Zabytki za parasolem ogródka piwnego

[break]
Biuro Toruńskiego Centrum Miasta ma zamiar ogłosić w maju konkurs na najładniejszy ogródek piwny. Poza tym w tym roku do każdej wydanej w tej sprawie opinii pracownicy BTCM dołączają opracowane przez miejskiego konserwatora zabytków wytyczne co do tego typu konstrukcji.

Są to pierwsze nieśmiałe próby rozwiązania problemu z „cygańskimi taborami”, jak często nazywane są wystawiane na toruńskiej starówce ogródki - wielkie, pstrokate i na ogół sprzeczne z tym, czego wymaga konserwator.

Każdy projekt musi być uzgodniony z zespołem ds. parku kulturowego w biurze konserwatora zabytków - Aleksandra Hec

Czy rzeczywiście tak trudno jest skłonić restauratorów do współpracy i przekonać ich do tego, aby nie próbowali konkurować z zabytkami, a w każdym razie ich nie zasłaniali?

Nie. W innych miastach radzą sobie z tym całkiem nieźle.

Na Piotrkowskiej

Główna ulica Łodzi jeszcze kilka lat temu była długa, szara i pusta. Dziś jest długa, pełna lokali i ludzi. Obok szyldów znajdujących się tu restauracji i sklepów trudno przejść obojętnie. Wszystkie są stonowane i dopasowane do otoczenia. Nawet McDonald’s i Żabka reklamują się specjalnie przygotowanymi szyldami, innymi niż tradycyjne znaczki sieciowe.

Tak samo wygląda sprawa z ogródkami. Piotrkowska od grudnia ubiegłego roku jest parkiem kulturowym, czyli miejscem znajdującym się pod szczególną ochroną. Władze Łodzi nad uporządkowaniem i rewitalizacją tej części miasta pracują już jednak od dawna, wcześniej restauratorzy i właściciele sklepów musieli się stosować do zarządzenia prezydenta miasta.

Czego należy unikać, a na co można sobie pozwolić w parku kulturowym na Piotrkowskiej?

- Zakazane jest m.in. stosowanie podestów i wykładzin pod meble ogródkowe, umieszczanie na terenie ogródka reklam z pewnymi wyjątkami oraz ustawianie maszyn i lad gastronomicznych - wylicza Aleksandra Hac z biura prasowego łódzkiego Urzędu Miasta. - Ogródki mogą posiadać zadaszenie w formie parasoli i markiz oraz ogrodzenie z ażurowych płotków lub donic z zielenią. Każdy projekt ogródka musi zostać uzgodniony z zespołem do spraw parku kulturowego w Biurze Miejskiego Konserwatora Zabytków.

W Toruniu również projekt każdego ogródka powinien zdobyć akceptację miejskiego konserwatora zabytków, często jednak okazuje się, że projekt i gotowa konstrukcja różnią się od siebie.

Pod Wawelem

Z dobrodziejstw parku kulturowego cieszą się również mieszkańcy Krakowa. Dzięki temu pod Wawelem również udało się sporo zmienić.

Gospodarze Krakowa przeprowadzili jednak wśród działających na starówce przedsiębiorców wielką kampanię edukacyjną. Przekonali ich do tego, że wielkie i pstrokate wcale nie musi być piękne i wcale nie potrzebowali do tego kija. Znacznie więcej udało im się zdziałać za pomocą marchewki. Przedsiębiorcy, którzy dostosowali się do wymogów estetyki, byli m.in. promowani na stronach miejskich.

Ogródki mogą być tam stawiane jedynie przed budynkami, w których znajdują się lokale gastronomiczne. Nie mogą utrudniać dostępu do budynku, barykadować chodnika ani jezdni.

- Udostępnienie powierzchni pod ogródki następuje w trybie zawarcia umowy cywilnoprawnej - tłumaczy Jan Machowski z biura prasowego Urzędu Miasta Krakowa. - W umowie są zapisy zabraniające zwiększania powierzchni pod rygorem naliczenia kar finansowych, a w skrajnych przypadkach nawet rozwiązania umowy.

Toruńska starówka w tej chwili nie ma szans na to, aby stać się parkiem kulturowym. Najpierw musi posiadać miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a tego powinna się doczekać pod koniec roku.

Nad morzem

W miejscach, które nie są parkami, również można sobie jednak z ogródkowym problemem poradzić.

W Gdańsku w 2015 roku na zlecenie Polskiej Izby Gospodarczej Restauratorów i Hotelarzy został opracowany i pozytywnie zaopiniowany przez służby konserwatorskie katalog proponowanych rozwiązań projektowych dla ogródków gastronomicznych Gdańsk-Śródmieście.

Restauratorzy mają więc skąd czerpać natchnienie. Jest ich więcej niż w Toruniu, w ubiegłym roku wystawiono tam 240 sezonowych ogródków gastronomicznych. Oni również musieli najpierw uzyskać błogosławieństwo urzędników. Później byli rozliczani z tego, jak przedłożone do oceny projekty zrealizowali.

- W ciągu sezonu odbywają się kontrole w terenie, także w soboty i niedziele oraz w dni powszednie w godzinach wieczornych - mówi Lucyna Tomczak z Zarządu Dróg i Zieleni gdańskiego magistratu. - W trakcie kontroli wykonywane są zdjęcia, tylko w 2015 roku powstało ich około 2500.

Jeżeli kontrolerzy stwierdzą jakieś niezgodności z tym, co zostało wcześniej ustalone, proszą właścicieli ogródków na rozmowę. Zgodnie z przepisami jeżeli rozmowa dyscyplinująca nie przynosi pożądanych skutków, oporny restaurator może dostać dwuletni zakaz wystawiania ogródka. W ubiegłym roku w Gdańsku wydano dwa takie zakazy.