Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Kto kupi legendarną toruńską Zofijówkę?

Szymon Spandowski
Szymon Spandowski
Od tragicznego pożaru, który wybuchł w październiku 2013 roku, budynek Zofijówki jest opuszczony i dewastowany przez dzikich lokatorów
Od tragicznego pożaru, który wybuchł w październiku 2013 roku, budynek Zofijówki jest opuszczony i dewastowany przez dzikich lokatorów Sławomir Kowalski
Obecni właściciele willi przy ulicy Bydgoskiej 26 zamierzają zrujnowany budynek sprzedać. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami stara się o wpisanie Zofijówki do rejestru. Konserwator wojewódzki odmówił wszczęcia postępowania w tej sprawie.

[break]
Gospodarze jednego najsłynniejszych i mogłoby się wydawać, że dzięki temu również najcenniejszych budynków Bydgoskiego Przedmieścia, mają zamiar go sprzedać.

- Jest to jeden ze scenariuszy, który rozważamy - przyznaje Bartosz Wiśniewski, współwłaściciel obiektu, a raczej tego, co z dawnego pensjonatu Kazimiery Żuławskiej zostało. Słynna Zofijówka, w której na początku lat 20. ubiegłego wieku bywali najwięksi artyści przedwojennej Polski, z Witkacym na czele, jesienią 2013 roku padła ofiarą tragicznego pożaru. W płomieniach zginęły wtedy trzy osoby. Od tego czasu willa jest pusta. Mimo tego, że jest ciągle dewastowana przez bezdomnych, nadal stoi, chociaż zgodnie ze sporządzonymi po pożarze ekspertyzami, dawno powinien się rozlecieć.

Według tych samych opinii, jej odbudowa okazała się pozbawiona sensu. Właściciele Zofijówki otrzymali zgodę na rozbiórkę, zostali jednak zobowiązani do tego, aby postawić w tym miejscu budynek, którego bryła będzie przypominała oryginał. Wynika to m.in. z przepisów dotyczącymi wpisu obszaru Bydgoskiego Przedmieścia do rejestru zabytków, które nakazują chronić bryły budynków oraz historyczny charakter zabudowy.

Zofijówka nie byłaby pierwszą taką „wydmuszką” w tej części miasta. Niedawno przecież została zburzona kamienica przy ulicy Bydgoskiej 56. W jej miejscu wyrósł nowy blok, jego twórcy, zgodnie z wytycznymi konserwatora zabytków, odtworzyli również fasadę stojącego tam wcześniej budynku. Coś na kształt oryginału będzie musiał również zbudować ten, kto kupi działkę przy ul. Bydgoskiej 35. Wcześniej stała tam szkieletowa kamienica, jaką ponad 130 lat temu wzniósł dla siebie zasłużony toruński budowniczy, Reinhard Uebrick.

Zofijówka jest jednym z symboli Bydgoskiego Przedmieścia, mimo tego nie trafiła do rejestru zabytków. Ten błąd próbowali naprawić członkowie toruńskiego oddziału Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, którzy w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków złożyli stosowny wniosek. Wystąpili o ochronę konserwatorską budynków, działki, oraz historycznej nazwy. Podczas przeprowadzonych w związku z tym poszukiwań archiwalnych udało się ustalić, że willa powstała nieco później niż pierwotnie zakładano, bo na początku lat 80. XIX wieku. Razem z sąsiednim budynkiem miała służyć rodzinie Pastorów, do której należał również znajdujący się tuż obok tartak, oraz spory kawałek gruntów, na jakich wyrosło Bydgoskie Przedmieście. W dowód uznania zasług dla rozwoju miasta, w pruskich czasach Pastorowie stali się patronami obecnej ulicy Derdowskiego.

Niepokój członków TOnZ-u wzbudziły również zapisy dotyczące kształtu budynku, który miałby stanąć w miejscu Zofijówki. Obiekt ten mógłby być m.in. nieco większy od obecnego i przesunięty na wschód.

Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił wszczęcia postępowania. W uzasadnieniu pojawiły się argumenty, że budynek posiada obecnie niewielkie wartości zabytkowe. Poza tym, zdaniem WKZ, powstanie nowego budynku nawiązującego wyglądem do pierwotnego obiektu i jednocześnie odpowiadającego współczesnym wymogom dla budownictwa mieszkaniowego, stanowić będzie element rewitalizacji historycznego przedmieścia.

- Przykro jest słuchać, jak służby konserwatorskie usprawiedliwiają zgody na wyburzanie zabytków - mówi Anna Zglińska, prezes toruńskiego oddziału TOnZ. - Poza tym, skoro największą wartością Zofijówki jest według WKZ jej komplementarność z otaczającą ją zabudową, to starania o jej zachowanie są w pełni uzasadnione.

============91 Więcej (8972144)============
Warto wiedzieć

Towarzystwo Opieki nad Zabytkami złożyło zażalenie na decyzję WKZ do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wróć na nowosci.com.pl Nowości Gazeta Toruńska