Bardzo ulotne uroki Torunia

<!** Image 3 align=none alt="Image 220371" sub="Niewielki obiekt z wielką historią, czyli czekający dziś na rozbiórkę dom przy Szosie Chełmińskiej 78. Fot.: Archiwum">
Toruń masowo traci swoje murowane wizytówki, które przez lata świadczyły o jego wyjątkowości. Co otrzymuje w zamian? Nowe drogi i bloki, takie same jak wszędzie w kraju.

<!** reklama>

Czasy mamy historyczne, a gdy czasy są historyczne, dzieje się dużo i szybko - pisał we wstępie do swojej śląskiej trylogii Andrzej Sapkowski.

W Toruniu na przykład dużo się ostatnio burzy. Niedawno została starta z powierzchni ziemi spora część oryginalnej zabudowy Szosy Chełmińskiej, natomiast kilka tygodni temu w ekspresowym tempie zniknął szkieletowy dom przy ulicy Podgórnej 27. Jak się dowiedzieliśmy, na uwolnionej w ten sposób działce powstać ma nowoczesny budynek mieszkalny.

Krajobraz dawnych przedmieść staje się historią i wygląda na to, że nikt z decydentów oraz inwestorów nie zastanawia się nad skutkami tej dewastacji. Czym tu sobie zawracać głowę? Przecież domy z pruskiego muru to zwykłe rudery.

Stały się nimi, bo przez dziesięciolecia nikt o nie nie dbał. Mimo wszystko jednak nadal są dziełami sztuki. Kto pamięta zburzoną kamienicę przy Podgórnej, niech przypomni sobie chociażby jej pięknie zdobiony ganek.

Przede wszystkim jednak budowle te świadczyły o niepowtarzalności toruńskich przedmieść. Nadal zresztą to robią, ale jak długo jeszcze? Pozbawione ochrony - bo przecież, zgodnie z obowiązującymi przepisami, wystarczy sporządzić dokumentację i już można zamówić buldożer - są praktycznie skazane na zagładę.

Do czego to prowadzi? Proszę spojrzeć na umieszczone poniżej archiwalne zdjęcia z ulicy Kołłątaja i spojrzeć, jak ona wygląda obecnie. Po przedmiejskiej zabudowie nie ma tam dziś śladu, wszędzie stoją bloki Młodzieżowej Spółdzielni Mieszkaniowej. Takie same jak w każdym zakątku Polski. Czy tak ma wyglądać Toruń przyszłości? Czy poza starówką, z dawnego miasta zupełnie nic nie pozostanie?

Miasto traci swoją historyczną zabudowę, a razem z nią pamięć. Ile ciekawych rzeczy udało nam się na przykład dowiedzieć, gdy w czerwcu ubiegłego roku pisaliśmy o niepozornym domku przy Szosie Chełmińskiej 78, w którym przed wojną znajdował się sklep rowerowy! Kto o tym wszystkim będzie pamiętał, kiedy budynek ten zostanie zburzony? A zniknie z pewnością, bo jest już opuszczony i w tej chwili pełni funkcję nośnika reklam. Jaki los czeka miasto, które tak bardzo lekką ręką pozbywa się swoich korzeni?

Kiedyś w Toruniu narodził się pomysł, aby objąć ochroną chociaż część przedmiejskiej zabudowy. Na idei się jednak skończyło, a dziś w ogóle trudno sobie coś takiego wyobrazić. Najważniejsze są przecież inwestycje i najwyraźniej tylko one się obecnie liczą.