Rada Języka Polskiego przy Prezydium PAN ogłosiła w komunikacie z 10 maja 2024 roku listę zmian zasad ortografii. Odpowiednie decyzje w sprawie zmiany reguł zapadły na posiedzeniach 7 listopada 2022 r., 3 lutego 2023 r. oraz 22 stycznia 2024 r.
W skład Rady Języka Polskiego wchodzą między innymi prof. dr hab. Jerzy Bralczyk, prof. dr hab. Jan Miodek, prof. dr hab. Mirosław Bańko (cały skład rady można zobaczyć TUTAJ)
Jak zaznacza RJP, jej kompetencje do ustalania zasad ortografii i interpunkcji są potwierdzone w Ustawie z 7 października 1999 r. o języku polskim (z późn. zmianami) i "nie ma innej instytucji czy instancji, która by takie kompetencje posiadała".
Art. 13. 1. Rada, na wniosek ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Prezesa Polskiej Akademii Nauk lub z własnej inicjatywy, wyraża, w drodze uchwały, opinie o używaniu języka polskiego w działalności publicznej oraz w obrocie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z udziałem konsumentów i przy wykonywaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepisów z zakresu prawa pracy oraz ustala zasady ortografii i interpunkcji języka polskiego
Zmiany w języku polskim. Jak uzasadnia je Rada Języka Polskiego?
Jak napisała w komunikacie Rada Języka Polskiego, wprowadzenie zmian przyniesie "korzyść w postaci uproszczenia i ujednolicenia zapisu poszczególnych grup wyrazów i połączeń, eliminacji wyjątków, a także likwidacji przepisów, których zastosowanie jest z różnych powodów problematyczne, np. wymaga od piszącego zbyt drobiazgowej analizy znaczeniowej tekstu".
- To zaś przyczyni się do zmniejszenia liczby błędów językowych oraz – być może – umożliwi piszącym skupienie się na innych niż ortograficzne aspektach poprawności tekstu. Rada zaznacza, że większość z wprowadzonych zmian była postulowana już wiele lat temu, jednak z najrozmaitszych powodów nie udało się wcześniej nadać im mocy obowiązującej - wyjaśnia RJP w komunikacie.
Nowe zasady pisowni. Co się zmieni?
Zmiany zasad pisowni polskiej zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. Rada zdecydowała się na taki termin, by "dać wszystkim osobom oraz instytucjom, zwłaszcza wydawcom, autorom słowników i programów szkolnych, czas na przygotowanie się do nowej sytuacji". Co się zmieni?
Wprowadzona zostanie pisownia wielką literą nazw mieszkańców miast i ich dzielnic, osiedli i wsi, np. Bydgoszczanin, Zgierzanin, Ochocianka, Mokotowianin, Nowohucianin, Chochołowianin.
Wprowadzona zostanie łączna pisowni nie- z przymiotnikami i przysłówkami odprzymiotnikowymi bez względu na kategorię stopnia, a więc także w stopniu wyższym i najwyższym, np.:
nieadekwatny, nieautorski, niebanalny, nieczęsty, nieżyciowy;
niemiły, niemilszy, nienajmilszy;
nieadekwatnie, niebanalnie, nieczęsto, nieżyciowo;
nielepiej, nieprędzej, nienajlepiej, nienajstaranniej.
Jakie jeszcze zmiany nas czekają? Sprawdź w galerii: