Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Budżet UE: Zapowiedź weta Polski i Węgier spowodowała zamieszanie w Brukseli. Większość Polaków w sondażu RMF i DGP popiera stanowisko rządu

Tomasz Dereszyński
Tomasz Dereszyński
Budżet UE: Zapowiedź weta Polski i Węgier spowodowała zamieszanie w Brukseli. Większość Polaków w sondażu RMF i DGP popiera stanowisko rządu
Budżet UE: Zapowiedź weta Polski i Węgier spowodowała zamieszanie w Brukseli. Większość Polaków w sondażu RMF i DGP popiera stanowisko rządu Fot. Piotr Krzyzanowski/Polska Press Grupa
Konsternacja w UE. Polska i Węgry zasygnalizowały weto do budżetu UE na lata 2021-2027. Większość państw UE popiera powiązanie warunkowości wypłat. Polacy w sondażu popierają opór rządu w tej kwestii.

W poniedziałek ambasadorowie Polski i Węgier zasygnalizowali w Brukseli, że oba państwa zgłoszą weto do proponowanego budżetu UE na lata 2021-2027, który wiąże wypłaty w powiązaniu z praworządnością. Weta broni premier Mateusz Morawiecki a także współkoalicjanci z Solidarnej Polski Zbigniewa Ziobry. - My tym wetem bronimy prawa europejskiego i bronimy traktatów - powiedział Jarosław Sellin, wiceminister kultury. Dyplomaci unijni grożą, że weto może doprowadzić do pata w UE.

Jak wynika z sondażu United Surveys dla RMF FM i "Dziennika Gazety Prawnej" 46,1 proc ankietowanych uważa, że Polska nie powinna się godzić na mechanizm "pieniądze za praworządność". Na pytanie, co Polska powinna zrobić z unijnym budżetem, jeśli mechanizm warunkowości miałby wejść w życie, 57,4 proc. badanych odpowiedziało, że wtedy "polskie władze powinny zdecydować się na weto".

Wiceminister Kultury Jarosław Sellin pytany we wtorek w Radiu Plus o mechanizm łączenia praworządności z wypłatą unijnych środków mówi: „My tym wetem bronimy prawa europejskiego i bronimy traktatów. Wbrew tym, którzy chcieli ten mechanizm wprowadzić. Proszę pamiętać, że budżet UE to pieniądze, na które solidarnie, zgodnie z pewnymi proporcjami, zrzucają się wszystkie kraje członkowskie. Jak teraz wytłumaczyć, że mimo że daliśmy pieniądze jako całe państwo, to nam się odbiera możliwość sięgania do tych pieniędzy. To łamanie traktatów i prawa UE, łamanie artykułu 7 Traktatu, który mówi, że żadna unijna instytucja, ani kraj członkowski nie mogą dyskryminować innego kraju członkowskiego.

Poseł PiS uważa, że większość elit Zachodniej Europy praworządność rozumie następująco: "Praworządny jest kraj, w którym wybory wygrywają siły liberalno-lewicowe, a niepraworządny jest ten gdzie wygrywają systematycznie siły prawicowe".

Konkretyzujac swoje słowa Jarosław Sellin dodał, że "nie bądźmy naiwni, te elity uważają, że niepraworządna jest sytuacja, w której nie ma prawa do zabijania dzieci nienarodzonych po uważaniu i nie ma zalegalizowanych małżeństw homoseksualnych z prawem do adopcji dzieci. Prawdopodobnie tak byłaby również interpretowana ta praworządność, a na takie warunki nie możemy się zgodzić”.

Część publicystów uważa, że weto jest zwykłym mechanizmem przewidzianym przez unijne prawodawstwo i podają przykłady takiej akcji z przeszłości.

Premier Mateusz Morawiecki ma nadzieję, że dojdzie do porozumienia. Kłopot ma więc niemiecka prezydencja. Kanclerz Angela Merkel za wszelką cenę chce doprowadzić do przyjęcia budżetu w tej kadencji.

W związku z zapowiedziami weta przez Polskę i Węgry na stole jest kilka rozwiązań. Jedno z nich zakłada powrót do przyjętych rozwiązań na specjalnym szczycie UE w lipcu 2020 r. Drugim rozważanym wyjściem jest zaproponowanie aneksu, który by łagodził zapisy. W grę wchodzi także unieważnienie całego dokumentu. W tym przypadku na pewno do porozumienia nie dojdzie jeszcze w tym roku.

W czwartek odbędzie się specjalny wideoszczyt szefów państw i rządów 27 krajów UE. Prezydencja niemiecka będzie musiała zaproponować jakieś wyjście z pata budżetowego.

Od stycznia 2021 stery prezydencji w UE przejmie Portugalia.

Mocne oświadczenie w sprawie weta wydał w poniedziałek szef SP Zbigniew Ziobro. - Mówimy "nie", dla tych rozwiązań i wskazujemy, że Polska powinna użyć weta. Nie ma i nie będzie zgody na ten mechanizm, który uderza w nasze interesy. Jestem przekonany, że zarówno premier Orban, jak i premier Morawiecki z tego uprawnienia skorzystają - oświadczył.

Premier Mateusz Morawiecki przed weekendem w liście skierowanym do liderów UE, a także w rozmowie wideo z kanclerz Niemiec Angelą Merkel, poinformował, że Polska nie zgadza się na "uznaniowe mechanizmy, oparte na arbitralnych, politycznie motywowanych kryteriach nie mogą zostać zaakceptowane. Nie uwzględniają one istotnych, merytorycznych aspektów prawa europejskiego, a ich przyjęcie mogłoby doprowadzić do usankcjonowania stosowania podwójnych standardów, odmiennego traktowania poszczególnych państw członkowskich UE".

Przepis o powiązaniu wypłat z budżetu UE został wprowadzony na wokandę w listopadzie. 10 listopada 2020 r. prezydencja niemiecka osiągnęła porozumienie polityczne z negocjatorami Parlamentu Europejskiego w rozmowach służących uzyskaniu zgody Parlamentu na następne wieloletnie ramy finansowe, czyli długofalowy budżet UE.

Pakiet polityczny uzgodniony z Parlamentem Europejskim zakłada:

  • ukierunkowane wzmocnienie programów UE (takich jak „Horyzont Europa”, EU4Health i Erasmus+) o 15 mld EUR dzięki dodatkowym środkom (12,5 mld EUR) i realokacjom (2,5 mld EUR) w najbliższym okresie finansowym, przy zachowaniu pułapów wydatkowych określonych w konkluzjach Rady Europejskiej z 17–21 lipca
  • większą elastyczność, tak by UE mogła reagować na nieprzewidziane potrzeby
  • większe zaangażowanie władzy budżetowej w nadzorowanie dochodów w ramach Next Generation EU
  • ambitniejsze podejście do bioróżnorodności oraz wzmocnione monitorowanie wydatków związanych z bioróżnodorodnością, klimatem i płcią
  • orientacyjny harmonogram wprowadzania nowych zasobów własnych.

Porozumienie otrzymają teraz do zatwierdzenia państwa członkowskie. Zostaną im przekazane też pozostałe elementy następnych wieloletnich ram finansowych i pakietu odbudowy, w tym ogólny system warunkowości dla ochrony budżetu Unii, co do którego to systemu prezydencja Rady porozumiała się wstępnie z negocjatorami Parlamentu 5 listopada 2020 r. - czytamy w komunikacje.

O co chodzi z warunkowością wypłat z budżetu:

Warunkowość jest częścią pakietu środków powiązanych z przyszłymi wieloletnimi ramami finansowymi i planem odbudowy. Ma chronić budżet UE w przypadku stwierdzenia, że naruszenia praworządności w państwie członkowskim wpływają lub stwarzają poważne ryzyko wpływu na należyte zarządzanie finansowe budżetem UE lub na ochronę interesów finansowych UE w wystarczająco bezpośredni sposób. Obejmie ona wszystkie fundusze UE, w tym zasoby wyasygnowane w ramach instrumentu odbudowy Next Generation EU.

Dla Polski w projektowanym i omawianym budżecie jest zapisane 125 mld euro w formie dotacji oraz 35 mld euro w formie kredytów w ramach Funduszu Odbudowy po pandemii koronawirusa. Łącznie 160 mld euro.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Powrót reprezentacji z Walii. Okęcie i kibice

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: Budżet UE: Zapowiedź weta Polski i Węgier spowodowała zamieszanie w Brukseli. Większość Polaków w sondażu RMF i DGP popiera stanowisko rządu - Portal i.pl

Wróć na nowosci.com.pl Nowości Gazeta Toruńska