Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Cmentarz ewangelicki w Toporzysku na celowniku stowarzyszenia Lapidaria

Krzysztof Lietz
Prace przy porządkowaniu cmentarza w Toporzysku
Prace przy porządkowaniu cmentarza w Toporzysku Nadesłana - Michał Wiśniewski
Odnajdują stare, zapomniane cmentarze. Porządkują je, a później pieczołowicie dokumentują i opisują. Przywracają o nich pamięć.

Członkowie stowarzyszenia „Lapidaria. Zapomniane cmentarze Pomorza i Kujaw” zajmują się przywracaniem pamięci o nekropoliach, często nieznanych nawet najstarszym mieszkańcom miejscowości. Dotąd odnaleźli w naszym województwie około 1830 zapomnianych cmentarzy. Najczęściej są to miejsca pochówku z XIX wieku - cmentarze protestanckie, ale również żydowskie i rzymskokatolickie.

W tym roku Stowarzyszenie wspólnie z OSP w Toporzysku, w gminie Zławieś Wielka, rozpoczęło realizację przedsięwzięcia „Śladami Nadwiślańskich Olędrów. Toporzysko 2018 - cmentarz, stół, krajobraz, pamięć”.

Zobacz też: Czy znasz wakacyjne kurorty w Polsce

W jego ramach jego członkowie zamierzają uporządkować cmentarz ewangelicki, przeprowadzić warsztaty kuchni olęderskiej, zorganizować wycieczkę rowerową szlakiem lokalnych, gminnych zabytków. Na koniec zostanie zorganizowane nabożeństwo ekumeniczne na cmentarzu. Odbędzie się także małe sympozjum połączone z promocją publikacji podsumowującej projekt. Środki na ten cel zdobyto w konkursie programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich edycja 2018. Operatorem programu jest Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.

Prace porządkowe na cmentarzu w Toporzysku rozpoczęły się już wcześniej, bo w maju 2016. Ich organizatorem był Robert Babiarz z OSP w Toporzysku. Wycięto wtedy prawie wszystkie krzaki. Porządki kontynuowane były w kwietniu 2017 roku. Podczas tych robót odkryto prawie całą dużą tablicę z 1887 roku.

- Na cmentarzu w Toporzysku pracujemy też w lipcu br. Przewidujemy, że prace potrwają do końca października - mówi Michał Piotr Wiśniewski, prezes Stowarzyszenia Lapidaria. - Teoretycznie spotykamy się raz w tygodniu w soboty, ale różne rzeczy ludziom czasami wypadają. Chcemy też odwiedzić kilku najstarszych mieszkańców Toporzyska i okolicznych wsi, by zarejestrować ich wspomnienia. Wiem, że strażacy mają zamiar pracować też na cmentarzu w miarę swojego wolnego czasu, bo jest on położony bardzo blisko ich remizy.

Zobacz również: Kiedy Europejczycy opuszczają rodzinne gniazdo?

Stowarzyszenie wspomniane warsztaty kulinarne, na czterech sesjach, planuje w lipcu, sierpniu i wrześniu. Rajd rowerowy pewne będzie jeszcze podczas wakacji, a najpóźniej do połowy września. Natomiast nabożeństwo wraz ze spotkaniem podsumowującym i wydaniem publikacji zaplanowane jest na początku grudnia.

Sam cmentarz pochodzi z III ćwiartki XIX wieku. Położony jest ok. 120 m na południe od skrzyżowania DK nr 80 (Toruń - Bydgoszcz) z drogą gminną prowadzącą do wsi Stanisławka. Niemal vis-a-vis cmentarza stoi remiza miejscowej OSP. Przed pracami zinwentaryzowano na nim 70 nagrobków. Najstarszy z nich pochodzi z 1897 r.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!
Wideo
Wróć na nowosci.com.pl Nowości Gazeta Toruńska