Kontener na chwilę

1300 torunian czeka w kolejce po mieszkanie socjalne. Niektórzy latami. Koszmar? Tak, ale bywa jeszcze gorzej. W Szczecinie kolejka liczy prawie 15 tysięcy osób...

<!** Image 2 align=none alt="Image 166994" sub="Bloki socjalne przy ul. Olsztyńskiej oddziela od prywatnych posesji brama / Fot. Łukasz Trzeszczkowski">Według Najwyższej Izby Kontroli 80 procent Polaków oczekujących na lokal socjalny nie otrzyma go. Niektóre z lokali zagrażają nawet bezpieczeństwu zamieszkujących tam ludzi - to esencja raportu pokontrolnego.

NIK nie brała pod lupę Torunia. Do grona ekspertów komentujących sytuację zaprosiła jednak Marka Goczyńskiego, p.o. dyrektora magistrackiego Biura Mieszkalnictwa.

Państwo mało pomaga

W Toruniu jest 666 mieszkań socjalnych: starych i nowych. Tymczasem w kolejce po takie lokum czeka obecnie około 1300 osób. Część z wyrokami eksmisyjnymi w ręku. Za to, że gmina nie jest w stanie zapewnić im socjalu, płaci kary.

<!** reklama>- W zeszłym roku był to ponad milion złotych - mówi Marek Goczyński.

Zaniedbanie budownictwa komunalnego mści się powstawaniem gett, niebezpiecznych dzielnic biedy i przestępczości. Czyli zagrożeniem dla tych zamożniejszych i zaradniejszych obywateli.

- Poza tym pobudzenie budownictwa zawsze napędza koniunkturę. Zarabiają producenci, wykonawcy, usługodawcy, także nie bezpośrednio z branży budowlanej, ale i jej towarzyszącej (instalacje, wyposażenie itp.). Niestety, w Polsce problem zaniedbany jest od dobrych 50 lat. Państwo ani wystarczająco nie pomaga finansowo w budowaniu nowych lokali, ani nie dokłada do utrzymania już istniejących mieszkań. Przy takiej strategii kolejne popadają w ruinę. Prawie cały ciężar w tej materii zrzucony jest na barki samorządów gminnych, które po prostu nie dają rady - mówi Marek Goczyński.

Utrzymaniu istniejących mieszkań socjalnych służyć mają w Polsce dodatki mieszkaniowe, wypłacane przez gminy. Ich łączna wartość w ciągu roku sięga w naszym kraju miliarda złotych. Tymczasem na przykład we Francji - 60 miliardów zł otych. I to z budżetu państwa, a nie miasta.

Inwestycja w kontenery

W ciągu ostatnich pięciu lat gmina, budując i adaptując, pozyskała ponad pół tysiąca lokali, w tym ponad 260 socjalnych. W Toruniu, w porównaniu z innymi miastami podobnej wielkości nowych mieszkań socjalnych przybywa szybciej.

Jednymi z największych inwestycji były budowy przy ul. Olsztyńskiej (127 socjali i 77 lokali komunalnych), przy ul. Armii Ludowej (budowa i adaptacja, razem 142 mieszkania), ul. Drzymały (107), ul. Żwirki i Wigury (adaptacja, 40) i przy ul. Targowej (45). Niby sporo, ale biorąc pod uwagę 1300 osób w kolejce - wciąż dramatycznie mało.

Toruń nie wyklucza, że część problemu rozwiąże inwestycja w kontenery.

- A dokładnie tak zwane „składane” lokale, których cykl produkcyjny nie przekracza 6 miesięcy. Stanęłyby one gdzieś na peryferiach miasta (oczywiście, nie w jakiejś masie, by nie urządzać getta) i przeznaczone byłyby dla tej części socjalnych lokatorów, z którymi jest prawdziwy kłopot - mówi Marek Goczyński.

To na razie projekt, ale rozważany realnie. Bo nie da się uciec od tego, że lokator socjalny lokatorowi socjalnemu nierówny. Inaczej powinni być traktowani ci, których na finansowy margines wypchnęła na przykład niepełnosprawność i samotność, a inaczej ci, których nałóg i kompletne lekceważenie zasad społecznego współżycia.

Dzielą nas lata świetlne

W latach 80. zeszłego stulecia państwa tzw. starej Unii rocznie przeznaczały na budownictwo mieszkaniowe ok. 3 procent PKB, podczas gdy Polska zaledwie 0,5 procent. Dziś Francja, Niemcy czy Holandia na ten cel przekazują 1,5 proc. PKB, a my - 0,75. Rocznie buduje się u nas 100 tysięcy mieszkań. W takim tempie dogonimy starą Unię za 60 lat.