Kujawsko-Pomorskie. Wyprawa w Aleję Orłów, gdzie ujrzysz wiekowe daglezje [zdjęcia]

Zobacz wideo: Lista tradycyjnych potraw wigilijnych

Co by nie mówić, o czym nie myśleć, lasów w tej okolicy jest sporo jak na warunki ziemi chełmińskiej okrutnie przetrzebionej z tego dobra już w czasach krzyżackich. Potrzebowano wszak budulca do budowy miast i wsi, wypalania cegieł, z których wznoszono gotyckie zamki i kościoły. A tu – w okolicach Dąbrowy Chełmińskiej - kojąca zieleń, Nadwiślański Park Krajobrazowy, rezerwaty przyrody... Dla turystów raj jeszcze nieutracony.

Toteż i mnie przyszło do głowy, by w raju tym zaznać duchowej uciechy, a że ostatnio w jej osiągnięciu pomaga mi mój górski rower i niezła kondycja, na nim właśnie jadąc z bydgoskich Bartodziejów przez Most Fordoński i Ostromecko w lasy w okolicach Wałdowa Królewskiego się zapuściłem.

Za Mostem Fordońskim piękne pałace i... taplanie się w błocie [zdjęcia]

Jeden wszak ich fragment wzbudził moją uwagę szczególnie – ten, który można poznawać dzięki ścieżce edukacyjnej „Lasy Wałdowskie”, wyposażonej w tablice informacyjne.

Wjazd znajduje się od północnej strony szosy Ostromecko – Wałdowo Królewskie. Sama szosa to kuriozum jeśli chodzi o oznakowanie rowerowe, bo co rusz na jej poboczu stoją znaki „droga do roweru”, a samej drogi nie widać.
Porzućmy jednak tę drogową zagadkę i zanurzmy się w lesie, który w tym miejscu – między szosą a otwartymi polami okolic Nowego Dworu i Wałdowa – porasta zbocze noszące nazwę Siedmiogórza.

To wyjątkowo uroczy teren, jeden z najpiękniejszych w tej zielonej krainie na wschód od Bydgoszczy i zachód od Torunia.
Ścieżka edukacyjna oznakowana jest 11 przystankami. Ja poznaję je w odwrotnym kierunku.

Może to i dobrze, bo już na 2. przystanku znajduję najciekawszy fragment Wałdowskich Lasów – Aleję Orłów, czyli osiem pomnikowych, górujących nad pozostałymi drzewami daglezji zielonych. Te wielkie drzewa dorastają w Ameryce Północnej, skąd pochodzą, do 80–110 metrów, zaś w Polsce, tak jak w tym lesie, 45–57. Kora tych drzew jest bardzo gruba, o niezwykłej czerwonobrązowej barwie.

Na następnych stanowiskach mamy śnieżynkę przebiśnieg (oczywiście pojawia się dopiero wczesną wiosną) i jodłę pospolitą, a dalej prawie całe zbocze porasta niczym w górach las bukowy, co za sprawą opadłych liści czyni cały teren rdzawo- czerwonym.

Leśnicy prezentują tu także procesy naturalnego odnowienia lasu (samosiejki), a także pozyskiwania drewna i sztucznej odbudowy drzewostanu. Sporo, trzeba to jasno powiedzieć, jest tego ściętego drewna, poukładanego wzdłuż śródleśnej drogi już na szczytach Siedmiogórza. Ale widać też skutki żywiołów – zwłaszcza jeden wielki buk roztrzaskany jakby uderzeniem gromu.

Kolejne przystanki pokazują skąd biorą się nasiona klonu jawora, jak wygląda użytek ekologiczny, na czym polega czynna ochrona nietoperzy (budki – schrony na drzewach).

Warto także wiedzieć, że z tego lasu w roku 1999 pozyskano wielką lipę, z której wykonano element ołtarza polowego z okazji przyjazdu papieża Jana Pawła II do Torunia.

Ścieżka opuszcza Wałdowskie Lasy kierując mnie ku centrum położonego na ogromnej polanie pośród lasów Wałdowa Królewskiego. Wyjeżdżam prosto na maryjną kapliczkę.

Ta rozległa wieś znajduje się na Wysoczyźnie Wałdowskiej, która jest południowo-zachodnim fragmentem znacznie większej krainy - Wysoczyzny Chełmińskiej. Wysoczyzna, bo wznosi się kilkadziesiąt metrów ponad poziom Wisły. Widać to najlepiej, gdy spojrzy się z Wałdowa Górnego na Dolne i ujrzy w oddali przepastną Pradolinę Toruńsko-Eberswaldzką.

Wiosłami odmierzyliśmy kilometry na kaszubskim szlaku pięciu rzek

Pierwsze wzmianki o czynszowej wsi Waldaw pojawiły się ok. 1400 roku w dokumentach krzyżackich. Jej właścicielem był rycerz Arnold. Kiedy Wałdowo stało się królewskie? Nie za czasów polskiego władztwa, ale pruskiego, gdy w roku 1821 dekretem króla Fryderyka Wielkiego tę wieś i kilka innych oraz tutejsze lasy odebrano klasztorowi benedyktynek w Chełmnie.

Do tych czasów wieś wiodła spokojne życie w gąszczu lasu, ale ten wycięto oddając ziemie w użytkowanie rolnikom. I taki krajobraz ostał się do naszych czasów, aczkolwiek wokół nadal - jak już wspomniałem - lasy zachowały się i zwą się Wałdowskimi.

Z Wałdowa Królewskiego jest tylko przysłowiowy rzut beretem do Boluminka - w kierunku wschodnim.
Wznosi się tu zabytkowy kościół parafialny pw. św. Wojciecha i św. Katarzyny z lat 1755-1777, w otoczeniu cmentarza. Kościół ufundował ówczesny właściciel Ostromecka - wojewoda pomorski Paweł Michał Mostowski. W świątyni znajduje się późnogotycka rzeźba Matki Bożej z Dzieciątkiem z ok. 1500 roku.