Łaska przebaczenia, czyli monodram „Pudełko zapałek”

Przemoc jest wszędzie, na ulicy, w domach, w szkołach, w mediach, a także w teatrze. Bywa że nas dotyczy, często nas bulwersuje, czasem też prowokuje do dyskusji. Wydawać by się mogło, że jest to towar przynoszący największe zyski. Przemoc w sztuce przyciąga i intryguje. Jak igrzyska w starożytności teatr poruszający tematykę przemocy oczyszcza umysły. Spektakl „Pudełko zapałek” jest monodramem, relacją samotnej matki (w tej roli Małgorzata Chojnowska-Wiśniewska), której zamordowano dziecko.

Niewielką przestrzeń sceny na foyer drugiego piętra Teatru im. Wilama Horzycy w Toruniu zaaranżowano jak salę terapeutyczną. Na stojącym na podeście czerwonym krześle zasiada kobieta zagubiona, zawstydzona, a może winna. Publiczność jeszcze nie wie jaką rolę odegra w tej opowieści. Ale historia zabójstwa dwunastoletniej Marii niezwykle intryguje i przeraża jednocześnie. Bohaterka wychowuje samotnie córkę. Ma dobre relacje z rodzicami, stałą pracę i marzenia. Podczas powrotu ze szkoły do domu Maria ginie, postrzelona śmiertelnie. Jest przypadkową ofiarą strzelaniny ulicznej. Tragedia budzi ogromne zainteresowanie lokalnej społeczności oraz mediów. Zrozpaczona matka wydaje oświadczenie, w którym wybacza zabójcom i prosi aby się przyznali do tej zbrodni i przyjęli odpowiedzialność oddając się w ręce sprawiedliwości. Niestety, domniemani zabójcy mają alibi i mimo podejrzeń policja nie może aresztować sprawców. Przez kolejne lata osierocona rodzina pogrążona w rozpaczy wycofuje się z życia publicznego. Zwrot akcji powoduje pożar domu, w którym mieszka rodzina domniemanych sprawców. Dwóch spośród trzech ginie w pożarze. Policja podejrzewa podpalenie i jedynym nasuwającym się motywem jest zemsta.

Zobacz także: Kultura w Toruniu. Co nas czeka w lutym?

Intrygująca opowieść wzbudza ciekawość. Zastanawiamy się czy podpalenie to akt zemsty? Nic w tej historii nie jest jednoznaczne. Spektakl ma interesującą konstrukcję. Grzegorz Wiśniewski kreuje świat bohaterki poprzez działania interakcyjne. Publiczność jest zapraszana na scenę tworząc rekonstrukcję wydarzeń w opowiadaniu.Jest to bardzo ciekawy zabieg reżyserski nieodparcie nasuwający skojarzenia ze słynną Terapią Ustawień Berta Hellingera. Grzegorz Wiśniewski niszczy granice bezpieczeństwa jaką jest mrok skrywający widza, oskarża nas, wzywając do publicznej konfrontacji. Z obserwatorów stajemy się postaciami dramatu.

Małgorzata Chojnowska-Wiśniewska prowadzi swoją postać niezwykle naturalnie. W przejmujący sposób wprowadza nas w świat traumy wywołując empatię i zrozumienie. Używając subtelnych środków aktorskich wydobywa z postaci całą gamę nastrojów i emocji. Jak wiadomo monodram stanowi wyzwanie jedyne w swoim rodzaju. Równie trudne co wymagające – zarówno dla aktora, jak i dla widza.Małgorzata Chojnowska-Wiśniewska poradziła sobie z tym zadaniem znakomicie. Jej wspaniała kreacja na długo pozostaje w pamięci nie pozostawia widza obojętnym.

Warto też docenić scenografię Doroty Cempury, która stworzyła ascetyczną przestrzeń sali terapeutycznej i wprowadziła nas w świat bohaterki dramatu.

Spektakl „Pudełko zapałek” w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego wzrusza i prowokuje do dyskusji. Zwłaszcza w dzisiejszym świecie, pełnym przemocy i mowy nienawiści,wydaje się być głosem niezwykle potrzebnym.

NowosciTorun