Łatwiejszy kamuflaż na wizji

Wczoraj posłowie wprowadzili zmiany w ustawie o radiofonii i telewizji, dostosowujące nasze prawo do unijnej dyrektywy audiowizualnej. Zrobili to ponad rok po terminie, ale raczej unikniemy kary.

Sejm wyjątkowo zgodnie znowelizował ustawę o radiofonii i telewizji. Za głosowało 419 posłów, a tylko jeden wstrzymał się od głosu. Nowelizacja pozostawia nadal 45-minutowe przerwy pomiędzy blokami reklamowymi podczas nadawania telewizyjnych filmów fabularnych, ale nakłada na nadawców radiowych obowiązek nadawania większej liczby polskich piosenek.

<!** reklama>

Lokowanie produktów

Nowe przepisy wprowadzają, m.in., inne zasady stosowania tzw. product placement. Jest to mechanizm umieszczania konkretnego produktu (np. samochodu czy papierosów określonej marki) w środku przekazu, tak, żeby oddziaływało to na podświadomość odbiorcy i zachęcało do jego używania. Mechanizm ten, który ma zastępować zwykłą reklamę, wymyślono 90 lat temu w Stanach Zjednoczonych. Najpierw używali go przede wszystkim producenci papierosów. W nadawanych przez radio wiadomościach wojennych amerykańscy żołnierze zawsze palili papierosy „Camel”.

Choć w ustawie zakaz lokowania produktów został utrzymany, to jednak wyraźnie określa ona wyjątki od tej zasady. Są to m.in. filmy kinowe, audycje sportowe czy rozrywkowe oraz nieodpłatne udostępnienie towaru lub usługi do wykorzystania w audycji w formie nagrody lub rekwizytu. Lokowania produktów nie można za to stosować w programach dla dzieci.

Nie skrócono przerw między blokami reklamowymi, nadawanymi w trakcie emisji fabularnego filmu w telewizji. Pozostałe programy w telewizji mogą być przerywane, ale nie częściej niż co 20 minut, natomiast w radio co 10 minut. W transmisjach sportowych reklamy można nadawać w trakcie przerw przewidzianych przepisami danej dyscypliny. Nadawca telewizyjny, który nabył wyłączne prawa do transmisji z jakiegoś wydarzenia sportowego, cieszącego się dużym zainteresowaniem ze strony kibiców, będzie musiał umożliwić swoim konkurentom wykonanie 90-sekundowej relacji.

Jak grać, to po polsku

Reklamowych przerw nie można robić w programach informacyjnych, religijnych, publicystycznych i dziecięcych, które trwają krócej niż pół godziny.

Ustawa zobowiązuje nadawców radiowych do nadawania utworów muzycznych i piosek w języku polskim, które mają stanowić minimum 33 proc. miesięcznego czasu nadawania. Z tego zaś 60 proc., ma być nadawane w godz. 5-24. Obecnie w niektórych stacjach można je usłyszeć głównie w nocy.

Jakie zmiany mają największe znaczenie dla widzów i słuchaczy? - Choć unijne przepisy dopuszczają nadawanie bloków reklamowych podczas telewizyjnego filmu fabularnego co pół godziny, zdecydowaliśmy się na utrzymanie dotychczasowej zasady, że przerwy między reklamami mają trwać 45 minut - mówi nam posłanka PO Iwona Śledzińska-Katarasińska, przewodnicząca Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu. - Postanowiliśmy wziąć pod uwagę interesy widzów i twórców. Uważam bowiem, że dłuższy czas emisji filmu bez reklamy pozwala na rozwinięcie jakiegoś wątku. Oczywiście interes reklamodawców i nadawców jest inny.

- Drugą ważną sprawą z punktu widzenia słuchaczy jest nałożenie na nadawców radiowych obowiązku nadawania w większym niż dotąd zakresie polskich utworów. Myślę, że wszyscy będą zadowoleni z tego, że polskich piosenek będzie można słuchać przede wszystkim w ciągu dnia, a nie jak dotychczas, głównie nocą.