Leków jak na lekarstwo. Niektóre półki w aptekach opustoszały - także w regionie

- Rozumiem, że może zabraknąć leków rzadkich, ale syropu?! – denerwuje się pan Dariusz z Torunia. - W dodatku aptekarka powiedziała mi, że to nie chwilowy brak, ale poważniejszy problem.

Rzeczywiście, okazuje się, Polfa S.A. zaprzestała produkcji syropu z klemastyną, a zapasy skurczyły się niemal do zera. Braków nie były w stanie w pełnym zakresie uzupełnić odpowiedniki produkowane przez Aflofarm i Hasco. To jednak tylko czubek góry lodowej, bo na sporządzonej przez portal GdziePoLek liście leków, których dostępność spadła o ponad 50 proc. jest już około 25 pozycji. To najwyższa liczba od kilku kwartałów.

Czego brakuje? Przede wszystkim leków przeciwzakrzepowych, wykorzystywanych w terapii covid-19. Chodzi o leki zawierające enoksaparynę (np. Neoparin, Clexane), nadroparynę (np. Fraxiparine, Fraxodi) lub dalteparynę (np. Fragmin). Zamówienia płynące na te leki ze szpitali wzrosły o kilkadziesiąt procent, ale to nie jedyny powód braków. „W związku ze wczesnymi doniesieniami z Chin o poważnym ryzyku zakrzepicy u tych pacjentów, jako podmiot odpowiedzialny za Neoparin, już w połowie 2020 roku zaczęliśmy się przygotowywać do zabezpieczenia zwiększonej produkcji ma rynek polski. (...) Proces produkcyjny enoksaparyny trwa wiele miesięcy. Dodatkowo wymaga pozyskania zwierzęcego substratu do produkcji w sytuacji globalnego niedoboru z powodu ASF (afrykańskiego pomoru świń)” czytamy w stanowisku firmy SciencePharma otrzymanym przez portal „GdziePoLek” .

Na liście 25 krytycznych braków znajduje się również Plaquenil, wykorzystywany m.in. w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów i tocznia rumieniowatego. To lek, który kupujemy na zasadzie importu interwencyjnego. W chwili obecnej nie wiadomo kiedy nowa partia dostępna będzie na rynku. Na szczęście w aptekach (niestety w niewielu) pojawiają się zamienniki: Fenle lub Idrossiclorochina.

Brakuje również antybiotyków do sporządzenia zawiesiny. Na listę „GdziePoLek” trafił Klabax i Klacid.

Główny Inspektorat Farmaceutyczny, do którego zwróciliśmy się po informacje, potwierdza, że problemem są leki przeciwzakrzepowe. Ale nie tylko one. GIF odnotował, że w ostatnich miesiącach występują problemy z dostępnością stosowanych przy astmie i alergiach glikokortykosteroidów (głównie w formie wziewnej). - Braki spowodowane są czasowym wstrzymaniem obrotu przez podmioty odpowiedzialne, zwiększonym zapotrzebowaniem w leczeniu schorzeń przewlekłych i schorzeń sezonowych oraz  farmakoterapii COVID-19 – wyjaśnia Edyta Janczewska-Zreda, rzecznik GIF.

Brakuje również produktów leczniczych pochodzenia biologicznego (immunoglobuliny, albuminy) wykorzystywanych jako leki ratujące życie, w szczególności w szpitalach. Powodem jest „kryzys pozyskiwania osocza spowodowanym pandemią COVID-19”.

GIF potwierdza również, że są problemy z antybiotykami: - Odnotowujemy sezonowe zwiększenie zapotrzebowania na te produkty lecznicze, a dodatkowo wzrost zapotrzebowania w odniesieniu do roku 2020 – mówi Edyta Janczewska-Zreda. - Polska, jak i cała Europa, znalazła się w sytuacji bezprecedensowej wywołanej pandemią COVID-19, z konsekwencjami której wciąż musimy się mierzyć.

Choć problem z lekami jest, nie ma jednak powodu do paniki. Pamiętajmy, że spośród tysięcy oferowanych leków braki dotyczą zaledwie kilkudziesięciu.

- Większość leków ma zamienniki ale ludzie zawsze pytają o to, co lubią, co sprawdzone – mówi Jarosław Frąckowiak, prezes PEX PharmaSequence, która bada polski rynek zdrowia. - Fakt, że brak jest leku w jakiejś aptece czy grupie aptek nie musi prowadzić do wniosku, że są braki na rynku. Chyba że farmaceuci w aptekach twierdzą, że nie da się zamówić w hurtowniach.
W przypadku braku leków, warto skorzystać z któregoś z serwisów wyszukujących lekarstwa w aptekach, np. gdziepolek.pl lub ktomalek.pl.