Ludzkie kości na obrzeżach starówki. Zobacz zdjęcia!

- W sobotę spotkałem się ze znajomymi na Rynku Staromiejskim. Obok przemawiał akurat prezydent Michał Zaleski i wspominał Zielonej Bramie Gotyckiej Starówki, która powstaje na skwerze przy Muzeum Etnograficznym i koło CKK Jordanki – prof. Tomasz Kozłowski, antropolog z UMK, członek Zespołu do Badań Średniowiecznego i Nowożytnego Torunia a także biegły sądowy zajmujący się m.in. badaniem ludzkich kości. - Ponieważ czytałem wcześniej, że na placu budowy poniewierają się ludzkie szczątki, poszliśmy to sprawdzić.

Czytaj także: Dramat w Straży Miejskiej w Toruniu: Brakuje chętnych do pracy

Krótki spacer w okolicach Jordanek wystarczył.

- Wszystko leżało na wierzchu. Ludzkie szczątki w postaci kości należących do dzieci i dorosłych, co najmniej kilku osób – mówi antropolog. - Znaleźliśmy m.in. fragment żuchwy z zębami należącej do osoby dorosłej. Poza tym nasadę dalszą prawej kości piszczelowej ze śladami świeżych uszkodzeń, kość musiała zostać niedawno złamana, być może podczas kopania.

Tomasz Kozłowski znalazł także fragment obojczyka, kawałek trzonu kości udowej osoby dorosłej, kawałek trzonu kości piszczelowej nastolatka i kość strzałkową maksymalnie dwuletniego dziecka, trzon kości ramiennej, kość śródręcza, głowę kości udowej, niedawno odłamanej od reszty.

- To są ewidentnie świeże złamania – dodaje ekspert. - Kość zapewne została uszkodzona podczas robót ziemnych. Ludzkim szczątkom należy się szacunek, nie mogą walać się na trawniku. Teren powinien być przebadany, kości zebrane i zabezpieczone. - Dlaczego nie zostały tam zrobione przynajmniej wykopy sondażowe? W Żninie na przykład, w związku z budową drogi, prowadzone są badania ratunkowe fragmentu cmentarza ewangelickiego. Wszystkie szczątki w miejscu tej inwestycji zostaną wydobyte i pochowane w innym miejscu. Tak to się powinno robić. A w Toruniu co? Tu kopie się, ryje łamie, później położy jakiś chodnik i powie się, że tam nic nie było. I będziemy chodzić po głowach zmarłych? Przynajmniej od władz miasta oczekiwałbym choć trochę wrażliwości.

Kości, nad którymi w sobotę pochylił się profesor Kozłowski, dwa dni wcześniej widzieliśmy także i my. Leżały na dnie płytkich wykopów przeznaczonych pod budowę ścieżek, wystawały również ze ścianek tych wykopów, kilka leżało na trawie. Co na to toruński magistrat?

Otrzymaliśmy stamtąd zapewnienie, że teren przy Jordankach jest nadzorowany przez archeologa.

- Wykonawca prac budowlanych jest w stałym kontakcie z nadzorem archeologicznym – mówi Magdalena Stremplewska, rzeczniczka prezydenta Zaleskiego. - Pracownia Archeologiczno-Konserwatorska zna plan prowadzonych prac i na bieżąco je nadzoruje. Ani archeolog, ani wykonawca nie potwierdzają faktu odnalezienia szczątek ludzkich.

Polecamy także: TOP 10 Najlepsze restauracje w Toruniu wg TripAdvisor. Oto nowy ranking 2019

Według nadzorującego prace archeologa w ziemi z wykopów przeznaczonej na nasypy znajdują się kości zwierzęce. Wykopy prowadzone były na głębokości 80 cm, czyli zdecydowanie zbyt płytko, aby wykopać szczątki ludzkie. To fakt, kości zwierzęcych również jest tu sporo, co profesor Kozłowski potwierdza. Resztę, jak widać, będzie trzeba bardzo gruntownie zweryfikować.

Kości ludzkie przy Jordankach nie powinny być żadnym zaskoczeniem. Tuż obok znajdował się przecież kościół świętego Jerzego otoczony cmentarzem, na którym torunianie – w tym również przedstawiciele najważniejszych miejskich rodów byli chowani od średniowiecza do początków XIX wieku. Fundamenty kościoła zostały odkryte podczas przebudowy linii tramwajowej. Na przystanku stoją tablice z informacją na jego temat.

Zielona Brama Gotyckiej Starówki powstaje na terenie średniowiecznego Chełmińskiego Przedmieścia, najbogatszego i najważniejszego z dawnych przedmieść toruńskich. Dlaczego prace w takim miejscu nie zostały poprzedzone wykopaliskami archeologicznymi, czy przynajmniej badaniami sondażowymi? Czasu na to było przecież sporo. Dzięki takim badaniom można się było sporo o przedpolach gotyckiej starówki sporo dowiedzieć i poza tym uniknąć problemów podczas realizacji samej inwestycji.

Obejrzyj także: Najnowszy odcinek Spod Ekranu