Manuskrypt chwali Piłata

<!** Image 3 align=right alt="Image 208374" sub="Tradycyjne przedstawienie św. Cyryla Jerozolimskiego">Dlaczego Judasz musiał pocałunkiem wskazać Jezusa jego oprawcom? Z kim Chrystus spędził Ostatnią Wieczerzę i kiedy ona się odbyła? Zaskakujące informacje na ten temat przekazuje wiekowa księga, o czym 12 marca tego roku powiadomił serwis naukowy „Live Science”.

Zagadkowym dziełem jest świeżo przetłumaczony, liczący 1200 lat koptyjski manuskrypt, będący kopią dawniejszego tekstu, napisanego w IV w. n.e.

Zapis ten uznaje się za apokryf. W formie homilii, czyli kazań, przedstawia on alternatywną historię ostatnich dni Jezusa. Co ważne, autorem dzieła jest święty i Doktor Kościoła.

- Po pierwsze, autor tekstu przeniósł datę Ostatniej Wieczerzy z czwartku na wtorek i według tej wersji, Jezus nie ucztował z apostołami, lecz z Poncjuszem Piłatem - wyjaśnia dla „Live Science” dr Roelof van den Broek z uniwersytetu w Utrechcie w Holandii. - Co równie interesujące, tylko ten tekst w całej tradycji chrześcijańskiej mówi o ofierze z własnego syna, jaką chciał złożyć Piłat. Tę sprawę można chyba wiązać z faktem, że wyłącznie w tradycji koptyjskiej Piłat ma status świętego.

Opinie van den Broeka są istotne, bo to właśnie ten ekspert od dawnych pism koptyjskich odkrył zagadkowe dzieło, a następnie je przetłumaczył.<!** reklama>

Autorstwo niezwykłego tekstu przypisywane jest jednemu z ojców Kościoła, żyjącemu w IV w. św. Cyrylowi Jerozolimskiemu. 400 lat po śmierci świętego kopie jego dzieła wykonali mnisi z biblioteki klasztoru św Michała. Klasztor ten, usytuowany na egipskiej pustyni w pobliżu miejscowości Al-Hamuli, został opuszczony w X w., a powstałe w nim księgi przez stulecia krążyły z rąk do rąk.

Zagadkowe homilie św. Cyryla Jerozolimskiego przetrwały do naszych czasów tylko w dwóch egzemplarzach.

Odkryto je w Egipcie około 1910 roku i stamtąd trafiły do Stanów Zjednoczonych.

Jeden z manuskryptów przechowywano w Morgan Library of Museum w Nowym Jorku, a drugi w Muzeum Uniwersytetu stanu Pensylwania. Dr van den Broek odkrył te pisma na nowo wśród pokrytych kurzem muzealnych zbiorów. Manuskrypty były poważnie uszkodzone i holenderski ekspert musiał korzystać z obydwu egzemplarzy, by odtworzyć treść dzieła.

Jaką opowieść przekazuje nam ta niezwykła księga? Między innymi relacjonuje alternatywny przebieg Ostatniej Wieczerzy: „Bez zbędnych ceregieli Piłat kazał zastawić stół i zjadł przy nim z Jezusem”. Po wieczerzy Piłat tak miał powiedzieć do Jezusa: „Gdy rano przyjdą do mnie, by ciebie oskarżyć, dam im mego jedynego syna, by go zabili zamiast ciebie.” Jezus jednak na to się nie zgodził, po czym stwierdził, że Piłat jest godny najwyższej łaski. Prokurator Judei chciał jeszcze coś powiedzieć, ale Chrystus znikł. Jak podaje manuskrypt, Syn Boży „stał się niematerialny”.

Opowieść jest zaskakująca. Oto niesławnej pamięci prokurator Judei jest tak zaangażowany w dzieło Jezusa, że spotyka się z nim podczas Ostatniej Wieczerzy i nawet chce poświęcić własnego syna, by ten zajął miejsce Syna Bożego na krzyżu.

Co ciekawe, według koptyjskiego manuskryptu, taka zamiana mogła być skuteczna, bo Jezus miał umiejętność zmieniania swego wyglądu.

Kanon biblijny mówi, że Judasz za trzydzieści srebrników zdradził Jezusa, całując go w policzek. Faktem jest, że brak logicznej przyczyny tego pocałunku, bo Jezus był znaną postacią.

Św. Cyryl Jerozolimski wyjaśnia nam jednak tę sprawę. Jak pisze: „Żydzi powiedzieli do Judy (Judasza), jak mamy Jezusa aresztować, skoro on zmienia wygląd. Czasami ma skórę bladą, czasem rumianą, a czasem smagłą. Jego włosy bywają białe, rude albo koloru pszenicy. Czasami jest on młody, czasami stary”. Wtedy Juda (Judasz), potrafiący zawsze rozpoznać Chrystusa, obiecał pocałunkiem w policzek wskazać Go oprawcom.

Czy treść napisanych w IV w. homilii Św. Cyryla Jerozolimskiego zmienia bieg dziejów, czy tylko proponuje ciekawą wersję w miejsce tradycyjnej opowieści?

- Odkrycie tego tekstu nie oznacza, że wydarzenia z ostatnich dni Jezusa przebiegały inaczej, niż mówi o tym kanon Nowego Testamentu - podkreśla dr van den Broek w wypowiedzi dla „Live Science”. - Treść manuskryptu wskazuje tylko, że niektórzy ludzie żyjący kilkanaście wieków temu wierzyli w taką wersję zdarzeń. Pamiętaj my, że w tamtych czasach nawet dobrze wykształcone osoby nie wykazywały krytycznej postawy wobec historii i zdarzeń. Dla ludzi z tamtej epoki cuda były jak najbardziej możliwe.

Napisz do autora: [email protected]