Miesiąc kawalerii

Rozmowa z KAROLĄ SKOWROŃSKĄ, przewodniczącą Zarządu Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej o przygotowaniach do kolejnego zjazdu kawalerzystów.

<!** Image 2 align=none alt="Image 175406" sub="Karola Skowrońska, organizatorka zjazdów z rzeźbą głowy konia „Medzia”, która trafi do gimnazjum na osiedlu Rządz / Fot. Anita Etter">Tegoroczny XXIII Zjazd Kawalerzystów będzie wyjątkowy ponieważ zbiega się z dwiema okrągłymi rocznicami.

W tym roku przypada 85. rocznica utworzenia Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii istniejącej w ramach Centrum Wyszkolenia Kawalerii oraz 20. rocznica powstania w Grudziądzu Fundacji na Rzecz Tradycji Jazdy Polskiej. Idea założenia fundacji powstała już wcześniej, bo na drugim zjeździe kawalerzystów, który tak jak pierwszy organizowało Grudziądzkie Towarzystwo Kultury. Fundatorami było czterech, już nieżyjących, Absolwentów CWK. Oficjalnie fundacja zaczęła działać w maju 1991 r. Wtedy też fundatorzy zwrócili się do mnie bym poprowadziła fundację i tak jest do dzisiaj.

Na błoniach nadwiślańskich, miejscu przedwojennych parad i uroczystości kawaleryjskichm w tym roku także odbędzie się na błoniach widowisko?

<!** reklama>To będzie spora atrakcja, ale dla nas nie jest to najważniejsze. Ważne jest, że oni znów przyjadą do Grudziądza, a najważniejszy jest, zarówno dla kawalerzystów jak i fundacji, szlak pamięci, którym przejdą. Ważne jest także to, by mieszkańcy widzieli tych ludzi, że oni są, że czują się tak silnie związani z Grudziądzem i potrafią nawet z najdalszych zakątków świata co roku do nas przyjeżdżać. To jest już wielka kawaleryjska rodzina, bo przecież przyjeżdżają dzieci i wnuki kawalerzystów. Staramy się, by co kilka lat odbywały się widowiskowe wydarzenia. Tym razem będzie to inscenizacja. Muszę przyznać, że ja zawsze się broniłam przed tym, ale wiem, że jest takie wielkie oczekiwanie, żeby mieszkańcy mogli to zobaczyć. W grudniu zapadła decyzja, by tym razem pokazać inscenizację z września 1939 roku, a skoro wrzesień, to wiadomo, była broń pancerna, była piechota, kawaleria i niemieccy najeźdźcy. Takich pięć epizodów mieszkańcy zobaczą podczas zjazdu. Nie chcę teraz zdradzać, co konkretnie zobaczymy na błoniach, ale będzie to na pewno widowiskowe, a nie jakaś miniaturka. Więc będzie i kawaleria i piechota i pirotechnika. Inscenizacja potrwa prawie godzinę.

Kto weźmie udział w tej rekonstrukcji?

Sprawdzeni rekonstruktorzy i grupy z całego kraju, a kawaleria będzie z naszej Pomorskiej Brygady Kawalerii. Mam nadzieję, że pogoda dopisze i będzie to wspaniałe widowisko.

Podczas pierwszych zjazdów do Grudziądza przyjeżdżało około dwustu absolwentów Centrum Wyszkolenia Kawalerii. Ilu dzisiaj po tylu latach żyje i przyjedzie?

Mam kontakt z 48 kawalerzystami na całym świecie. W Polsce żyje kilkunastu. Przyjedzie być może ośmiu, może dziesięciu przedwojennych absolwentów. Już są zgłoszenia, ale to oczywiście zależy od ich stanu zdrowia. Na pewno przyjedzie mjr Zbigniew Makowiecki, prezes Zrzeszenia Kół Pułkowych Kawalerii w Londynie, na pewno płk. Antoni Ławrynowicz z Warszawy, rotmistrz Jerzy Brzozowski z Bydgoszczy, rotmistrz Tadeusz Bączkowski z Londynu z bratankiem, płk Emil Mentel z Kalifornii, a także Józef Adamczyk, kawalerzysta z Armii Krajowej.

Ze zjazdami związane są konkursy dla gimnazjalistów. Można w nich otrzymać nagrodę przechodnią w postaci rzeźby głowy konia Medzio, który wsławił się w bojach wojny polsko-bolszewickiej 1920-21.

Tak. Takie konkursy przeprowadzamy w szkołach gimnazjalnych w maju. W tym roku odbywał się pod hasłem „Koń przyjacielem kawalerzysty”. Tegoroczny konkurs był bardzo interesujący. Były prezentacje i prace plastyczne. Wzięło w nim udział siedem zespołów z grudziądzkich gimnazjów. Rozdaliśmy wiele nagród, ale główną nagrodę - rzeźbę głowy konia „Medzia” – laureaci otrzymują podczas kolejnych zjazdów. Tym razem trafi ona do Gimnazjum nr 2 na Rządzu.