Mniej ślubów i rozwodów w 2020. Więcej urodzeń w związkach pozamałżeńskich. Najnowsze dane GUS

W wyniku niższej liczby urodzeń niż zgonów przyrost naturalny pozostał ujemny. Wyraźnie obniżyła się liczba zawartych małżeństw, a także orzeczonych rozwodów i separacji.

Mniej urodzin, więcej zgodnów

• Według wstępnych danych liczba ludności Polski w końcu 2020 r. wyniosła 38268 tys., tj. obniżyła się o ok. 115 tys. w stosunku do stanu sprzed roku (w tym w I półroczu 2020 r. zmniejszyła się o 29 tys. osób).
• Na spadek populacji, poza ogólnymi tendencjami obserwowanymi w poprzednich latach (m.in. zmniejszeniem się liczby urodzeń), znacząco wpłynął wzrost liczby zgonów.
• Stopa ubytku rzeczywistego wyniosła -0,30%, co oznacza, że na każde 10 tys. ludności ubyło ok. 30 osób (wobec ubytku rzeczywistego -0,07% w 2019 r.).

Spadek liczby ludności obserwowany jest od 2012 r., z wyjątkiem 2017 r., kiedy odnotowano nieznaczny wzrost (o niespełna 1 tys.). Na zmiany w liczbie ludności w ostatnich latach wpływa przede wszystkim przyrost naturalny, który od 2013 r. pozostaje ujemny.

Szacuje się, że w 2020 r. liczba urodzeń była o ok. 122 tys. niższa niż liczba zgonów. Współczynnik przyrostu naturalnego (na 1000 ludności) wyniósł -3,2 (wobec -0,9 w 2019 r.). Współczynniki przyrostu naturalnego są zazwyczaj niższe w miastach
niż na terenach wiejskich – w ostatnich latach w miastach obserwowany jest ubytek naturalny, natomiast na wsi – niewielki przyrost - wynika z danych GUS.

Dane GUS. Więcej dzieci w związkach pozamałżeńskich

• Ze wstępnych szacunków GUS wynika, że w 2020 r. zarejestrowano 355 tys. urodzeń żywych, tj. o ok. 20 tys. mniej niż w poprzednim roku. Od ok. 30 lat utrzymuje się zjawisko depresji urodzeniowej – niska liczba urodzeń nie zapewnia prostej
• zastępowalności pokoleń.
• Systematycznie rośnie odsetek urodzeń pozamałżeńskich – na początku lat 90. było to ok. 6–7%, w 2000 r.–
• ok. 12%, a w 2019 r. – ponad 25%. Odsetek dzieci urodzonych ze związków pozamałżeńskich jest wyższy
• w miastach niż na wsi: w 2019 r. wyniósł odpowiednio prawie 29% i ok. 21%.

Liczba urodzeń w Polsce jest nadal istotnie determinowana liczbą zawieranych związków małżeńskich, przy czym ponad połowa dzieci rodzi się w okresie pierwszych trzech lat trwania małżeństwa. Szacuje się, że w 2020 r. zawarto ponad 145 tys. związków małżeńskich, tj. o ponad 38 tys. mniej niż rok wcześniej.

Śluby 2020. Coraz starsi nowożeńcy

W ostatnich kilkunastu latach znacznie podwyższył się wiek nowożeńców. W 2019 r. mediana wieku mężczyzny zawierającego małżeństwo wynosiła ponad 30 lat, a kobiety ponad 28 lat i w przypadku obydwu płci było to o ponad 4 lata
więcej niż w 2000 r. Nowożeńcy w miastach są średnio o 2 lata starsi od zamieszkałych na terenach wiejskich.

Mniejsza liczba rozwodów w 2020

Według wstępnych szacunków w 2020 r. rozwiodło się ok. 51 tys. par małżeńskich, tj. o ok. 14 tys. mniej niż
rok wcześniej; współczynnik rozwodów obniżył się o 0,4 pkt do 1,3‰.

• W 2019 r. na każde 10 tys. istniejących małżeństw 74 zostały rozwiązane na drodze sądowej, podczas gdy w 1990 r. było ich 48. W miastach częstość rozwodów jest prawie 3-krotnie wyższa niż na wsi.
• Wśród małżeństw rozwiedzionych w 2019 r. prawie 57% wychowywało 55 tys. nieletnich dzieci (w wieku poniżej 18 lat). Coraz częściej sąd orzeka wspólne wychowywanie dzieci przez rozwiedzionych rodziców – w 2019 r. takich rozstrzygnięć było ponad 62% (wobec 29% w 2000 r.).

Spadek liczby ludności Polski (utrzymujący się niemal nieprzerwanie od 2012 r.) był dużo większy niż w poprzednich latach. Według wstępnych szacunków w Polsce żyje obecnie 38,3 mln osób.