Od 2023 roku sprawdzisz ile zarabia Twój znajomy w urzędzie

Zobacz wideo: Akcyza na alkohol i papierosy w górę

W projekcie rządowym zakłada się powstanie nowego rejestru umów o pracę. Z zasady ma on objąć przedsiębiorców, aby pomóc im prowadzić dokumentację pracowniczą. Tak przynajmniej jest to przedstawiane. Z drugiej jednak strony nie brakuje głosów sugerujących, że działanie to jest skoncentrowane przede wszystkim na tym, aby dać więcej możliwości kontrolnych urzędowi skarbowemu oraz ZUS-owi. Niezależnie od tego wskazuje się na to, że odrębny rejestr ma objąć właśnie urzędników z sektora państwowego oraz samorządowego. Przede wszystkim ma być on jawny dla każdego.

Już od 1 stycznia 2023 roku w ogólnodostępnym rejestrze ma się znaleźć informacja o wysokości wynagrodzenia niezwykle szerokiego grona osób. Ma to objąć m.in. urzędników państwowych (m.in. ZUS i NFZ), organów rządowych, a także i jednostek samorządowych. Wśród jednostek objętych nowym rejestrem mają być również uczelnie oraz publiczne szpitale. Jednak projekt ma w swoim założeniu zawarty limit dochodów.

Projekt rządowy jasno mówi o tym, że w rejestrze mają być ujawniane dane urzędników zarabiających więcej niż 5000 złotych. Problem jest jednak to, że w przepisach można znaleźć zapis mówiący o zarobkach bez VAT. To jest jeden z elementów proponowanych przepisów, które zdają się być zastanawiające dla Rzecznika Praw Obywatelskich.

Profesor Marcin Wiącek wskazuje szereg zastrzeżeń związanych z proponowanymi nowymi przepisami. Oprócz kontrowersji związanych z wysokością wynagrodzenia i limitem zaznacza on wątpliwe prawnie ujawnianie imienia i nazwiska urzędników spełniających wymóg pojawienia się w rejestrze. Z jednej strony akceptuje on fakt, iż taki rejestr poprawia transparentność wydatków publicznych oraz gwarantuje obywatelom uzyskiwanie większej informacji publicznej, ale równocześnie zdaje się to naruszać prywatność pracowników urzędów publicznych.

W związku z zaistniałymi wątpliwościami RPO podjął decyzję o przekazanie swojego stanowiska marszałkowi Senatu. Wynika to z faktu, że obecnie ustawa jest projektowana w tej izbie parlamentu. Niezależnie od działań Senatu, ostateczną decyzję będzie podejmować Sejm i Prezydent. Jeśli przejdą obecne zapisy ustawy, już od 2023 roku będziemy mogli sprawdzać informacje o zarobkach naszych znajomych urzędników. Paradoksalnie, jeśli znajomy nie będzie znajdował się w rejestrze, a wiemy, że pracuje w urzędzie, będziemy wiedzieć o tym, iż zarabia mniej niż 5000 złotych, choć nie poznamy dokładnych jego zarobków.

Bez wątpienia jawność informacji publicznych jest esencją transparentności. Ta idea z kolei przyświeca myśli, żeby sprawdzać, ile zarabiają urzędnicy. Dlatego też obecnie proponowane zapisy mają stanowić o tym, że z imienia i nazwiska poznasz kwotę zarobków wielu pracujących w instytucjach publicznych. RPO wskazuje na możliwość zastąpienia tego danymi o tym, ile w danym urzędzie zarabia się na określonym stanowisku bez konieczności podawania szczegółowych informacji o konkretnych osobach. Jeśli Sejm nie przyjmie ewentualnych poprawek Senatu, będziemy mogli spodziewać się, że już od 1 stycznia 2023 roku poznamy dokładne zarobki znajomych urzędników.