Praca zdalna za dodatkowe pieniądze. Zmieni się Kodeks pracy. Ile wyniesie ekwiwalent dla świadczących telepracę?

Praca zdalna obowiązkiem w dobie koronawirusa

Praca biurowa w większości przypadków kojarzy się z w przesiadywaniem w miejscu zatrudnienia od 8 do 16. Od ponad roku tendencje te dość znacznie się zmieniają. Wielu pracowników zaczęło świadczyć usługi z domu. Dzieje się tak również w przypadku urzędników, którzy nie muszą mieć bezpośredniego kontaktu z petentami. Pracę zdalną można świadczyć praktycznie z każdego zakątku świata. Ma ona swoje zalety.

• Można pracować zdalnie dla firmy z kraju lub z zagranicy
• Można mieszkać w dowolnym kraju lub przebywać na wakacjach i pracować zdalnie
• Można założyć własną firmę i pracować zdalnie jako freelancer
• Pracownicy nie tracą czasu na dojazdy

Dodatkowe pieniądze za prąd i internet

Okazuje się, że koszty pracy zdalnej osób zatrudnionych będą musieli ponosić pracodawcy. Jak czytamy w Dzienniku Gazecie Prawnej, zatrudniający będzie zobowiązany do wypłaty ekwiwalentu za podwyższone koszty wynikające z pracy w domu, a jego wysokość ma być ustalana w porozumieniu z pracownikami.

• Przepisy zagwarantują, że świadczenie na pewno ma rekompensować podwyższone rachunki za energię (np. w związku z korzystaniem ze służbowego laptopa) oraz łącza internetowe.
• Nie wskażą jednoznacznie, że konieczny będzie też zwrot kosztów np. zwiększonego zużycia wody.

Prace nad nad projektem nowelizacji Kodeksu pracy, która ma na stałe unormować zasady świadczenia obowiązków służbowych poza siedzibą firmy trwają w Radzie Dialogu Społecznego. Jeśli związkowcom i pracodawcom nie uda się dojśc do porozumienia, to ekwiwalent zostanie uregulowany w projekcie zgodnie z intencją rządu.

Bez stawki godzinowej?

Z pisma Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii wynika, że firmy będą zobowiązane pokryć wydatki związane z instalacją, serwisem, eksploatacją i konserwacją narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, w tym w szczególności koszty energii elektrycznej oraz dostępu do łączy telekomunikacyjnych. Przepisy nie określą jednak wysokości takiego świadczenia ani mechanizmu jej ustalania (kwota lub sposób jej ustalania zostaną określone w danej firmie w porozumieniu z pracownikami).

Związkowcy woleliby, żeby przepisy określały choćby minimalną wysokość ryczałtu, gdyż ich zdaniem pracodawca jako silniejsza strona sporu będzie mógł proponować niskie stawki. Forum Związków Zawodowych podczas negocjacji zaproponowało kwotę stawki godzinowej za każdy dzień pracy zdalnej, czyli 9,15 zł. Z kolei pracodawcy są przeciwni wpisywaniu do Kodeksu pracy konkretnych kwot ekwiwalentu czy algorytmu jej ustalania.

- Pracodawcy zgodzili się na to, aby przepisy jednoznacznie przewidywały konieczność wypłaty ryczałtu. Nie można z góry przypisywać im złej woli. Już teraz w wielu przedsiębiorstwach ustalane są takie rekompensaty, choć specustawa covidowa, na podstawie której możliwe jest polecanie pracy zdalnej w czasie stanu epidemii, nie przewiduje wprost takiego obowiązku - podkreśliła Katarzyna Lorenc, ekspert BCC.

Kiedy ostateczna wersja zmian w Kodeksie pracy?

Ostateczna wersja projektu w sprawie pracy zdalnej ma też przewidywać okres przejściowy na dostosowanie porozumień dotyczących stosowania telepracy. Przypomnijmy, że ta ostania ma być zastąpiona w kodeksie pracy przez pracę zdalną. Obecnie można ją stosować m.in. na podstawie porozumienia firmy ze związkiem zawodowym lub regulaminu (gdy nie uda się porozumieć z załogą). Nie była zbyt popularna (głównie ze względu na obostrzenia w jej stosowaniu), ale do dziś funkcjonuje w niektórych firmach.

Dlatego we wspomnianym piśmie do partnerów społecznych resort rozwoju zaproponował wprowadzenie do projektu przepisu przejściowego.

• Warunki, na jakich odbywa się telepraca, określone w dotychczasowych porozumieniach lub regulaminach, mogłyby być stosowane przez maksymalnie sześć miesięcy od wejścia w życie przepisów o pracy zdalnej (przez taki sam okres dopuszczalne byłoby wykonywanie obowiązków w formie telepracy na podstawie wniosku pracownika).
• Po upływie pół roku warunki te musiałyby być określone zgodnie z nowymi przepisami kodeksu pracy dotyczącymi pracy zdalnej.

Pracodawcy sugerują, że jeszcze lepszym rozwiązaniem byłoby określenie, że dotychczasowe zasady funkcjonowania pracy z domu należy dostosować do nowych przepisów do końca 2022 r.