Przepisy na zupy wielkanocne. Sprawdź, jak ugotować żurek i barszcz biały! Tych potraw nie powinno zabraknąć na Wielkanoc 2021

Tradycyjnie dania wielkanocne: czym jest żur i żurek?

Niektórzy specjaliści od kulinariów rozróżniają żur od żurku. Ten drugi, przygotowywany na Wielkanoc, jest delikatniejszy w smaku, na wywarze nie ze całej włoszczyzny, a jedynie z marchwi i posiekanej natki pietruszki z dodatkiem białej kiełbasy i wędzonki (boczku lub żeberek). Można przygotować też żurek wegetariański, na wywarze z samych warzyw. Do żurku jak i do żuru dodaje się też niekiedy grzyby.

Barszcz biały - sprawdź przepis

Jeszcze inną wersją wielkanocnej zupy jest biały barszcz, gotowany na zakwasie z mąki pszennej i przyprawiany śmietaną. W białym barszczu jest znacznie więcej warzyw. Istnieją też przepisy na biały barszcz na bazie mleka, grzybów i zakwasu, a nawet kwasu z kiszonej kapusty zamiast przygotowanego z mąki.

Oto kilka przepisów na żur, żurek i barszcz biały. Dodajmy, że samodzielnie wykonany zakwas można zastąpić gotowym, ze sklepu.

Przepisy na zupy wielkanocne: Jak zrobić żur?

Składniki:

• 10 dag mąki żytniej na zakwas,
• 4 szklanki wywaru z mięsa i włoszczyzny,
• 3 dag mąki,
• 12 dag śmietany,
• ząbek czosnku, majeranek,
• 15-20 dag kiełbasy np. serdelowej.

Wykonanie. Na 2-3 dni przed gotowaniem zupy przygotować zakwas, zalewając żytnią mąkę dwiema szklankami ciepłej wody w słoiku lub kamionkowym naczyniu. Przykryć gazą i postawić w ciepłym miejscu.

Do przecedzonego wywaru dodać zamieszany zakwas. Z mąki i śmietany zrobić zaprawę, wlać do żuru, zagotować. Dodać majeranek i roztarty z solą czosnek oraz pokrajaną w kostkę kiełbasę i trochę jeszcze pogotować. Ewentualnie dosolić. Żur można ugotować na wywarze z białej kiełbasy, którą potem, pokrojoną, można dodać do zupy.

Serwować z jajkiem na twardo (ewentualnie z ziemniakami lub pieczywem).

Zupy wielkanocne - przepisy: żurek wielkanocny

Składniki:

• 3,5 l wody,
• 30 dag boczku wędzonego lub 50 dag wędzonych żeberek,
• 1 cebula,
• 1 marchewka,
• 1 pietruszka,
• 1/4 selera,
• kawałek pora,
• łyżeczka soli,
• pół łyżeczki pieprzu,
• 2 liście laurowe,
• 4 ziarna ziela angielskiego,
• 2 łyżki suszonego majeranku,
• 50 dag białej kiełbasy (surowej lub parzonej),
• 300 dag kiełbasy wiejskiej,
• 1 l zakwasu (może być gotowy ze sklepu),
• 25 dag śmietany lub 125 ml śmietanki,
• 1-2 łyżeczki tartego chrzanu.

Wykonanie. Do dużego garnka wlać wodę, dodać pokrojony na 2 kawałki boczek lub opłukane żeberka. Zagotować. Obrać marchewkę, pietruszkę i selera. Włożyć do zagotowanego wywaru, dodać cebulę i pora. Posolić, dodać liście laurowe i ziele angielskie. Przykryć i gotować około godziny. Dodać ponakłuwaną w kilku miejscach białą kiełbasę i gotować na małym ogniu przez ok. 15 minut pod przykryciem. Dodać kiełbasę wiejską i gotować przez 10 minut. Dodać majeranek oraz zakwas. Gotować na małym ogniu przez kolejne ok. 10 minut. Odstawić z ognia i po przestudzeniu zaprawić śmietaną (uprzednio rozprowadzoną w 1 łyżce wazowej zupy). Na koniec doprawić chrzanem.

Przepisy na zupy wielkanocne: Żurek w chlebie według Ani Starmach

Składniki na wywar:

• 2 marchewki,
• 2 korzenie pietruszki,
• 1 cebula,
• 1 por,
• 1,5 l wody,
• pół selera.

Pozostałe składniki:

• 4 białe kiełbasy,
• 4 suszone grzyby,
• 5 ziemniaków,
• 6 jajek ugotowanych na twardo,
• 2 łyżeczki chrzanu,
• 1 łyżeczka majeranku,
• 4 małe okrągłe chleby,
• sól,
• pieprz,
• 2 szklanki zakwasu.

Wykonanie. Umyte, obrane warzywa zalać wodą i gotować pod przykryciem. Po 40 minutach wyjąć warzywa, dodać pokrojone grzyby, ziemniaki, kiełbasę i majeranek, gotować około 20 minut. Wyjąć kiełbasę, dodać przecedzony zakwas, zagotować, doprawić do smaku chrzanem i majerankiem. Chlebki wydrążyć (można je też lekko podpiec w piekarniku) i napełnić żurkiem. Podawać z jajkiem na twardo i kawałkami kiełbasy.

Wielkanoc 2021: przepis na biały barszcz wg Magdy Gessler (za smaker.pl)

Składniki:

• 1 l wywaru mięsnego,
• 20 dag wędzonych żeberek,
• szklanka śmietanki 30%,
• 2 szklanki pszennego zakwasu,
• 4 ząbki czosnku,
• 4-6 kawałków białej kiełbasy,
• cebula,
• 20 dag boczku wędzonego,
• 4-6 jajek,
• garść majeranku,
• łyżka chrzanu,
• sól,
• pieprz.

Wykonanie. Wywar mięsny gotować przez godzinę z wędzonymi żeberkami. Ugotować jajka na twardo. Do wywaru dodać zakwas oraz czosnek i gotować kolejną godzinę. Wlać do śmietanki kilka łyżek wrzącej zupy, zamieszać i wlać do zupy. Doprawić chrzanem. Cebulę i boczek pokroić w kosteczkę. Do barszczu włożyć białą kiełbasę i gotować 10 minut. Wyjąć kiełbasę i pokroić na plasterki. Na patelni rozgrzać boczek, dorzucić cebulę i podsmażyć na złoto. Pod koniec dodać majeranek. Cebulę z boczkiem dodać do zupy. Odstawić do następnego dnia. Podawać z dodatkiem kiełbasy i jajka na twardo.

Tradycyjne zwyczaje na Wielkanoc: Ten paskudny żur!

Na koniec ciekawostka. Kto wie, co znaczy „wybijać żur”? Ten kujawski zwyczaj opisał słynny XIX-wieczny etnograf Oskar Kolberg tak: „Na Kujawach zwykle w Wielki Czwartek wybijają żur, to jest tłuką garnki napełnione popiołem, gnojem, błotem i innemi nieczystościami (niby żurem) o drzwi i okna chałup, a rozbiwszy one, mocno nieraz drzwi i okna popaskudzą.”

Wszystko to czyniono z niechęci do żuru, zupy, która była podstawą diety w czasie Wielkiego Postu i do Wielkanocy zdążyła się mocno znudzić. Tłuczenie garnków z szaroburą zawartością o drzwi sąsiada określano jako „wybijanie żuru”. Zajmowała się tym głównie młodzież męska.