Spojrzenie we wrześniowe niebo

23 września o godz. 13.31, Słońce znajdzie się na równiku niebieskim - w punkcie Wagi - przejdzie z półkuli północnej nieba na południową i rozpocznie się astronomiczna Jesień. W Krakowie, w środę 1 września, Słońce wschodzi o 5.54, a zachodzi o 19.25; natomiast 30 września wschodzi o 6.38, a zachodzi o 18.22, zatem w ciągu tego miesiąca ubędzie nam dnia aż o 107 minut!
     Ciemne bezksiężycowe noce, dogodne do obserwacji astronomicznych, będziemy mieli na przełomie pierwszej i drugiej dekady miesiąca, bowiem Księżyc rozpocznie ten miesiąc podążając do ostatniej kwadry, która wypada w piątek 3 września tuż po północy, nów też w piątek 10 września po północy, pierwsza kwadra 17 września o godz. 22, zaś pełnia wypada 25 września o godz. 13.
     W perygeum (najbliżej Ziemi) będzie Księżyc w tym miesiącu dwukrotnie: 2 i 28 września, a w apogeum (najdalej od Ziemi) znajdzie się**16 września. Ponadto 2 września o godz. 23.32 czeka nas piękne zjawisko zakrycia przez Księżyc Aldebarana - najjaśniejszej gwiazdy w gwiazdozbiorze Byka. Zjawisko to będzie widoczne w całej Polsce.
     Ozdobą powakacyjnego nieba będzie Jowisz, pięknie widoczny przez całą noc, jako gwiazda -2,9 wielkości, na granicy gwiazdozbiorów Ryb i Wieloryba. Merkury znajduje się na niebie w pobliżu Słońca i jest niewidoczny. Nad ranem możemy nad wschodnim horyzontem odnaleźć Gwiazdę Polarną - Wenus, kąpiącą się w porannych mgłach, jako gwiazdę -4,6 wielkości. Warunki widoczności planety w ciągu miesiąca systematycznie się poprawiają.
     Marsa możemy obserwować wieczorem, w godzinę po zachodzie Słońca, jednak bardzo nisko nad zachodnim horyzontem, jako czerwonawą gwiazdę 0,5 wielkości. Przez całą noc widoczny jest Saturn na granicy gwiazdozbiorów _Barana i Wieloryba, _jako gwiazda zerowej wielkości. Ponadto w związku z maksymalnym nachyleniem bieguna planety w kierunku Ziemi, układ pierścieni Saturna osiąga największą rozwartość, ułatwiając tym samym obserwacje przerwy _Cassiniego, _nawet przez niewielkie teleskopy amatorskie. Natomiast Urana (5,7 wielkości) i Neptuna (7,9 wielkość), możemy obserwować w pierwszej połowie nocy w gwiazdozbiorze Koziorożca, lunetą przynajmniej 15 cm średnicy. Pluton **zaś zachodzi tuż po zapadnięciu zmroku i praktycznie jest niedostępny do obserwacji. Aby je móc zaobserwować, najłatwiej to uczynić korzystając z lunet Młodzieżowego Obserwatorium Astronomicznego, mieszczącego się przy ul. Kopernika 2 (tel. 281-15-61).
     Od 6 do 10 września promieniują meteory z roju _Drakonid, _związanego z kometą Giacobini-Zinnera. Radiant meteorów leży wysoko, prawie w zenicie, w _gwiazdozbiorze Smoka. _Maksimum aktywności roju wypada około 10 września nad ranem. Obserwacjom tym będzie sprzyjało ciemnie niebo - nów Księżyca.
     ADAM MICHALEC