Rodzić po ludzku. Poród nie może być traumą!

Co czeka kobietę w Polsce, która jest w dziewiątym miesiącu ciąży i za chwilę będzie rodzić? Pytam o to w kontekście zmian dotyczących standardów opieki okołoporodowej.

Jeszcze nic, ponieważ w zmienionej ustawie jest informacja o tym, że obowiązujące standardy opieki okołoporodowej będą ważne do 31 grudnia 2018 roku. Myślę, że w najbliższych miesiącach to się nie zmieni, ale ten zapis jest na tyle nieprecyzyjny, że my nie wiemy, w jakim czasie zasady będą inne.

Może Pani powiedzieć o jaki zapis dokładnie chodzi?

Chodzi o to, że minister zdrowia będzie regulował kwestie organizacyjne w opiece zdrowotnej. Prawa kobiet, czyli tzw. standardy opieki okołoporodowej to są standardy postępowania medycznego. Jest w nich zapisane, że kobieta w trakcie porodu ma m.in. prawo chodzić, że może przyjmować wygodną pozycję do rodzenia swojego dziecka, że może pić, że trzeba ją zachęcać do tego, aby korzystała z wanny lub prysznica. Albo miała przy sobie bliską osobę w tym momencie. W obowiązujących standardach opieki okołoporodowej był też zapis dotyczący tego, że chroni się pierwszy kontakt matki z dzieckiem - zaraz po narodzinach, by te 2 godziny, to był taki wyjątkowy czas dla matki i dziecka. To wszystko, co do tej pory było dla nas normą, po zmianach będzie zależało od lekarza, od tego, jakie szpital wprowadzi procedury.

Czytaj też: Toruń. Spotkanie z Michnikiem i marsz KOD

Powiedziała Pani, że te standardy opieki okołoporodowej były dla rodzących kobiet normą. Raport Najwyższej Izby Kontroli sprzed kilku miesięcy poświęcony właśnie opiece okołoporodowej pokazał, iż nie we wszystkich szpitalach w Polsce te procedury są przestrzegane.

Tak, ten raport pokazał nam, że nadal są szpitale w Polsce, gdzie stosuje się przestarzałe rutyny, nie przestrzega się podstawowych praw pacjenta, a kobiety traktuje się w przedmiotowy sposób. Zwróćmy uwagę, że chociaż mieliśmy prawo, które obowiązywało, to ciągle w wielu miejscach właśnie tak wyglądała rzeczywistość szpitalna. W związku z tym wiemy już dziś, że jeśli te obowiązujące standardy opieki okołoporodowej zostaną zniesione albo zastąpione opiniami towarzystwa naukowego, to będzie jeszcze gorzej. Będzie nam trudniej egzekwować podstawowe prawa. Już przychodzą do nas informacje ze środowiska, iż kobiety dostają sygnały, że to prawo już nie istnieje. Co ciekawe, ten postulat dotyczący zmian w opiece okołoporodowej jest od Naczelnej Rady Lekarskiej, a nie całego środowiska medycznego zajmującego się opieką okołoporodową. To też jedyny głos sprzeciwu, który został uwzględniony. Wszyscy widzą sens posiadania standardów opieki okołoporodowej, a Naczelna Rada Lekarska ma odmienne zdanie.

Proszę powiedzieć, jakie mogą być skutki zniesienia obowiązujących standardów w opiece okołoporodowej?

To bezpośrednio wpłynie na zdrowie kobiet i dzieci, ale to nie jest tylko sprawa kobiet. To także sprawa ojców, którzy często są obecni przy porodzie. Dla nich patrzenie na to, w jaki sposób traktuje się ich ukochaną kobietą, jak nie pozwala się jej na naturalne odruchy, jest ogromnym, traumatycznym doświadczeniem.

Fundacja „Rodzić po ludzku” od lat pomaga kobietom w Polsce np. wskazując szpitale, gdzie jest dobra opieka okołoporodowa. Myśli Pani, że szpitale, które zastosują się do zapisu ministra zdrowia mogą stracić pacjentki?

Oczywiście, że tak może się stać, ale rzeczywistość pokazuje nam, iż to przełożenie nie jest takie proste. Nie wszystkich stać, żeby dojechać np. 40 kilometrów i szukać przyjaznego kobiecie szpitala. Dotyczy to zwłaszcza pań z małych miejscowości. Uważam, że należy zrobić wszystko, by przywrócić te standardy. Wysyłamy petycję do premier rządu o podjęcie działań w tej sprawie.

Od kiedy obowiązują w Polsce standardy opieki okołoporodowej?

Od 2012 roku. To są standardy oparte na postulatach fundacji „Rodzić po ludzku” i medycyny opartej na dowodach naukowych. Są w nich zapisane podstawowe rzeczy, a mimo to nadal zdarza się, że kobiety piszą do nas, iż przez 13 godzin nie dostały nic do picia. Trudno sobie wyobrazić, że ktoś może nam nie dać szklanki wody, a jednak tak się dzieje. Przez te wszystkie lata udało nam się sporo zmienić na lepsze, ale nadal mamy wiele do zrobienia. Celem wprowadzenia standardów opieki okołoporodowej było m.in. poprawienie satysfakcji kobiet z porodu, który ma być dla niej dobrym doświadczeniem, a nie traumą do końca życia.

Gdzie się rodzi najlepiej?

W krajach Europy Zachodniej, w krajach skandynawskich. Tam kwestie praw pacjenta są rzeczą, o której nikt nie dyskutuje. Powinniśmy brać z nich przykład.

Czytaj też: Cukiernia Zyska zamknięta? Toruński cukiernik zamyka sklep?

Teczka osobowa Joanna Pietrusiewicz

W Fundacji „Rodzić po ludzku” pracuje od 1999 roku jako instruktorka szkoły rodzenia, koordynatorka programu edukacyjnego dla kobiet w ciąży i mam małych dzieci, oraz programu szkoleniowego dla położnych.

Od lat zawodowo związana z organizacjami pozarządowymi. Pracowała jako wychowawczyni w ogniskach dziecięcych, przy realizacji środowiskowych programów psychoprofilaktycznych dla rodzin. Mówi, że przez swoje własne doświadczenia zobaczyła, czym poród może być dla kobiety, jak ważne jest wsparcie i edukacja, dlatego od lat stara się wspierać rodzące.

Zobacz też