Tłuszcz szkodzi młodym mózgom

Coraz więcej dzieci cierpi na nadwagę, co najczęściej jest skutkiem błędów żywieniowych popełnianych przez rodziców. Nadwaga zaś wpływa nie tylko na fizyczny, ale też psychiczny rozwój dziecka.

<!** Image 3 align=none alt="Image 223188" >W połowie września tego roku Polskie Towarzystwo Badań nad Otyłością podało, że ok. 20 proc. dzieci poniżej 18 roku życia cierpi na nadwagę, a 5 proc. to dzieci otyłe. Można powiedzieć, że z roku na rok przybywa w naszym kraju dzieci z takimi problemami zdrowotnymi. Jeszcze w 2010 roku, wg danych Zakładu Zdrowia Publicznego Centrum Zdrowia Dziecka, 18 proc. młodych Polaków dotkniętych było nadwagą lub otyłością.

Ustalono, że tylko niewielka część dzieci cierpi na nadwagę z przyczyn medycznych. Wykazano natomiast ścisły związek pomiędzy zamożnością rodziców a nadwagą ich dzieci. Bo problem ten dotyka głównie dzieci z dużych miast, jedynaków, którzy mają swój pokój, komputer, są podwożeni do szkoły samochodami rodziców i dysponują kieszonkowym pozwalającym kupować bez ograniczeń słodycze i przekąski.

Czy taki stan rzeczy to skutek pokutującego do dziś przekonania, że dostatek powinien być widoczny już na pierwszy rzut oka? Według tego sposobu myślenia zamożni nie szczędzą na jedzeniu. Jednak nadwaga polskich dzieci to bardziej złożony problem, bo zachodzące w ciągu minionego ćwierćwiecza zmiany polityczne i kulturowe, oprócz licznych korzyści, przyniosły też fastfoodowy styl odżywiania. Z badań polskiej organizacji pozarządowej Koalicja na rzecz Zdrowego Serca wynika, że dziś większość rodaków zajada się hamburgerami, frytkami i chipsami, bo zaledwie 21 proc. Polaków stara się racjonalnie i zdrowo odżywiać. Dorośli z kolei swe złe nawyki żywieniowe przekazują potomstwu.

Skutki coraz powszechniejszej nadwagi wśród dzieci okazują się jednak daleko szersze niż dotąd zakładano. Według opublikowanych pod koniec czerwca wyników badań zespołu naukowców z Universidad CEU-San Pablo w Madrycie wysokotłuszczowa dieta w wieku młodzieńczym upośledza pamięć i zdolności uczenia się.

<!** reklama>

- Bardzo kaloryczna dieta z podwyższoną zawartością tłuszczów nasyconych ma szkodliwy i długotrwały wpływ na rozwijający się mózg - stwierdza dr Mariano Ruiz-Gayo, kierujący tymi badaniami. - Taka dieta wywołuje w mózgu znaczące, niekorzystne zmiany hormonalne.

Podobne ustalenia przedstawił w lutym zespół uczonych z University of Illinois College of Agricultural, Consumer and Environmental Sciences, pracujący pod kierunkiem dr. Gregory’ego Freunda. Zdaniem tych badaczy, wysokotłuszczowa dieta wpływała na metabolizm dopaminy w mózgach, prowadząc do zaburzenia zdolności uczenia się oraz wyzwalając zachowania lękowe. Identyczne procesy zachodzą w mózgach dzieci, u których rozpoznano ADHD. Dr Freund zakłada, że wyjaśnia to, dlaczego większy procent dzieci z nadwagą cierpi równocześnie na ADHD.

W tym samym czasie co uczeni z Illinois także brytyjscy eksperci przedstawili kolejne negatywne skutki nadwagi u dzieci. Według dr Eliny Hypponen z Instytutu Zdrowia Dziecka przy University College of London, nadwaga prowadzi do niedoboru witaminy D w organizmie.

Jak ustalił zespół kierowany przez dr Hypponen, występuje ścisła zależność pomiędzy wskaźnikiem masy ciała (BMI), a genami zawiadującymi syntezą i metabolizmem witaminy D, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

- Wykazaliśmy, że osoba z nadwagą ma problemy z syntetyzowaniem witaminy D - wyjaśnia dr Hypponen. - Gdy BMI wzrasta o 10 proc., to stężenie witaminy D automatycznie spada o całe 4 proc. Ten proces dotyczy każdego człowieka bez względu na wiek i płeć.

Coraz liczniejsza grupa dzieci z nadwagą i cierpiących na otyłość, to - zdaniem ekspertów - skutek przemian kulturowych, które nie zawsze zmieniają życie na lepsze. Dzieci te są ofiarami współczesnego stylu życia, który w krajach Ameryki, Unii Europejskiej, a w tym i Polski, doprowadził korzystanie z dobrobytu do przesady. Dzieci są przekarmiane, za aprobatą rodziców objadają się łatwo dostępną i stosunkowo tanią żywnością o zbyt dużej zawartości tłuszczu i cukru. Skutki tego są już widoczne, a badania uczonych wykazują, że na tym nie koniec. Okazuje się, że do typowych schorzeń wywołanych nadwagą, takich jak cukrzyca czy problemy z krążeniem i kręgosłupem, dodać trzeba ADHD, obniżenie zdolności uczenia się oraz zaburzenia pamięci.