W wojsku i cywilu - zawsze z pacjentami

W tym roku minęła 40. rocznica śmierci dr. Józefa Torlińskiego, który swe życie i działalność związał z naszym regionem. Warto przypomnieć tę postać.

<!** Image 2 align=right alt="Image 78758" sub="Dr Józef Antoni Torliński pochodził z Kaszub, ale swoje życie związał z Toruniem i Inowrocławiem / Fot. Archiwum">Józef Antoni Torliński urodził się 16 czerwca 1911 roku w Wielkiej Wsi (obecnie Władysławowo) na Kaszubach, w wielodzietnej rodzinie Leona i Małgorzaty z domu Pienczk, właścicieli średniej wielkości gospodarstwa rolnego. Uczęszczał do gimnazjum w Wejherowie, gdzie w 1930 roku uzyskał świadectwo dojrzałości.

Następnie jako stypendysta Starostwa Krajowego Pomorskiego w Toruniu studiował medycynę na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie 4 lipca 1936 roku uzyskał dyplom lekarski, a 13 grudnia 1938 roku doktorat nauk medycznych na podstawie rozprawy: Przesądy i zwyczaje lecznicze kaszubskich rybaków nadmorskich.

Na wojnie i szlaku bojowym

W latach 1936-1937 odbywał służbę wojskową w Szkole Podchorążych Sanitarnych Rezerwy w Warszawie i w Szpitalu Marynarki Wojennej w Gdyni. Po odbyciu praktyki szpitalnej w Klinice Uniwersyteckiej w Poznaniu, pracował w latach 1938-1939 w Ubezpieczalni Społecznej w Gdyni.

Po wybuchu II wojny światowej dr Józef Torliński zmobilizowany jako podporucznik Wojska Polskiego i skierowany do Łodzi, uczestniczył w kampanii wrześniowej, w czasie której dostał się do niewoli w Modlinie.

<!** reklama>Po opuszczeniu obozu jenieckiego w listopadzie 1939 roku, wyjechał do Generalnego Gubernatorstwa. Pracował w służbie zdrowia w Warszawie i Stężycy. W październiku 1944 roku został wcielony do Ludowego Wojska Polskiego. Pełnił, w randze kapitana, obowiązki szefa służby zdrowia samodzielnej jednostki frontowej i jako lekarz zakończył szlak bojowy w Berlinie, w stopniu majora.

Po wojnie dr Józef Torliński był w Toruniu naczelnym lekarzem pułku, szefem służby zdrowia brygady artylerii i naczelnym lekarzem garnizonu.

Zdemobilizowany w lipcu 1947 roku, podjął pracę w Szpitalu Miejskim w Toruniu, będąc równocześnie kierownikiem przychodni laryngologicznej. W 1950 roku uzyskał specjalizację laryngologiczną w Gdańsko-Pomorskiej Izbie Lekarskiej. Od 1948 roku pełnił funkcję skarbnika Oddziału Toruńskiego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego.

Inowrocławskie lata

W 1952 roku zamieszkał w Inowrocławiu i został ordynatorem oddziału laryngologicznego w tamtejszym Szpitalu Miejskim. Pracował także w inowrocławskim uzdrowisku. Po rezygnacji w 1958 roku ze stanowiska ordynatora, pracował w kolejowej służbie zdrowia - w sanatorium kolejowym i przychodni. Prowadził też praktykę prywatną.

Od roku 1960 był członkiem Stronnictwa Demokratycznego i skarbnikiem koła Pracowników Służby Zdrowia tego Stronnictwa. Wiele czasu poświęcał na pracę społeczną. W latach 1958-1964 był prezesem Zarządu Powiatowego PCK w Inowrocławiu, członkiem i sekretarzem Oddziału Kujawskiego Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, członkiem Polskiego Towarzystwa Otolaryngologicznego i Polskiego Towarzystwa Balneoklimatycznego.

Organizował szkolenie pomocniczego personelu służby zdrowia i pomoc dla biednych dzieci.

Odznaczony był Złotym Krzyżem i Odznakami Honorowymi II i III stopnia oraz Złotą Odznaką XV- lecia PCK.

Dr Józef Antoni Torliński zmarł 14 lutego 1968 roku w Inowrocławiu. Pochowany został na cmentarzu staromiejskim św. Jerzego w Toruniu.

Poszli w ślady ojca

W małżeństwie zawartym w 1939 roku z Władysławą Pronobis, urodzoną 27 listopada 1916 roku w Bysławku, córką Franciszka i Małgorzaty z domu Kontna, zmarłą 4 stycznia 2001 roku w Inowrocławiu (mieszkała przy ul. Solankowej 63) pochowaną obok męża, miał Torliński czworo dzieci - Juratę Marię, urodzoną w 1940 roku, doktora farmacji; Lecha, urodzonego w 1942 roku, docenta Akademii Medycznej w Poznaniu; Jolantę, urodzoną w 1947 roku, magistra chemii oraz Mirosława, urodzonego w 1949 roku, magistra farmacji. Braćmi Józefa Torlińskiego byli: Bolesław, który przed wojną studiował ekonomię i prawo na Uniwersytecie Poznańskim; Alfred, student farmacji na tym samym Uniwersytecie; Władysław, studiujący stomatologię na Akademii Stomatologicznej w Warszawie; Leon, ukończył Szkołę Podchorążych Piechoty w Ostrowi Mazowieckiej.

Trzy lata przed wybuchem II wojny światowej skierowany do pułku w Nowej Wilejce pod Wilnem, miał również możliwość pdjęcia studiów. Marzył o polonistyce i historii, bo jeszcze w gimnazjum w Wejherowie ujawnił się jego talent literacki.

Podobnie stało się z najmłodszym Stanisławem, który zdążył przed wojną rozpocząć naukę w gimnazjum. Dziedziczący później gospodarstwo Antoni uczęszczał w tym czasie do Ludowego Uniwersytetu Rolniczego w Dalkach koło Poznania.

Ślad po Hallerze

Siostry: Stefania, Gertruda, Jadwiga, Cecylia, Anna i Maria, przygotowywane były do roli gospodyń i matek, dlatego też kształciły się w szkołach handlowych i na różnego typu kursach.

Ojciec ich, Leon, w okresie międzywojnia był członkiem Polskiego Związku Zachodniego oraz Towarzystwa Powstańców i Wojaków. Należał do Rady Ludowej, z której wyłoniono Straż Ludową.

Był także członkiem Komitetu Obywatelskiego, przygotowującego 11 lutego 1920 roku przyjęcie gen. Józefa Hallera w Wielkiej Wsi.

Na kupionej od niego ziemi zbudowano drewniany letniskowy domek – nazywany do dziś „Hallerówką”.

W Toruniu Torlińscy mieszkali przy ulicy Józefa Ignacego Kraszewskiego 36.