Wisława Szymborska w dzieciństwie mieszkała w Toruniu

Przez kilka lat, we wczesnym dzieciństwie, autorka „Wołania do Yeti” mieszkała w Toruniu. Gdzie? W ustaleniu toruńskiego adresu przyszłej noblistki swój udział miały „Nowości”.

Maria Wisława Szymborska (z pierwszego, nieużywanego imienia po latach zrezygnowała) urodziła się w 1923 roku w wielkopolskim Bninie jako młodsza z dwóch córek Anny i Wincentego.

„W 1926 roku Wincenty Szymborski w wieku 56 lat przechodzi na emeryturę i wyjeżdża z rodziną do Torunia, skąd pięć lat później na stałe przenosi się do Krakowa” - napisały autorki książki „Pamiątkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wisławy Szymborskiej” Anna Bikont i Joanna Szczęsna.

W Toruniu, ale gdzie? W kwietniu 1997 roku, po opublikowaniu w prasie fragmentów przygotowywanej do druku książki dwóch biografistek, „Nowości” postanowiły znaleźć toruński adres Noblistki.

- Wincenty Szymborski kupił tu dwie kamienice. Jedną z nich wkrótce sprzedał, w drugiej zamieszkał z rodziną - takie, usłyszane wprost od Wisławy Szymborskiej informacje przekazała nam wówczas, nieżyjąca już dziś, toruńska poetka Maria Kalota-Szymańska, która była z Noblistką zaprzyjaźniona.

Zobacz także:Dzień Papieski już w najbliższą niedzielę [ZDJĘCIA Z 1999 ROKU]

Wspominała też, że gdy spacerowały razem po toruńskiej starówce, Wisława jako miejsce swojego zamieszkania wskazywała ulicę Mostową, po stronie z numerami parzystymi. Nie mogła się jednak zdecydować, który to był dom. Pamiętała jedynie, że w podwórzu znajdowały się schody z drewnianą galeryjką.

Poszliśmy tym tropem. Niestety, zawiódł na manowce, a raczej pod niewłaściwy adres. Pomóc próbowała Karola Ciesielska z Towarzystwa Miłośników Torunia, która wskazała kamienicę przy Mostowej 6 jako posiadającą taką balustradę. Na podwórko z galeryjką wchodziło się od strony ulicy Podmurnej.

To nie zgadzało się z relacjami Marii Kaloty-Szymańskiej. Na nic zdały się też rozmowy z właścicielami domów przyMostowej. Niewiele wiedzieli o swoich przedwojennych poprzednikach.

Trzeba było sięgnąć do archiwów. W zachowanych księgach wieczystych i księgach katastru budowlanego ani śladu Szymborskich przy Mostowej. W pierwszej z przedwojennych ksiąg meldunkowych po Szymańskich od razu figurują Szypiorscy, druga kończy się na Szyjkowskich, w trzeciej - są Szymborscy, ale... Leokadia, Franz i Johan. Nie udało się dotrzeć do dokumentów oświatowych, w których, jako uczennica, mogłaby figurować Nawoja Szymborska, siostra Wisławy.

Artykuł o poszukiwaniach toruńskiego adresu rodziny Szymborskich opublikowaliśmy 11 kwietnia 1997 roku. Po miesiącu do redakcji przyszedł zaprzyjaźniony z „Nowościami” (też już niestety nieżyjący) historyk dr Kazimierz Przybyszewski.

- Znalazłem! - obwieścił, przyznając, że po lekturze naszego artykułu sprawa ustalenia miejsca zamieszkania poetki nie dawała mu spokoju.

Przejrzał sporo dokumentów, m.in. ułożone bez alfabetycznego porządku spisy „poświadczeń obywatelstwa polskiego”. Bezowocnie.

- Przypomniałem sobie, że w 1928 roku odbyły się wybory parlamentarne i że w związku z tym rok wcześniej sporządzano spisy wyborców - relacjonował historyk. - W spisie wyborców z 1927 roku znalazłem nazwiska Anny i Wincentego Szymborskich! Zgadzały się daty urodzenia - odpowiednio 20 lipca 1890 r. i 5 kwietnia 1870 r. Był też adres: Mostowa 18.

Przy okazji dr Kazimierz Przybyszewski zweryfikował informacje podawane przez autorki książki o Noblistce. W spisie wyborców na przyspieszoną elekcję do parlamentu w 1930 roku państwa Szymborskich już nie ma, a to spis kompletny. Z dokumentu wynikało też, że rodzina poetki zameldowana została w Toruniu nie w 1926, ale w 1925 roku. Być może więc owe pięć toruńskich lat to 1925-30, a nie 1926-31.

Przyznaną w październiku 1996 nagrodę polska poetka odebrała na noblowskiej gali w Sztokholmie 9 grudnia.

Zbliża się więc kolejna okrągła rocznica związana z Noblistką. Kolejna, którą można by uczcić tablicą na budynku przy Mostowej 18.