Wyjątkowe warsztaty w CSW w Toruniu - „Technoscience art - sztuka na pograniczu nauk”

Wziął Pan na warsztat ikony sztuki współczesnej. Dzieciom, ich rodzicom i seniorom opowiada o trzeciej ręce Stelarca czy serii operacji Orlan. Same trudne rzeczy, a jednak nauczyciele, którzy przypatrują się zajęciom, gratulują Panu ciekawych pomysłów. Jak udało się to zrobić?
[break]
Sztuka nowoczesna dotyczy problemów, z którymi stykamy się prawie każdego dnia, ale wymaga zawsze komentarza. Mówiąc na przykład o australijskim artyście, Stelarcu, rozmawiamy na warsztatach o technologii, która wkracza w nasze życie i kondycji naszego ciała. To są sprawy, którymi żyjemy na co dzień. Stelarc pokazywał, że ciało się psuje, a dodając sobie trzecią rękę, pokazał, że możliwości
jego modyfikacji są nieograniczone.
Jak czwartoklasiście wyjaśnić trudną sztukę współczesną, w dodatku z pogranicza nauki?
Poprzez zabawę. Zaczynamy od konkursu z rozpoznawania robotów w bajkach, a kończymy warsztatem, gdzie robimy trzecią rękę z kartonu i piszemy swoje imię na tablicy. Na warsztatach o sztuce bakterii przynoszę mikroskop i pokazuję, że te niezwykłe obrazy spod obiektywu to też sztuka. Za kilka dni będę z licealistami zajmował się nurtem body art, czyli tatuażem i piercingiem, a z tego rozwinie się rozmowa o ciele jako medium sztuki.
Jak na body art reagują najstarsi uczestnicy, np. 60-latkowie, którzy nieco inaczej odbierają cielesność?
Jedna pani stwierdziła, że modyfikacje, jakie proponują artyści, to dla niej żadna atrakcja. Ma już protezy i chciałaby powrotu do swojego sprawnego ciała. Szokującym okazał się dla nich eksperyment francuskiej artystki o pseudonimie Orlan (Mireille Suzanne Francette Porte), której operacje plastyczne były transmitowane na kilka kontynentów. Orlan chciała upodobnić do pięciu kobiet na różnych wizerunkach, na przykład zrobić sobie czoło Mona Lisy.
Co tak bardzo zbulwersowało seniorów?
Spytałem ich o to samo. Większość celebrytów funduje sobie przecież operacje plastyczne i nikt ich nie potępia. Orlan po prostu bezkompromisowo pokazała, jak nieestetyczna, nieładna jest operacja. Transmitowała zabiegi on-line do kilku centrów sztuki współczesnej, to był gest artysty, zresztą bardzo dobry. Stelarc czy Orlan to skrajności. Staram się pokazywać również artystów, którzy udowadniają, że nie potrzeba spektakularnych zabiegów by stworzyć sztukę cieszącą się nieprawdopodobnym powodzeniem.
Stąd pomysł odtworzenia słynnego eksperymentu Jugosłowianki, Mariny Abramović?
Marina zrobiła projekt „Artystka obecna”. Przez trzy miesiące, codziennie można było do niej przyjść i przez 15 minut przebywać wpatrzonym w artystkę na krześle słynnego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku.
Ludzie ustawiali się przed nowojorskim MoMA od godz. 4 rano. Marina stała się artystyczną celebrytką. Byłem przekonany, że piętnaście minut ciszy rozmontuje mi warsztat, o czym zresztą uprzedziłem uczestników. Okazało się, że poziom skupienia na sali był olbrzymi. Dyskutowaliśmy potem o fenomenie sukcesu tego zabiegu.

Więcej o warsztatach
- Zapisy i szczegóły: technoscienceart.umk.pl.
- „Technoscience art sztuka na pograniczu nauk” to seria 60 warsztatów dla uczniów klas 4-6, licealistów, ich rodziców oraz seniorów.
0 Zajęcia są bezpłatne, realizowane w ramach stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w CSW, ich współorganizatorem jest Wydział Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.