Nasza Loteria SR - pasek na kartach artykułów

Zagłosuj na "Toruńskie kobiety stulecie" [PLEBISCYT]

Tomasz Bielicki
Tomasz Bielicki
Plebiscyt „Toruńskie kobiety stulecia” organizowany jest w ramach wydarzenia „100 kobiet na 100-lecie powrotu Torunia do wolnej Polski”. Ma na celu przypomnienie i upamiętnienie znaczących kobiet w historii miasta.

Poniżej prezentujemy wszystkie kandydatki,które biorą udział w naszym plebiscycie. Podzieliliśmy je według poszczególnych kategorii.

I. Działalność kobiet dawniej i dziś

Janina Bartkiewiczówna – ur. 1912 w Toruniu, zm. 1975 w Toruniu. Harcerka, żołnierz AK, opiekunka trędowatych w Ugandzie, kapitan jachtowy morski. Podczas II wojny światowej mieszkała w Toruniu i pracowała w miejskim Zakładzie Higieny. Pomagała więźniom Fortu VII i VIII. Na początku roku 1945 powróciła do harcerstwa jako komendantka Ośrodka Harcerek w Toruniu. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu w rodzinnym grobowcu. Jedną z ulic Torunia, gdzie Janina Bartkiewiczówna rozpoczęła swoją działalność nazwano jej imieniem.

Wilhelmina Iwanowska - ur. 02.09.1905 w Wilnie, zm. 16.05.1999 w Toruniu. Prof. Astronomii UMK. Brała udział w badaniach na temat między innymi ruchu gwiazd w przestrzeni, fotometrii fotograficznej, gwiazd zmiennych,widm gwiazdowych oraz ewolucji galaktyk. Była założycielką Toruńskiego Centrum Astronomicznego PAN. Wraz z prof. Dziewulskim współtworzyła od podstaw obserwatorium astronomiczne w Piwnicach. Została pochowana na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu. Jedna z nowych ulic Torunia w dzielnicy Podgórz nosi imię Wilhelminy Iwanowskiej.

Zofia Karpińska-Zając – ur. 1946 we Wrocławiu, zm. 2008 w Toruniu. Wieloletnia dyrektor Galerii Plastycznej Twórczości Dziecka, edukatorka plastyki, matematyczka, działaczka humanitarna. Aktywnie uczestniczyła w życiu toruńskiego środowiska artystycznego.

Helena Piskorska – ur. 19.10.1895 w Gnieźnie , zm. 19.12.1973 w Toruniu. Wybitna archiwistka, historyk, działaczka społeczna i oświatowa. W Toruniu od 1913 r. Kierowniczka archiwum po II wojnie światowej. Autorka wielu prac naukowych, popularnonaukowych i artykułów. Przyczyniła się do popularyzacji wiedzy o dziejach Torunia. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego. Ulica na toruńskim Rubinkowie została nazwana jej imieniem.

Ludmiła Roszko - ur. 15.06.1913 w Nowoswitliwcach (wschodnia Ukraina), zm.19.12.2000 w Toruniu. Polska geomorfolog UMK w Toruniu. Roszkówna założyła świecką wspólnotę życia konsekrowanego: Instytut Miłosierdzia Bożego, którą przez wiele lat kierowała. W 1949 r. złożyła prywatne śluby wieczyste w kaplicy OO. Jezuitów w Toruniu. Latem 2013 r. stała się oficjalnie współzałożycielką tej wspólnoty. Skazana przez Sąd Najwyższy w 1962 r. za kierowanie organizacją kościelną, która miała charakter tajny wobec władzy ludowej na 2 lata więzienia (w zawieszeniu). Wyrok ten oznaczał koniec kariery zawodowej, dalszą inwigilację i kolejne prześladowanie: zawieszenie wykładów, odmowa służbowego mieszkania, ograniczenie wyjazdów zagranicznych, brak asystentów, pracę operacyjną mającą na celu obniżenie pozycji naukowej na UMK. Ludmiła Roszko patronuje rondu na zbiegu ulic Łódzkiej oraz Włocławskiej w Toruniu.

Elżbieta Zawacka - ur. 13.03.1909 w Toruniu, zm. 10.01.2009 w Toruniu. Matematyczka, profesor nauk humanistycznych, generał brygady, emisariuszka Cichociemna, pseudonim „Zelma”, „Sulica”, „Zo”. Inicjatorka powstania Fundacji „Archiwum Pomorskie Armii Krajowej”, która istnieje do dzisiejszych czasów. Została pochowana na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu. Najnowszy most w Toruniu nosi imię gen. Elżbiety Zawackiej.

Trwa głosowanie...

Działalność kobiet dawniej i dziś

II. Kobieta odpowiedzialna

Ołena Bożemska - ur. 1932, zm. 2012. Prezes i współtwórczyni toruńskiego Hospicjum dla Dzieci Nadzieja. Poświęcała się na rzecz działalności toruńskiego hospicjum. Jej praca rozpoczęła się od pomocy dzieciom z porażeniem mózgowym. Wraz z przyjaciółmi stworzyła stowarzyszenie niosące pomoc nie tylko dzieciom, ale też ich rodzicom.

Wanda Kowalik - ur.1946 na wsi pod Lipnem, zm. 2010 w Toruniu. Wieloletnia wicedyrektor Muzeum Etnograficznego w Toruniu i dyrektor Wydziału Kultury, Turystyki i Sportu Urzędu Wojewódzkiego w Toruniu. Aktywnie działała w organizacjach i stowarzyszeniach, m.in. w Europejskiej Unii Kobiet, TTK, Kultura dla Demokracji, Centrum Promocji Kobiet, Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Etnograficznego. Współzałożycielka i Prezes Fundacji Odnowy Zabytków Torunia im. prof. Jerzego Remera, którą uratowała przed likwidacją i prowadziła przez blisko 10 lat. Z jej inicjatywy rozpoczęły się coroczne obchody Dni Ochrony Dziedzictwa Kulturowego, zainicjowała także Święto Ulicy Przedzamcze.

Gertruda Przybylska - ur. 30.09.1923 w Gnieźnie, zm. 19.03.2012 w Toruniu. Polska inżynier, działaczka związkowa, uczestniczka toruńskiej opozycji demokratycznej w okresie PRL. Zatrudniona była w Zakładach Włókien Chemicznych „Elana” w Toruniu. Była zaangażowana w działalność „Solidarności”. Podczas stanu wojennego skierowano ją na przymusowy urlop i zakazano wstępu do zakładu pracy. Wówczas pomagała osobom represjonowanym oraz ich rodzinom.

Janina Przybyłowa - ur. 1892 w Baszni Dolnej, zm. 1975 w Toruniu. Działaczka kulturalno-społeczna, bibliotekarka, nauczycielka, dyrektor Książnicy Miejskiej w Toruniu. Była nauczycielką w Męskim Seminarium Nauczycielskim w Toruniu. Zaangażowała się w Towarzystwo Czytelni Ludowych organizując spotkania autorskie dla młodzieży szkolnej ze znanymi pisarzami. Udzielała się w toruńskiej Konfraterni Artystów i Towarzystwie Poligraficznym. Została pochowana obok męża na cmentarzu Garnizonowym w Toruniu. Jedna z ulic na Rubinkowie została nazwana imieniem J. i E. Przybyłów.

Maria Znamierowska-Prüfferowa - ur. 13.05.1898 w Kibartach (Litwa), zm. 20.08.1990 w Toruniu. Założycielka i wieloletnia dyrektorka Muzeum Etnograficznego w Toruniu, adiunkt w Katedrze Etnologii UMK, profesor nadzwyczajny. Kierowała Polskim Towarzystwem Ludoznawczym w Toruniu. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu. Muzeum Etnograficzne w Toruniu zostało nazwane jej imieniem.

Kazimiera Żuławska - ur. 22.02.1883 w Czemerysach na Podolu, zm. 18.04.1971 w Warszawie. Romanistka, alpinistka i tłumaczka, działaczka kobieca. W 1921 r. zamieszkała w Toruniu i otworzyła pensjonat „Zofijówka”, w którym mieszkali aktorzy, reżyserzy toruńskiego teatru, odwiedzający ją pisarze, krytycy, malarze (min. Witkacy, Przybyszewski, Wittlin). Zofijówka stała się salonem literackim Torunia.

Trwa głosowanie...

Kobieta odpowiedzialna

III. Kobieta w kulturze i sztuce

Janina Gardzielewska – ur. 13.07.1926 w Więcborku, zm. 4.04.2012 w Toruniu. Wybitna artystka fotografik, miłośniczka sztuki, książki, kolekcjonerka Kopernikanów, działaczka kultury, zasłużona dla Torunia – powołała Galerię Fotografii Współczesnej „Prezentacje”. Fotografowałą pejzaże Torunia, czego fektem były liczne wystawy jej zdjęć. Przyczyniła się do powstania „Małej Galerii Fotografii” w Toruniu przy ul. Podmurnej. Pochowano ją obok męża na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Helena Grossówna - ur. 25.11.1904 w Toruniu, zm. 01.07.1994 w Warszawie. Aktorka teatralna i filmowa, tancerka, piosenkarka. Ukończyła szkołę baletową w Toruniu. Gwiazda komedii, farsy i wodewilu, w dwudziestoleciu międzywojennym gościła na okładkach kolorowych magazynów i błyszczała na ekranie w najbardziej kasowych filmach. Była oficerem AK. Podczas powstania warszawskiego dowodziła jako porucznik oddziałem kobiecym w ramach „batalionu Sokół” pseudonim „Bystra”. W roku 1926 zadebiutowała na scenie toruńskiego teatru. Żeby zarobić na lekcje w toruńskiej szkole baletowej pracowała w domu towarowym Kałamajskiego na ul. Szerokiej w dziale z konfekcją męską. Rondo na zbiegu ulic Łokietka, Kościuszki i Chrobrego nosi imię Heleny Grossównej.

Joanna Piekarska - ur. 24.11.1906 w Saratowie, zm. 2.06.1996 w Białymstoku. Artysta plastyk, muzyk, reżyser i dyrektor teatrów lalek. W Toruniu od 1946 r. pracowała w teatrze lalek Baj Pomorski jako aktor, reżyser, kierownik artystyczny. Jej spektakle cieszyły się dużym powodzeniem i długo utrzymywały się w repertuarze teatru.

Kalina Skłodowska-Antonowicz - ur. 18.03.1923 w Towiankach (Litwa), zm. 09.07. 2003 w Toruniu. Muzealnik, lektor języka litewskiego, etnograf, współzałożycielka Muzeum Etnograficznego. Zasłużona dla kultury Pomorza i Kujaw. Działaczka Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. Sudiowała na Wydziale Humanistycznym UMK polonistykę. Początkowo podjęła pracę w Dziale Etnograficznym Muzeum Miejskiego w Ratuszu Staromiejskim w Toruniu. Jako kustosz Muzeum Okręgowego w Toruniu organizowała lekcje muzealne i imprezy kulturalno-edukacyjne. Została pochowana na cmenatrzu przy ul. Wybickiego w Toruniu.

Regina Smendzianka – ur. 09.10.1924 w Toruniu, zm. 15.09.2011 w Warszawie. Światowej sławy pianistka i pedagog. Naukę gry na fortepianie rozpoczęła w Konserwatorium Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego w Toruniu. Pierwszy raz publicznie wystąpiła w 1938 r. w Toruńskim Teatrze Miejskim. Potem kontynuowała swoją naukę w Krakowie.

Helena Steinborn - ur. 10.02.1875 w Czarnkowie, zm. 23.10.1952 w Toruniu. Działaczka narodowa i społeczna, instruktorka kultury. Członkini Dyrekcji Towarzystwa Pomocy Naukowej dla Dziewcząt. Współzałożycielka Towarzystwa Czytelni Kobiet. Angażowała się charytatywnie w zbiórkę odzieży dla ofiar wojny. Wspólnie z mężem założyli Towarzystwo Muzealne, które organizowało wykłady na temat sztuki, historii, literatury i ekonomii. Prowadziła cykl audycji o dziejach Torunia i jego zabytkach w Pomorskiej Rozgłośni Radiowej. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu. Wraz z mężem patronują jednej z ulic Torunia.

Trwa głosowanie...

Kobieta w kulturze i sztuce

IV Zdrowa kobieta

Janina Hurynowicz - ur. 10.11.1894 w Krystynopolu (Litwa), zm. 2.10.1967 w Toruniu. Lekarka, specjalność prof. neurolog, psychiatra. Profesor UMK w Toruniu. Autorka prac dotyczących chronaksji i wpływu insuliny na autonomiczny układ nerwowy. Kierownik Katedry Neurofizjologii i Fizjologii Porównawczej UMK. Dyrektorka Wojewódzkiej Przychodni Zdrowia Psychicznego w Toruniu. Jej osiągnięcia badawcze przyczyniły się do powstania na UMK silnego ośrdoka badań nad zagadnieniami fizjologii układu wegetatywnego, pobudliwości układu nerwowego, czynności bioelektrycznych mózgu. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu. Jest patronką ulicy na toruńskich Bielanach oraz Wojewódzkiego Ośrodka Lecznictwa Psychiatrycznego w Toruniu.

Maria Karłowska - ur. 4.09.1865 w Słupówce pow. Szubin, zm. 24.03.1935 w Pniewitem koło Chełmna. Błogosławiona Kościoła Katolickiego, założycielka Zgromadzenia Sióstr Pasterek od Opatrzności Bożej i Domu sióstr Pasterek w Toruniu dla chorych wenerycznie kobiet. W Toruniu znajduje się parafia pod wezwaniem bł. Matki Marii Karłowskiej.

Maria Skrzypek - ur. 1936 w, zm. 2020 w Toruniu. Toruńska radna – przewodniczyła komisji zdrowia, lekarz-kardiolog. Związana ze szpitalem miejskim, zaangażowana w działalność opozycyjną w latach 80. Bardzo aktywna społecznie. Dietę radnej przez lata przekazywała na Fundację Budowy Szpitala im. księdza Jerzego Popiełuszki w Toruniu. Była czołową działaczką Społecznego Stowarzyszenia Obrony Praw Człowieka. Zasiadała m.in. w Radzie Muzeum Etnograficznego w Toruniu, działała w Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Etnograficznego. Założyła Stowarzyszenie Przyjaciół Rowów. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Melania Sinoradzka - ur. 13.06.1923 w Toruniu, zm. 28.02.1975 w Toruniu. Lekkoatletka, olimpijka. Zarząd KSS "Pomorzanin" odznaczył ją Honorową Odznaką Klubową z Wieńcem Laurowym (1949). Otrzymała też dyplomy uznania od: prezesa Polskiego Związku Piłki Siatrkowej "za zasługi położone w dziedzinie piłki siatkowej" (1960), Bydgoskiego Okręgu Związku Lekkej Atletyki "za osobistym społeczny wkład w dzieło umasowienia i rozwoju "Królowej Sportów" (21 IX 1965), Komitetu Organizacyjnego Spartakiady w Toruniu "za ofiarną pracę nad upowszechnianiem kultury fizycznej na terenie Torunia". Rozpoczęła swoją ścieżkę zawodową w Toruńskiej Dyrekcji Kolei Państwowych, następnie pracowała w Toruńskiej Fabryce Wodomierzy. Od dziecka interesowała się sportem. W takich dyscyplinach jak pchnięcie kulą oraz rzut oszczepem zdobywała mistrzostwo Polski. W Toruniu jedną z ulic na toruńskich Stawkach nazwano jej imieniem.

Wanda Szuman - ur. 3.04.1890 w Toruniu, zm. 1.12.1994 w Toruniu. Działaczka społeczna oraz pedagog. Naukowo interesowała się rozwojem sierot oraz dzieci chowanych w izolacji, dzieci niepełnosprawnych, niewidomych i głuchych. Współtworzyła w Toruniu Polski Czerwony Krzyż oraz przewodniczyła Komisji Szkolnej. Pod zaborami w Toruniu nauczała dzieci języka polskiego oraz religii. Dzięki zbiórce pieniędzy zainicjowanej przez Wandę Szuman udało się utworzyć Seminarium Nauczycielskie w Toruniu. W 1960 roku powołała w Toruniu Oddział do Walki z Kalectwem, w którym rehabilitacja osób kalekich i niepełnosprawnych odbywała się poprzez uprawianie sztuki. Kilka toruńskich placówek pedagogicznych nosi imię Wandy Szuman. Są to: Zespół Szkół nr 16, Przedszkole Miejskie nr 1, VII Liceum Ogólnokształcące, a także organizacje społeczne - Katolickie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Diecezji Toruńskiej oraz Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Dzieci Niewidomych i Słabowidzących. Pochowana została na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Anzelma Zielińska - ur. 1916 w , zm. 11.03.2005 w Toruniu. Profesor, wieloletni zasłużony pedagog, nauczyciel oraz choreograf Zespołu Pieśni i Tańca "Młody Toruń" (pracowała w nim przez 35 lat). Od roku 1967 powierzono jej opiece Zespół Taneczny działający przy „Młodym Toruniu”. Pochowano ją na cmentarzu św. Jerzego w Toruniu.

Trwa głosowanie...

Zdrowa kobieta

REGULAMIN I SZCZEGÓŁY GŁOSOWANIA

  • Plebiscyt towarzyszy wydarzeniu Forum Kobiety Torunia 2020, które odbędzie się 28 marca w Dworze Artusa.
  • Jego organizatorem jest Stowarzyszenie Kobiece Forum Biznesu – organizacja pozarządowa założona w Toruniu w 2016 roku.
  • Głosować można do 8 marca 2020 roku na jedną z sześciu kandydatek w każdej kategorii.
  • Wyniki plebiscytu zostaną ogłoszone 28 marca w Dworze Artusa, podczas głównego wydarzenia.
emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Krokusy w Tatrach. W tym roku bardzo szybko

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na nowosci.com.pl Nowości Gazeta Toruńska