Zapinka z Krymu, figurka z Rzymu, czyli jak staliśmy się Europejczykami

Unia Europejska? Do jej postania prowadziły stulecia wydarzeń i zjawisk społecznych, w wyniku których rodziło się poczucie wspólnoty z Europą - twierdzą toruńscy muzealnicy.

I obiecują poprowadzić przez trzy tysiąclecia kształtowania się na polskich ziemiach państwa z europejską tożsamością. To będzie długa podróż w czasie: od roku 2000 p.n.e. po rok 1000 n.e. - od, jak piszą, momentu wielkiego przełomu technologicznego, jakim było rozpowszechnienie się umiejętności odlewania przedmiotów z brązu, po czasy umacniania się chrześcijaństwa.

„Spróbujemy pokazać, jak z plemiennego świata lokalnych interesów, z chaosu wędrówek ludów i wojen wyrastało dążenie do integracji” - czytamy w zapowiedzi wystawy.

Elegancja z importu

A jak pokazać integrację w... muzealnych gablotkach?

Na przykład poprzez biżuterię. Egzotyczne przedmioty zbytku od pradawnych czasów wskazywały na zasięg handlowych kontaktów. Przepiękne zapinki ze Skandynawii z motywami zwierzęcymi, ozdoby Gotów z dalekiego Krymu - to między innymi zobaczymy na toruńskiej wystawie.

- Pokażemy też jedną z zaledwie kilku znajdujących się w Polsce figurek rzymskiego bóstwa - Jowisza albo Neptuna - mówi współkuratorka wystawy Ewa Bokiniec. - Będą doskonale zachowane rzymskie szkła sprzed 2 tysięcy lat. Takich naczyń, które przetrwały w całości, jest w Polsce raptem kilka. Pokażemy jedyny w kraju egzemplarz egipskiego skarabeusza i wypożyczoną od UMK wspaniałą figurkę modlącej się kobiety, znalezioną w podchełmińskim Kałdusie, a pochodzącą prawdopodobnie ze Skandynawii.

Pokażemy też jedną z kilku znajdujących się w Polsce figurek rzymskiego bóstwa - Jowisza albo Neptuna. - Ewa Bokiniec

Wystawę podzielono na cztery bloki: poznajemy więzi gospodarcze, handlowe, polityczne i religijne.

- O najstarszych epokach, do których sięgamy, nie ma u nas źródeł pisanych. Są dopiero z przełomu er. Dowiadujemy się z nich, jak wyglądały społeczności ówczesnej Europy, jakie było w nich rozwarstwienie, jakie role pełniły kobiety. Oryginalnych dokumentów oczywiście nie mamy, ale późniejsze źródła je cytują, powołują się na nie - mówi Ewa Bokiniec.

Kilkaset eksponatów na wystawę pt. „Na drodze do państwa z europejską tożsamością” wypożyczono z wielu muzeów. To w większości prawdziwe rarytasy. Dają pojęcie o tym, jak gęsta sieć kontaktów oplatała rodzącą się Europę i jak tworzyła się świadomość wspólnoty, ogarniającej coraz więcej ludów. „Proces integracji nie dobiegł końca” - piszą autorzy wystawy. Wbrew tendencjom do rozmaitych Brexitów i odradzającym się nacjonalizmom...

Nadmorski Toruń

Dziś dobry hotel, przedtem bursa szkolna, a jeszcze wcześniej - obiekt wojskowy. Nie bez powodu budynek nadwiślańskich Koszar Racławickich wyposażony był w specjalnie umocniony strop...

Toruń w II Rzeczypospolitej był stolicą województwa pomorskiego, sięgającego Bałtyku. Nic dziwnego, że to tu umieszczono ośrodek kształcenia kadr dla tworzącej się Polskiej Marynarki Wojennej. „W 1922 roku rozpoczęła działalność Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej, która w 1925 r. przeniosła się do Koszar Racławickich - czytamy w zapowiedzi wystawy, która od jutra będzie czynna na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego.

Uczelnia, przemianowana w 1928 roku na Szkołę Podchorążych Marynarki Wojennej, z roku na rok rozwijała się. To stąd wyszli późniejsi dowódcy słynnych wkrótce polskich okrętów: „Orła”, „Wilka”, „Dzika”, „Sokoła”, „Błyskawicy”, „Pioruna”...

Warto wiedzieć: Co, gdzie, kiedy?

Wystawa „Na drodze do państwa z europejską tożsamością” - Ratusz Staromiejski, Mała Galeria.

Wernisaż: dziś, w piątek 18 marca, godz. 17.00, wstęp wolny.

Wystawa czynna od 19 marca do 9 października. Do kwietnia codziennie oprócz poniedziałków w godz. 10.00-16.00, od maja do września w godz. 10.00-18.00. Bilety: 7 i 11, w środy 4 i 7 zł .

Kuratorzy: Ewa Bokiniec, Leszek Kucharski.

Wystawa „Toruń kolebką szkolnictwa wyższego Polskiej Marynarki Wojennej” - dziedziniec Ratusza Staromiejskiego. Wystawa czynna od 19 marca do 26 czerwca.

Kurator: Bogusław Uziembło.

Warsztaty „Wielkanoc piernikiem pisana” - Muzeum Toruńskiego Piernika od 20 marca do 3 kwietnia, codziennie o godz. 13.00. Bilety: 7 i 11 zł (warsztaty z oprowadzaniem po wystawach).