Zbiórka na film o gen. Elżbiecie Zawackiej zakończyła się fiaskiem. Co teraz?

Przed wojną nauczycielka, pomiędzy kolejnymi kurierskimi misjami udzielała się na tajnych kompletach. Gen. Elżbieta Zawacka jako jedyna kobieta pomyślnie przeszła trening i została cichociemną - skoczkiem spadochronowym pod osłoną nocy wysłanym do okupowanego kraju, by koordynować ruch oporu. Po wojnie więziona była przez reżim komunistyczny. Ukończyła matematykę, została profesorem doktorem habilitowanym nauk humanistycznych.

Ponad dwa lata temu pomysł nakręcenia filmu o gen. Elżbiecie Zawackiej pseudonim „Zo” narodził się w działającej w jej rodzinnym Toruniu fundacji jej imienia. Dzięki dofinansowaniu z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, miasta Toruń i Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku powstał tzw. trailer, czyli krótki filmowy zwiastun przyszłej pełnometrażowej produkcji.

W zwiastunie, roboczo zatytułowanym „Emisariuszka”, tytułową rolę zagrała Katarzyna Bujakiewicz. W ubraniu i fryzurze z epoki popularna aktorka łudząco przypominała „Zo”.

Trailer, udostępniony w internecie, miał zachęcać do wpłacania datków na produkcję filmu. Ile zebrano przez kilka miesięcy? Na jakim etapie są przygotowania do nakręcenia filmu?

- Niestety, zbiórka nie przyniosła spodziewanych efektów - przyznaje Dorota Zawacka-Wakarecy, prezeska Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej. - Pieniądze, które wpłynęły na specjalne konto, to zaledwie około 1000 zł.

Jak szacuje Fundacja, na nakręcenie filmu o jedynej polskiej cichociemnej potrzeba co najmniej 8 mln zł. Zdjęcia wszak powinny być kręcone nie tylko w kraju, warto by pokazać na ekranie np. skoki spadochronowe czy przejście kurierki przez Pireneje.

Inicjatorzy nakręcenia filmu nie poddają się.

- Światełkiem w tunelu jest wstępna, na razie jeszcze niepodpisana, umowa o przekazaniu nam pieniędzy na nagrodę w konkursie na scenariusz filmu. Ten konkurs (na skrót scenariusza) zamierzamy ogłosić 1 marca - mówi Dorota Za-wacka-Wakarecy. - Nagroda ma być rodzajem stypendium, dzięki któremu zwycięzca konkursu przygotowałby w określonym regulaminem czasie pełny scenariusz. Jest już komisja konkursowa, zasiądą w niej m.in. znany operator Piotr Wójtowicz, scenarzyści i reżyserzy Maciej Pieprzyca (twórca m.in. głośnego filmu „Chce się żyć”) oraz Michał Rosa, a także historycy. Wszyscy zgodzili się pracować w komisji bez wynagrodzenia. Dopiero kiedy będziemy mieli gotowy scenariusz, będziemy mogli występować o dotacje.

Drugim śmiałym projektem Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej jest stworzenie muzeum poświęconego „Zo”. Miałoby powstać w opuszczonym Forcie Św. Jakuba. To bardzo duży, jak na monograficzne muzeum, obiekt. Dlatego pomysłodawcy mówią raczej o interaktywnym centrum edukacji historycznej, w którym - poznając życie gen. Zawackiej - prześledzić będzie można 100 lat walk Polaków o niepodległość. Oprócz sal wystawowych znalazłyby się tam sale warsztatowe i kinowa, hostel, lokal gastronomiczny, księgarnia. Na zewnątrz zrekonstruowano by m.in. urządzenia, na jakich ćwiczyli cichociemni.

Koncepcję „Bazy „Zo” - Centrum Historycznego im. gen. Elżbiety Zawackiej” przygotowała historyczka dr Katarzyna Minczykowska-Targowska.

- Tworzenie „Bazy Zo” jest podzielone na dwa etapy - mówi Dorota Zawacka-Wakarecy. - Pierwszy z nich obejmuje adaptację fortu. Już są gotowe plany wykonawcze tego zadania. Drugi etap to budowa dodatkowego obiektu. Powstaje właśnie stosowny projekt.

Ponieważ samorząd mógłby nie udźwignąć kosztów utworzenia tak dużej placówki, Fundacja Generał Zawackiej zabiega o to, by „Baza” miała status muzeum państwowego. Pod petycją w tej sprawie do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego zebrała podpisy tysięcy torunian i turystów. Inicjatorzy stworzenia muzeum zamierzają rozmawiać na ten temat z min. Piotrem Glińskim.

NowosciTorun