Zobacz wideo. Kiedy przestawiamy zegarki?
W stronę Wisły, czyli zegar na wieży katedry
- To zegar flisaczy – mówi o zegarze na wieży Katedry św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty ks. Marek Rumiński, proboszcz parafii katedralnej. Skąd to określenie? W przeszłości zegar służył przede wszystkim flisakom. Jego tarcza skierowana jest więc w stronę Wisły nie bez powodu.
Polecamy
Zegar na wieży najstarszego gotyckiego kościoła w Toruniu wyróżnia również inna rzecz. Urządzenie nie pokazuje minut, lecz wyłącznie godziny. Na tarczy znajduje się tylko jedna wskazówka, w dodatku zakończona dłonią, z palcem skierowanym na godzinę. Stąd też nazwa zegara – „Digitus Dei” oznacza „Palec Boży”.
Historia czasomierza sięga najprawdopodobniej XV wieku. W 2005 przeszedł on gruntowną renowację. W ściąganiu drugiej największej tarczy zegarowej w Polsce, która ma prawie 5 metrów średnicy i waży ok. 300 kg, uczestniczyli strażacy.
- Obecnie zegar jest napędzany elektronicznie. Co 5 lat robimy jego przegląd. Trzeba zobaczyć, jak to wszystko funkcjonuje – podkreśla ks. Marek Rumiński.
W cztery strony świata, czyli zegar na wieży toruńskiego ratusza
Pierwsze wzmianki o zegarze z toruńskiego ratusza pochodzą z 1417 roku.
- Wspominają one o naprawie zegara, a więc musiał on powstać wcześniej – mówi Michał Kurkowski, pracownik Działu Rzemiosła Muzeum Okręgowego.
W 1532 roku wykonano nowy zegar, uległ on jednak spaleniu w 1703 roku podczas oblężenia szwedzkiego. Ten, który przetrwał do dziś, powstał w Gdańsku w latach 1728-1729. - Dopiero w 1897 roku wykonano przy tym obiekcie większe prace konserwatorskie przy elementach metalowych: cyfrach, kręgach oraz gwiazdach pośrodku tarczy, prawdopodobnie także przy wskazówkach – mówi Michał Kurkowski. Z kolei w latach 1964-1965 wymieniono tarcze na nowe.
Polecamy
Zegar napędzany jest silnikiem elektrycznym. Średnica tarczy wynosi 3,5 metra, a duża wskazówka mierzy ponad 2 metry. W ostatnich latach czasomierz kilkukrotnie buntował się i zapadał w sen, na szczęście nie na długo. Obecnie wskazuje poprawny czas i pomaga zarówno mieszkańcom, jak i turystom zorganizować dzień.
Zegar przy Empiku punktem spotkań
Pisząc o najsłynniejszych, toruńskich zegarach, nie można pominąć urządzenia na zbiegu ulic Wielkie Garbary i Królowej Jadwigi. Obok pomnika Mikołaja Kopernika to jeden z najpopularniejszych punktów spotkań w Toruniu. Miasto otrzymało zegar w prezencie od toruńskiej firmy Metron. Niestety, w ciągu ostatnich lat mechanizm kilkukrotnie się psuł.
W 2010 jedna z tarcz pokazywała inną godzinę niż pozostałe. W czerwcu 2011 mechanizm ponownie uległ awarii. Naprawdę wykonała wówczas firma Metron Clocks z Gniewkowa. W lipcu zegar wrócił na swoje miejsce. Radość nie trwała jednak długo. Wkrótce zegar znów się popsuł. Fachowcy naprawili go w ramach gwarancji.
Obecnie zegar z trzema tarczami działa i wskazuje poprawną godzinę, a torunianom trudno sobie wyobrazić to skrzyżowanie ulic bez charakterystycznego czarno-białego czasomierza.
Zegar na zborze w Toruniu lubi się cofać
Do listy najsłynniejszych toruńskich zegarów należy dołączyć także ten znajdujący się na wieży dawnego zboru na Rynku Nowomiejskim. Obecnie w budynku mieści się siedziba Fundacji Tumult. Zegar przez wiele lat nie odmierzał czasu poprawnie. Marek Żydowicz, prezes Fundacji Tumult, odciął go od prądu ponad dwie dekady temu, po konflikcie z ówczesnymi władzami miasta. Gdy w 2002 roku odbyły się wybory samorządowe, a prezydentem Torunia został Michał Zaleski, zegar ruszył, ale zaledwie na chwilę, bo Marek Żydowicz nie mógł porozumieć się z nowym włodarzem miasta.
W 2008 roku tarcze zegara po północnej i wschodniej stronie stały w miejscu, zaś od strony południowej i zachodniej cofały się. Choć konflikt między panami został już zażegnany, a zegar ruszył, torunianie nie mogą na nim zbytnio polegać. W 2019 roku urządzenie nawet w listopadzie wskazywało czas letni. Obecnie nie działa. Co na to Fundacja Tumult? - Informujemy, że planowana jest w tym roku modernizacja instalacji oraz wymiana tarcz zegara.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?