Ukraińcy są zadowoleni z pensji, która nie zadowala już Polaka

Dane szacunkowe pokazują, że obecnie w całym kraju może pracować ok. 6 mln Uk-raińców. Nie prowadzi się dokładnych statystyk. Polskie firmy zatrudniają ich wielu i co-raz więcej. W Kujawsko-Pomorskiem też?

Prowadzimy osobne statystyki dla imigrantów zarobkowych z sześciu państw, których obywatele są uprzywilejowani w uzyskaniu czasowego pobytu, co umożliwia im legalną pracę: Białorusi, Rosji, Mołdawi, Gruzji, Armenii i właśnie Ukrainy. Mogą pracować w Polsce przez 6 miesięcy w ciągu 12 kolejnych miesięcy. Nie muszą starać się o zezwolenie na pracę, jeśli ich przyszły pracodawca zarejestruje w powiatowym urzędzie pracy oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcom. Od początku roku do końca lipca 97 proc. oświadczeń w regionie dotyczyło Ukraińców. W sumie ponad 24 tys. na ponad 25 tys. wszystkich oświadczeń. To nie jest ostateczna liczba, bo nie obejmuje tych, którzy mimo narodowości potrzebują zezwolenia na pracę (szczegółowo określa to odpowiednia ustawa) - liczy ich wojewoda. W samym tylko lipcu pracodawcy w województwie oświadczyli, że zatrudnią 3509 cudzoziemców z tej uprzywilejowanej grupy. To o 45 osób więcej niż w czerwcu. I jeszcze jedno porównanie, które dobrze pokazuje wzrost zainteresowania zatrudnianiem cudzoziemców: w całym ubiegłym roku do powiatowych urzędów pracy w regionie wpłynęło 29 tys. takich oświadczeń. Przez 7 miesięcy tego roku osiągnęliśmy 85 proc. tej liczby... Te dane nie do końca oddają stan faktyczny, także dlatego, że procedura jest nieszczelna: nie wyklucza nieuczciwych pracodawców, którzy rejestrują oświadczenia o fikcyjnym zatrudnieniu lub dwa razy rejestrują oświadczenia, dotyczącego tego samego cudzoziemca, albo takiego, który w ogóle do Polski nie przyjedzie, bo nie może dostać wizy. Te oszustwa mają na celu, m.in. umożliwienie pośrednikom wysłanie cudzoziemców do nielegalnej pracy dalej na Zachód Europy. Wpływu migracji zarobkowych konkretnie na kujawsko-pomorski rynek pracy nie ma co demonizować. W skali kraju jako województwo zajmujemy 11 miejsce, biorąc pod uwagę liczbę rejestrowanych oświadczeń. Udział rejestrowanych tu oświadczeń stanowi zaledwie 3,4 proc. wszystkich krajowych rejestracji. A było ich w I półroczu ponad 634 tys.

Pracodawcy szukają pracowników wśród Ukraińców wtedy, gdy nie znajdują rąk do pracy wśród rodaków - Magdalena Zboińska

Z danych zebranych przez Narodowy Bank Polski wynika, że po wybuchu konfliktu zbrojnego na wschodzie Ukrainy za pracą do Polski przestały przyjeżdżać już głównie kobiety po czterdziestce - do sprzątania. Teraz imigrant z Ukrainy to częściej mężczyzna po trzydziestce. Jaką pracę mają dla niego firmy w regionie?

Ukraińcy często są zadowoleni z takich warunków pracy i takiego wynagrodzenia, które nie zadowala już dziś Polaków, ale to nie tak, że oferujemy im tylko zajęcia, które wymagają najniższych kwalifikacji. Nasze statystyki nie wyodrębniają konkretnych zawodów, znam podział ze względu na branże. Najczęściej są zatrudniani jako pracownicy tymczasowi (35 proc.), w przetwórstwie przemysłowym (24 proc.), rolnictwie (10 proc.), w budownictwie, handlu i przy naprawie pojazdów. Ukraińcy pracują w szkołach językowych, są operatorami maszyn, więc przyjeżdżając do Polski, wykorzystują też swoją wiedzę i umiejętności, nie musi być tak, że znajdują tylko prace poniżej swoich kwalifikacji. Prawo mówi też jasno, że nie można powierzyć cudzoziemcowi pracy, za którą płaci mu się mniej niż Polakowi.

Czy Ukraińcy, wypełniający luki na naszym rynku pracy, mogą być zagrożeniem dla bezrobotnego Polaka?

Pracodawcy szukają pracowników wśród Ukraińców wtedy, gdy nie znajdują rąk do pracy wśród rodaków. I to przez dłuższy czas. Zatrudnianie cudzoziemców wymusza potrzeba rynkowa, a nie chęć zaoszczędzenia na tańszym, bo wschodnim, pracowniku. Te „wędrówki ludów” za pracą wiodą w obie strony. Polacy ciągle mają otwarty kurs na Zachód. Wyjeżdżają zadostatniejszym życiem, po to samo, po co do nas przyjeżdżają Ukraińcy. Nie trzeba nas przekonywać, że Polacy pracujący w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Danii przynoszą korzyści gospodarkom tych krajów, dlaczego więc trudniej nam zrozumieć, że zatrudnianie Ukraińców opłaca się Polsce? To poczucie zagrożenia, które być może niektórym towarzyszy, wynika chyba z tego, że gdy Ukraińcy wypełniają lukę na polskim rynku pracy, wzrasta konkurencyjność, trzeba się o tę pracę bardziej starać, niż gdy jest duży deficyt pracowników. Z drugiej strony, obawy, może i uzasadnione, mogą wynikać z tego, że w miejscu staną pensje w tych zawodach, w których zatrudnia się wielu Ukraińców, bo ich ciągle będzie zadowalała niższa stawka niż Polaka.

Jakie warunki pracy i zakwaterowania oferują Ukraińcom firmy z regionu?

Znam je ze słyszenia. Sporo przedsiębiorców dba o to, by imigranci mieli gdzie mieszkać i jak dojechać do pracy - załatwia za nich formalności i opłaca mieszkania, potrącając im tę kwotę z pensji. O tani dach nad głową najłatwiej, gdy pracuje się w gospodarstwie rolnym. Jeden z zakładów we Włocławku wynajmuje pracownikom z Ukrainy mieszkania, inna firma działająca na terenie jednego z powiatów w naszym województwie zaadaptowała na pokoje pomieszczenia w kamienicy.

Innym europejskim krajom, np. Niemcom, bardzo zależy, by uprościć procedurę zatrudniania Ukraińców. Czy sąsiedzi z Zachodu mogą od nas przejąć imigrantów ze Wschodu?

W Niemczech zarobki są atrakcyjniejsze niż u nas, za godzinę płaci się 8,5 euro brutto. Jeśli szeroko otworzą drzwi dla imigrantów z Ukrainy, ci „nasi” na pewno skorzystają z szansy na lepsze zarobki. Łańcuch imigracji ze Wschodu będzie się przesuwał, bo niemal w każdym państwie w UE zapotrzebowanie na pracowników rośnie.
Czytaj także: Pracownicy ze Wschodu nadciągają