UMK wystawia na sprzedaż nieruchomość w Piwnicach. Kupuje samorząd województwa

Sprawa sprzedaży działki wywołała duże poruszenie wśród pracowników toruńskiej uczelni. Nic dziwnego – to ostatni duży kawałek gruntu należący do uczelni. Szczegóły znalazły się w treści uchwały Rady Uniwersytetu, w którym wyraża ona „zgodę na sprzedaż części nieruchomości rolnej w Piwnicach, gmina Łysomice o łącznej powierzchni 64.3367 ha stanowiącej własność Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na rzecz Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego dla potrzeb utworzenia instytucji prowadzącej działalność naukowo-badawczo-edukacyjną, której głównym celem będzie kultywowanie tradycji polskiej wsi”.

Sprawa sprzedaży nieruchomości otaczającej Obserwatorium Astronomiczne UMK było już przedmiotem dyskusji przed rokiem. Wówczas jednak chodziło o sprzedaż całości – czyli folwarku (dwór z początku XX wieku oraz budynki gospodarcze z drugiej połowy XIX wieku) oraz otaczających go gruntów – łącznie 64 hektarów. Zarówno ziemia, jak budynki folwarczne były przez lata dzierżawione okolicznym producentom rolnym, którzy – mówić delikatnie – nie traktowali zabytku z pietyzmem. W sprawie naciskał więc również konserwator zabytków.

Argumentem, który przemawiał za sprzedażą całości był fakt, że trudno będzie sprzedać same zabudowania folwarczne. Wówczas rada rektorska (złożona głównie z dziekanów), którą poproszono o głosowanie, poparła sprzedaż, ale ta została zablokowana przez Radę Uniwersytetu i sprawa upadła.

Tym razem głosowania rady rektorskiej nie było. Decyzję o sprzedaży zaopiniowali jednak pozytywnie astronomowie z UMK, dla których – ze względu na wrażliwość radioteleskopu w Piwnicach na zakłócenia – zależało, żeby działka nie trafiła w przypadkowe ręce.

Wbrew obawom, które pojawiły się na uczelni przedmiotem transakcji nie jest – według naszych ustaleń - cała nieruchomość. Uchwała dotyczy „części nieruchomości”, więc zapewne wykrojony zostanie jakiś obszar na zaplecze tworzonej instytucji.
Pod uchwałą, która weszła w życie 21 listopada 2023 podpisała się przewodnicząca Rady Uniwersytetu Justyna Morzy.

Po co Urzędowi Marszałkowskiemu folwark? Na razie udało nam się otrzymać jedynie zdawkowe informacje:

- Jesteśmy zainteresowani zakupem nieruchomości w podtoruńskich Piwnicach i faktycznie chcielibyśmy w przyszłości wykorzystać ten teren na cele edukacyjno-badawcze – ujawnił nam Marek Smoczyk, sekretarz województwa. - Jest jednak zbyt wcześnie, by mówić o szczegółach, tym bardziej, że do żadnych decyzji jeszcze nie doszło. Kolejnym krokiem jest dokonanie przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika wyceny, czyli operatu szacunkowego nieruchomości, a następnie otrzymanie zgody Prokuratorii Generalnej RP na bezprzetargową sprzedaż tego terenu. Wówczas zapoznany się z wyceną i podjęte zostaną dalsze działania formalnoprawne po stronie samorządu województwa.

Paradoksalnie więcej dowiedzieć można się z uchwały Rady Uniwersytetu, w której mowa o „potrzebie utworzenia instytucji prowadzącej działalność naukowo-badawczo-edukacyjną, której głównym celem będzie kultywowanie tradycji polskiej wsi”. Być może zatem chodzi o uzupełnienie dotychczasowej oferty ekspozycyjnej związane z dziejami wsi, reprezentowanej obecnie przez toruńskie Muzeum Etnograficzne (z trzema skansenami) oraz powstające Muzeum Ziemiaństwa w Nawrze.

Okolice podtoruńskiej wsi Piwnice to od lat obszar marzeń deweloperów. Inwestycje na położonych zaledwie parę kilometrów od granic Toruniu ogromnych przestrzeniach blokuje strefa ochronna Obserwatorium UMK z ultraczułym radioteleskopem. Z roku na rok wskutek przyrostu liczby urządzeń elektronicznych zakłócenia w okolicy zwiększają się, więc nikt nie ma wątpliwości, że w przyszłości niezbędna będzie nowa lokalizacja ośrodka badawczego. Rzecz w tym, że przeniesienie radioteleskopu byłoby droższe niż wybudowanie nowego. Naukowcy mają jednak nadzieję, że obecna transakcja pozwoli im wydłużyć żywotność ośrodka w Piwnicach.