Dla siebie i dla wszystkich

Kolekcjonerstwo towarzyszy nam od zarania dziejów. Ludzie szybko zauważyli, że zbieranie ciekawych przedmiotów może być przyjemnością...

<!** Image 2 align=right alt="Image 136107" sub="Aktor Baja Pomorskiego Krzysztof Grzęda ze swoją kolekcją płyt winylowych / Fot. Łukasz Trzeszczkowski">Wśród nietypowych kolekcjonerów jest Maurycy Gomulicki, znany artysta plastyk, właściciel najdziwniejszych gadżetów świata.

W kamiennym kręgu

Kilka lat temu Maurycy Gomulicki prowadził w czasopiśmie „Machina” cieszącą się dużym zainteresowaniem rubrykę „Rzecz kultowa”, gdzie prezentował wiele niezwykłych przedmiotów. Na przykład - plakat z filmu „Las machinas de la muerte”, który zainspirował muzyka Kazika Staszewskiego do napisania znanej piosenki pod tym samym tytułem.

Pisarka Katarzyna Grochola podczas ostatniego pobytu w Toruniu przyznała się, że kolekcjonuje... kamienie.

<!** reklama>- Chodzę po polu i zbieram je, bo po prostu to uwielbiam. Czasami myślę o tym, żeby przestać zbierać, ale nigdy mi się nie udało zrezygnować z tego hobby - śmieje się pisarka.

Tancerka Ewa Szabatin kolekcjonuje buty, a aktor Mateusz Damięcki - butelki wina. Były tenisista, biznesmen Wojciech Fibak postanowił połączyć miłość do dzieł sztuki z zarabianiem. W swojej galerii Fibak zgromadził m.in. cenne płótna największych polskich malarzy lat 50., 60. i 70. Jak widać, pasja też może być opłacalna.

Milion pocztówek

Względami finansowymi raczej nie kierują się ci, którzy dzięki swoimi niezwykłym kolekcjom trafili do Księgi Rekordów Guinnessa. Wśród nich znalazł się m.in. Holender Willy Neutkens, posiadacz ponad stu motocykli BMW. Trafił tam także właściciel największej na świecie kolekcji zabawek z „kinder niespodzianek”, kolekcjoner z Węgier - Marton Fauszt. Swoje miejsce znalazł w księdze również pocztówkowy rekordzista Mario Morby z Wielkiej Brytanii, który zebrał 1 000 265 kartek pocztowych. Nie mogło tam też zabraknąć właściciela największego zbioru pocztówek reklamujących papierosy (składającego się z miliona i 45 tysięcy kompletów), Edwarda Wharton-Tigara.

Przywiezione z daleka

Dzięki prywatnym kolekcjom wzbogacały się też regionalne muzea. Podstawową częścią ekspozycji „Świat Orientu”, prezentowanej w Kamienicy pod Gwiazdą, oddziale Muzeum Okręgowego w Toruniu, jest otrzymany w latach 1966-1970 dar Tadeusza Wierzejskiego. Wśród eksponatów pochodzących z jego kolekcji znajdują się m.in.: dalekowschodnia broń i uzbrojenie, wyroby z brązu, rzeźby kamienne i drewniane, ceramika.

Z kolei Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika - także oddział toruńskiego Muzeum Okręgowego - powstało dzięki pasji podróżniczej i kolekcjonerskiej dwojga znanych polskich globtroterów i dziennikarzy telewizyjnych - Elżbiety Dzikowskiej i urodzonego w Toruniu Tony’ego Halika.

- Pretekstem do powołania Muzeum Podróżników stał się podarunek Elżbiety Dzikowskiej, przekazany mieszkańcom Torunia po śmierci Antonia Halika. To gromadzona z mężem kolekcja pamiątek z wielu krajów pozaeuropejskich i z rozmaitych kręgów kulturowych. Wśród eksponatów znajdują się rzeczy osobiste podróżnika, w tym dokumenty (metryka urodzenia, argentyński paszport, dowód osobisty i prawo jazdy, papiery żeglarskie, karty akredytacyjne dziennikarza NBC), liczne nagrody i wyróżnienia za cykle reportaży oraz zdjęcia. Na wystawie można też zobaczyć walizki i torby podróżne z naklejkami lotniczymi z wielu zakątków świata, czapki z napisem NBC, kasety filmowe, kamerę i liczne wyroby sztuki ludowej, broń, ozdoby i amulety, przywiezione z wielu egzotycznych krajów - wylicza Magdalena Nierzwicka z Muzeum Okręgowego w Toruniu.

Dzięki wsparciu Elżbiety Dzikowskiej ekspozycja ciągle powiększa się o nowe dary, przywożone z jej licznych wypraw.

Patefony w operze

Z kolei w foyer Opery Nova znajduje się wystawa przygotowana przez Muzuem Okręgowe w Bydgoszczy. Składa się z eksponatów pochodzących z kolekcji fonograficznej Adama Mańczaka. Prezentowane są tu przede wszystkim urządzenia odtwarzające dźwięk, a pochodzące z początku XX wieku. W skład kolekcji wchodzą fonografy, bogato zdobione patefony, gramofony, płyty z całego świata, cylindry pokryte woskiem lub cynfolią, na których zapisywano kiedyś dźwięk.

Na wystawie można również zobaczyć gramofon skonstruowany przez Jerzego Dziembowskiego z Bydgoszczy w 1930 roku oraz płyty z bydgoskimi etykietami.

Życie w zeszycie

Ale nie tylko przedmioty bywają skrzętnie zbierane. Poświęcona kolekcjonerstwu wystawa w toruńskim Centrum Sztuki Wpółczesnej „Znaki Czasu” pokazała, że można gromadzić też... najdrobniejsze fakty ze swego życia i wspomnienia.

To właśnie robiła mieszkająca w Krakowie Janina Turek, która przez blisko 57 lat zapisała różnego rodzaju i różnej rangi wydarzenia w 750 zeszytach. Notowała, co jadła, dokąd wychodziła, kogo spotykała i jakie książki przeczytała...