Jest się czym pochwalić

Ten niezwykły portret namalował Stanisław Wyspiański. Spogląda z niego mały chłopczyk, Józio Feldman. To nie wspomnienie z krakowskiego muzeum poświęconego twórczości młodopolskiego malarza.

<!** Image 2 align=none alt="Image 170446" sub="Toruńskim skarbem jest m.in. kolekcja sztuki gotyckiej w Muzeum Okręgowym Fot. Adam Zakrzewski">To dzieło może zobaczyć każdy, kto pojedzie do Inowrocławia.Takich skarbów kultury jest znacznie więcej w muzeach w naszym województwie.

Kąpiel z atrakcjami

Bujanie podczas kąpieli? O takich wygodach dziś wielu może tylko marzyć, jednak są dowody, że dwa wieki temu było to możliwe.

- Bez wątpienia do ciekawych eksponatów należy metalowa wanna na biegunach z XIX wieku. Umożliwiała zażywanie kąpieli i jednocześnie działała jak fotel na biegunach. Do równie wyjątkowych eksponatów należy bardzo dobrze zachowana czaszka tura. To też prawdziwa rzadkość. W naszych zbiorach znajduje się także zabawka, konik, którą znaleziono podczas prac archeologicznych. Jej zdjęcie znajdowało się w wielu podręcznikach - wylicza Andrzej Sołtysiak, dyrektor Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią. Nakielskie muzeum działa prężnie, wystawa jest zmieniana co miesiąc. Rocznie odwiedza je nawet kilka tysięcy osób.

<!** reklama>Przenieśmy się teraz do jednego ze słynniejszych ośrodków sanatoryjnych w województwie.

- Widząc portret Józia Feldmana, który został namalowany przez Stanisława Wyspiańskiego, goście są przekonani, że to reprodukcja. Jestem bardzo dumna, gdy wyjaśniam im, że właśnie patrzą na oryginał. Nawet w encyklopediach przez wiele lat błędnie pisano, że ten portret znajduje się w Krakowie - mówi Janina Sikorska, dyrektorka Muzeum im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu.

Odnajdziemy tu również kolekcje związane z literaturą, pamiątki po pisarzach, jak Stanisław Przybyszewski, Stanisław Szenic.

<!** Image 3 align=none alt="Image 170446" sub="Zbiór prac Leona Wyczółkowskiego w muzeum w Bydgoszczy Fot. Tadeusz Pawłowski">Za to Grudziądz jest jedynym miastem w północnej Polsce, posiadającym unikatowe zbiory kawaleryjskie.

To ułani są z Grudziądza

- Stacjonował u nas XVIII pułk ułanów. Zgromadziliśmy wiele związanych z tym pamiątek. Wśród nich jest „Złota Szabla Prezydenta”, należąca do podporucznika Ludwika Pawlikowskiego - mówi Małgorzata Kurzyńska, dyrektorka Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.

Także tutejsze zbiory etnograficzne cieszą się tak dużym powodzeniem, że bardzo chętnie wypożyczają je inne muzea. Obecnie można te eksponaty oglądać w Muzeum Narodowym w Krakowie.

Urna z twarzą

- Na pewno do wyjątkowych należą znajdujące się u nas obrazy Leona Wyczółkowskiego, a wśród nich bardzo cenne autoportrety i na przykład „Kopanie buraków”. Możemy się pochwalić także bogatą kolekcją sztuki nowoczesnej. Mamy dzieła Stefana Gierowskiego, który określany jest mianem klasyka polskiej nowoczesności - mówi dr Michał Woźniak, dyrektor Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Jednak bydgoskie skarby to nie tylko obrazy. Warto wspomnieć, że w tutejszym muzeum znajdziemy jeden z największych zespołów urn twarzowych. Są to naczynia w kształcie twarzy osoby zmarłej, służące do przechowywania po śmierci jej prochów.

Do Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy należy też fabryka nitrogliceryny, która mieści się na terenie zakładów chemicznych „Zachem”.

- To ewenement. Takie fabryki można zobaczyć tylko w kilku miejscach w Europie. Planujemy stworzenie tam trasy muzealnej - zapowiada dyr. Michał Woźniak.

Na wyjątkowe okazje

Pisząc o skarbach regionu nie można pominąć eksponatów Muzeum Okręgowego w Toruniu. Można tam obejrzeć unikatowe zbiory sztuki średniowiecznej, a także współczesnej, witraże i kolekcję portretów mieszczańskich. W oddziale muzeum - Domu Mikołaja Kopernika - zgromadzono zbiory grafik o szczególnej wartości. Muzeum otrzymało je od Janiny Gardzielewskiej i Emeryka Hutten-Czapskiego. Cennym obiektem, zakupionym w 2003 roku od Janiny Gardzielewskiej, jest „Portret Mikołaja Kopernika” I. A. Scharffena z przełomu XVII i XVIII wieku, najstarszy, toruński wizerunek astronoma.

Będąc w Toruniu warto odwiedzić Książnicę Kopernikańską. Zbiory, które się w niej znajdują, są naprawdę imponujące. Jak na miasto wielkiego astronoma przystało, do najważniejszych skarbów książnicy należy pierwsze wydanie „De revolutionibus orbium coelestium, libri VI”, czyli „O obrotach sfer niebieskich”, pochodzące z 1543 roku. W książnicy znajdują się również jego dwie kolejne edycje.

- Mamy 73 inkabuły, czyli książki z XV wieku, które były wydawane przez najsłynniejsze średniowieczne oficyny. Te najcenniejsze dzieła można zobaczyć na własne oczy bardzo rzadko. Wystawiamy je przy wyjątkowych okazjach. Są one dostępne w wersji elektronicznej - mówi Beata Madejewska z działu zbiorów specjalnych.

Wśród rękopisów w skarbcu książnicy znajduje się między innymi bogato zdobiony rękopis pergaminowy z biblioteki króla Węgier z połowy XV wieku. Jest bardzo cenny nie tylko ze względu na niesamowite zdobienia, ale także dlatego, że zawiera opis biblioteki królewskiej.