Lepiej się podzielić, niżby pieniądz miał zardzewieć

Rozmowa z ELŻBIETĄ WROTEK, liderką Edukacji Finansowej Crown, o ekonomii w Piśmie Świętym.

<!** Image 3 align=right alt="Image 216761" sub="Elżbieta Wrotek">Oszczędzanie, wydawanie, obdarowywanie. Wyczytałam, że są to trzy słowa klucze w biblijnej ekonomii i zdziwiłam się, bo nigdy nie czytałam Biblii pod tym kątem...

Znaleźć w niej można wiele wskazówek ekonomicznych, ponad 2 tys. wersetów poświęconych jest temu zagadnieniu. Choćby w Księdze Wyjścia mamy doskonały przykład planowania i rozliczania się, gdy Żydzi wypełniali przepisy o stworzeniu kultu i budowali przybytek. Proszę zajrzeć. Dokładnie wyliczają, ile zużyli drewna, ile potrzebowali kruszców. W Księdze Rodzaju mamy historię Józefa sprzedanego do Egiptu. Tym razem mowa jest o oszczędzaniu na lata chude. Wiedząc o nadchodzącym kryzysie, Józef, już w czasie prosperity, postanowił, że jedna piąta rocznych zbiorów Egiptu będzie odkładana do spichrzów.

Jedna piąta to sporo...

Dwadzieścia procent. Rzeczywiście, w Polskich warunkach może to być dużo. Oszczędzać można jednak mniejsze kwoty. Ważne, żeby w ogóle to robić i do tego regularnie. Mój znajomy wyliczył, że gdybyśmy dziennie odkładali około 3 zł, po roku mielibyśmy 1000 zł, a po 40 latach aż 40 tysięcy złotych. A jeśli pieniądze złożymy w banku, może to być kwota wyższa, np. przy oprocentowaniu w wysokości 6 proc. nawet dwukrotnie wyższa, czyli ponad 80 tysięcy złotych. Czy to nie miły start na rozpoczęcie emerytury, w dodatku tak dziś niepewnej?

Jak Pani rodzina oszczędza?

Oboje z mężem od początku małżeństwa, czyli przez prawie 25 lat, zbieramy rachunki i paragony. Dzięki temu zawsze wiedzieliśmy, ile wydajemy pieniędzy, jaką część naszych dochodów przeznaczamy na zaspokajanie potrzeb, a jaką pochłaniają zachcianki. Gdy w 2008 r. dowiedziałam się o działalności Edukacji Finansowej Crown, a później poszłam na konferencję pt. „Biblia a finanse”, zrozumiałam, że zbieranie paragonów to nie wszystko, że sama wiedza to za mało, bo przecież już tych pieniędzy nie ma. Razem z rodziną zgodziliśmy się, że trzeba odwrócić kolejność i najpierw planować, a później wydawać. Innym impulsem do zmiany naszych nawyków finansowych była obserwacja znajomych, także z Kościoła, którzy pogrążali się poprzez długi w niewolę finansową. Zaczęliśmy zmieniać podejście do finansów w rodzinnym życiu. Tylko niech ktoś nie myśli, że dla nas to była łatwa decyzja i przyniosła natychmiastowy efekt. Nic podobnego. Zmiana mentalności jest długotrwałym procesem i najlepiej zacząć go już w dzieciństwie.

<!** reklama>

Jak było z Pani dziećmi?

Zaproponowaliśmy im, że od następnego miesiąca będą rozdzielać kieszonkowe do trzech słoików. Każdy słoik ma swoja nazwę. Są to darowizny, oszczędności i wydatki. Nasze dzieci, dzisiaj już nastolatki, potrafią same kontrolować swoje wydatki, mają podstawową wiedzę ekonomiczną i co ważne, ze swojego kieszonkowego składają ofiary w Kościele i wspierają ubogich. Dzielenie się z innymi jest biblijną kategorią „zbierania skarbów w niebie”, czyli inwestycją w wieczność. W Księdze Mądrości Syracha znajdujemy cenną radę: „Strać raczej pieniądze dla brata i przyjaciela, niżby miały zardzewieć, zmarnować się pod kamieniem (...).” (Syr 29, 10-12).

W jaki jeszcze sposób biblijna ekonomia znajduje odzwierciedlenie w codziennym życiu?

Z mężem planujemy, ile chcemy wydać w danym miesiącu, dzieląc wydatki na kategorie. Korzystamy przy tym z arkusza kalkulacyjnego, który ułatwia nam sumowanie kwot, i kiedy w kolejnych dniach wpisujemy sumy z paragonów czyli nasze wydatki, wiemy, ile jeszcze pieniędzy możemy wydać do końca miesiąca na żywność, słodycze, ubrania, transport, artykuły higieniczne, rozrywkę, itd. Dzięki tej wiedzy pod koniec miesiąca, gdy skończą się zaplanowane kwoty, możemy zrezygnować np. z niedzielnych lodów, z kina czy zakupu ubrań. W ostatnich miesiącach mamy w domu akcję „O”, dlatego w supermarkecie robię tylko zakupy spożywcze i nie wchodzę do innych sklepów, które kuszą wyprzedażami. To są nasze sposoby na kontrolowanie wydatków. Dzięki planowaniu to my panujemy nad pieniędzmi, a nie one nad nami. I w ten sposób nie słuchamy świata, który kusi nas, żeby kupować coraz więcej, bo po co? Papież Franciszek powiedział w jednym z kazań, że jeszcze nigdy nie widział, żeby za konduktem pogrzebowym jechał wóz do przeprowadzek. Bardzo wymowne, prawda?

To, co Pani mówi, bardzo rozsądnie brzmi, ale przy założeniu, że ktoś ma stałe źródło dochodu...

Na ewentualną utratę dochodu trzeba się przygotować. Dzięki biblijnym radom od czasu konferencji „Biblia o finansach” oszczędzaliśmy, chcąc być przygotowanym na taką okoliczność. Na wspomnianej konferencji usłyszałam świadectwo prelegenta, który był prezesem firmy i zarabiał nieźle. W pewnym momencie zaczął oszczędzać pieniądze na wypadek utraty pracy. Obliczył, że w jego branży szukanie nowego zajęcia zajęłoby mu około 2 lat i na ten czas musi być zabezpieczony finansowo, aby przeżyć bez dochodów. Dzisiaj moja rodzina jest przygotowana na chude lata.

Możecie się też Państwo czuć bezpiecznie, nie wzięliście kredytu...

Mieliśmy w przeszłości niewielkie pożyczki. Nawet nie wyobrażam sobie stresu wynikającego z trzydziestoletniego dozoru bankowego. Poza tym, nie można przewidzieć, co się przez ten czas stanie. Zaciąganie długu czasami jest potrzebą, gdy np. nie mamy gdzie mieszkać, a czasem jest także wyrazem naszej pychy, bo chcemy żyć tak jak inni lub tak jak mówią reklamy.