Rolnicy coraz bardziej zadłużeni. Rekordzista pochodzi z powiatu chełmińskiego

Do Krajowego Rejestru Długów w województwie kujawsko-pomorskim jest wpisanych 287 rolników. Ich łączne zadłużenie przekracza 29 mln zł. Średni dług jednego dłużnika to 101 tys. zł – o 30 tys. zł więcej niż wynosi średnia dla kraju.

- Właściciel przedsiębiorstwa rolnego w powiecie chełmińskim jest winien wierzycielom 6,4 mln zł. To najwyższy dług rolniczy w całym kraju. Połowę mniej, bo 3,8 mln zł, ma do oddania dłużnik z powiatu włocławskiego, a 1,4 mln zł z golubsko-dobrzyńskiego – podaje Katarzyna Maciaszczyk-Sobolewska, kierownik biura prasowego i analiz rynkowych KRD.

Rolnicy z woj. kujawsko-pomorskiego są winni 17,2 mln zł instytucjom finansowym (m. in. bankom, funduszom, ubezpieczycielom i firmom leasingowym). - 5 mln zł to przeterminowane zobowiązania finansowe wobec handlu, 3 mln zł wobec innych przedsiębiorstw rolnych, a 1,6 mln zł wobec branży produkcyjnej – wylicza rzecznik KRS i zaznacza, że powyższe dane dotyczą wyłącznie rolników-przedsiębiorców, a nie zadłużonych mieszkańców wsi.

Jak wynika z danych KRD, 31 grudnia 2023 roku średnie zadłużenie rolnika w Polsce było na poziomie 73,1 tys. zł. To 9,8 proc. więcej niż rok wcześniej – 66,5 tys. zł.

Zdaniem Adriana Parola, radcy prawnego i doradcy restrukturyzacyjnego, specjalizującego się w sektorze rolnym, średnie zadłużenie ma szczególne znaczenie:

- Jego analiza w perspektywie kilkuletniej pozwala na ocenę sytuacji finansowej rolników z danego sektora produkcji rolnej – wyjaśnia. - Obecna sytuacja jest mocno niepokojąca w każdym z nich. I nie ma takiego, który byłby zyskowny dla producentów rolnych.

Krajowy Rejestr Długów informuje, że na koniec ub. r. statystyczny rolnik zalegał ze spłatą zobowiązań średnio 904 dni. To 43 dni więcej niż 31 grudnia 2022 roku – 861 dni.

W opinii mecenasa Parola, wydłużenie okresu zalegania ze spłatą zobowiązań ewidentnie świadczy o dalszym pogorszeniu sytuacji finansowej rolników. - Wpadają oni w coraz większą pętlę zadłużenia, co może prowadzić do fali bankructw – uczula.

Z tak postawioną tezą zgadza się również Łukasz Goszczyński, radca prawny i doradca restrukturyzacyjny, specjalizujący się w sektorze rolnym z kancelarii GKPG i dodaje, że rejestry nie oddają stanu rzeczywistego. - Rolnicy są w naprawdę fatalnej kondycji, czego dają np. wyraz podczas swoich zakrojonych na szeroką skalę protestów – zauważa. - Jeżeli nic się nie zmieni w podejściu rządu do rolników, to będzie tylko gorzej.

– Fala bankructw to bardzo realny scenariusz – alarmuje mecenas Parol. - Rolnicy mają teraz poważne problemy ze zbyciem produktów z poprzedniego roku i sprzedają je poniżej kosztów wytworzenia. Nie posiadają też wystarczających środków na uruchomienie produkcji w bieżącym roku. Oznacza to dalsze, coraz większe zadłużanie się, bez realnej perspektywy uzyskania zyskowności. Ceny uzyskiwane za produkty często są nawet poniżej rzeczywistych kosztów produkcji.

- Widać, że następuje przeniesienie niezapłaconych zobowiązań z obszaru bankowego do kupieckiego, ponieważ banki ostrożniej udzielają kredytów - zwraca uwagę dr hab. inż. Dorota Czerwińska-Kayzer z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. - W najbliższym czasie to zjawisko może się pogłębiać, gdyż producenci środków produkcji lub hurtownicy, chcąc dokonać sprzedaży, będą udzielać wyższych kredytów kupieckich i w przypadku nieuregulowania długów takie informacje trafią do KRD.

Ekspertka z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu podkreśla, że polscy rolnicy – mimo trudności – starają się płacić zaciągnięte zobowiązania w terminie. - Z czasem mogą ograniczyć ilość stosowanych środków produkcji, by zmniejszyć koszty i nie obarczać się zbyt dużymi zobowiązaniami – prognozuje dr Czerwińska-Kayzer. - Wynikać to będzie zarówno z niechęci do zadłużania się przy wysokich kosztach kapitału, jak i minimalizowania ryzyka spłaty długu. Takie ostrożne działanie może w istocie ratować przed bankructwem.