Zwolnienia lekarskie od psychiatrów w Kujawsko-Pomorskiem. Tak chorują mieszkańcy regionu - mamy najnowsze dane

- Są dni, kiedy nie mam siły wstać z łóżka, nie chce mi się jeść i zmuszam się, by zrobić cokolwiek, bo jednak mam dwoje dzieci w wieku szkolnym - opowiada pani Elwira z Bydgoszczy, która od kilku lat leczy się na depresję. - Gdyby nie leki to bym nawet nie spała. Codziennie łykam ich całą garść.

Pani Elwira miała kiedyś szczęśliwe życie, ale od czasu, jak jej mąż zginął w wypadku, wszystko się zmieniło. Została sama ze wszystkimi problemami, wkrótce straciła pracę, a dalej to już posypało się jak... domek z kart.

Wiele osób zmaga się z permanentnym stresem oraz depresją, która stała się chorobą cywilizacyjną XXI wieku. WHO przewiduje, że do 2030 roku depresja może stać się najczęściej występującą chorobą na świecie.

Dane naszego ZUS pokazują, że w całym 2023 roku psychiatrzy wystawili w Polsce 1 409 611 zwolnień lekarskich z powodu zaburzeń psychicznych i osobowości - rok wcześniej było ich mniej, bo 1,3 mln.

Na Kujawach i Pomorzu to 89 152 zaświadczeń, dla porównania najwięcej „L-4” na zaburzenia psychiczne i zachowania otrzymali w zeszłym roku mieszkańcy Mazowsza (209 973), Wielkopolski (179 887) i Śląska (169 128), a najmniej Opolskiego (24 773), Podlaskiego (25 137) i Lubuskiego (36 205).

- W ubiegłym roku było u nas więcej zwolnień lekarskich i dni chorobowych związanych z zaburzeniami psychicznymi i zachowania niż w 2022 - komentuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS w województwie powodu-pomorskim.

Do tej grupy chorobowej zaliczane są m.in.:

• wspomniana depresja,
• schizofrenia,
• nerwica,
• zaburzenia nerwicowe,
• zaburzenia osobowości,
• reakcje na ciężki stres.

- Do placówek ZUS na Kujawach i Pomorzu wpłynęło w 2023 roku ponad 89 tys. zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy wystawionych z tytułu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania. To o niemal 6,2 tys. więcej w porównaniu do 2022 r., gdy takich zwolnień było 83 tys., zatem wzrost nastąpił o 7,5 procent. W ostatnim roku, w naszym regionie liczba dni absencji chorobowej z tytułu schorzeń z tej grupy chorobowej sięgnęła ponad 1 mln 775 tys. dni, gdy w 2022 roku było to 1 mln 664 tysięcy - dodaje Michałek.

Bardziej po oczach bije jednak liczba dni, które mieszkańcy naszego regionu spędzili na „L-4” od psychiatrów - 1 775 808 i to 6. wynik w kraju po Mazowszu (4 139 667), Wielkopolsce (3292 238), Śląsku (2 810 328), Łódzkiem ( 2 238 074) i Pomorskiem (1 8 42 301). Najmniej dni na takim chorobowym spędzili w Opolskiem (442 559), Podlaskiem (455 313) i Lubuskiem (666 499).

Biorąc pod lupę bardziej szczegółowe dane z Kujaw i Pomorza sytuacja wygląda następująco: wśród takich zwolnień mieliśmy m.in.:

• epizody depresyjne - 384 464 dni na „L-4”;
• schizofrenia - 49 676;
• zaburzenia afektywne dwubiegunowe - 43 398,
• spowodowane nadużywaniem alkoholu - 43 144;
• przyjmowaniem substancji nasennych i uspakajających - 1882;
• używaniem opiatów - 1926;
• kanabinoli - 690,
• halucynogenów - 17;
• epizody maniakalne - 609;
• uporczywe zaburzenia urojeniowe - 3881;
• lękowe w postaci fobii - 3565;
• uporczywe zaburzenia nastroju (afektywne) - 6 922;
• odżywiania - 995.

Dodajmy, że najpoważniejszym i najcięższym zaburzeniem psychicznym wciąż pozostaje schizofrenia, a najwięcej jest zaburzeń nastroju, nerwicowych i osobowości.

Wysoki poziom stresu to najważniejszy czynnik mający wpływ na nasze samopoczucie, a często przyczynia się do powstania stanów depresyjnych. Praca pod presją, wykonywanie zadań, które wykraczają poza nasze kompetencje mają swoje negatywne odbicie w ludzkiej psychice.

- Stres permanentny, przewlekły to najgorszy stres - tłumaczyła Arleta Babska, psycholog, podczas zorganizowanego w zeszłym roku w Bydgoszczy przez firmę W Pełni panelu dyskusyjnego na temat: „Wellbeing pracownika kluczem do sukcesu i dobrostanu organizacji”. - Ten, który przekracza naszą odporność psychiczną i fizyczną. Ludzie doświadczają tego coraz częściej. Subiektywnie czują brak satysfakcji z wykonywanych obowiązków, nie mają czucia sukcesu, dewaluują swoje osiągnięcia.

Na depresję częściej chorują kobiety, choć ta wśród mężczyzn rośnie z roku na rok.

Jest też druga strona medalu. Nie wszyscy pracownicy wykorzystują zwolnienia lekarskie od psychiatry w sposób uczciwy, ponieważ - w razie kontroli - bardzo trudno je podważyć, jak np. gdyby to było „L-4” od ortopedy z powodu złamanej ręki.

- Najgorsze, że w takim procederze biorą też udział lekarze - uważa Mikołaj Zając, prezes Conperio, firmy doradczej zajmującej się problematyką absencji chorobowych.

Jak przykład podaje sytuację pracodawcy z województwa zachodniopomorskiego, który zauważył znaczny wzrost zwolnień lekarskich w swoim przedsiębiorstwie. W szczególności zaniepokoiły go długotrwałe zwolnienia, które były często wystawiane przez jedną szczecińską doktor specjalizującą się w dziedzinie psychiatrii: - Przez rok lekarka wystawiła pracownikom tego zakładu blisko 200 zwolnień. Kontrola bardzo szybko wykazała, że znaczna część pracowników dopuściła się nadużyć. Będąc na „L4” wyjeżdżali za granicę, podejmowali inną pracę, uczestniczyli w imprezach publicznych czy nie zastawano ich w miejscach zamieszkania, pod adresami wskazanymi na drukach zwolnień chorobowych.

Jak wskazuje Zając, weryfikacja zasadności takich zwolnień jest wyjątkowo trudna: - To za sprawą wysokiej złożoności chorób psychicznych oraz trudność w ocenie zachowania kontrolowanego, ustalenia, co w jego zachowaniu jest normą, a co nie.