Do puszki i w błoto

<!** Image 3 align=none alt="Image 223991" sub="Zapomniana płyta nagrobna Mariana Sydowa, patrona Oddziału Miejskiego PTTK w Toruniu [Fot.: Jacek Smarz]">

Spora część pieniędzy wrzucanych do puszek podczas corocznych kwest cmentarnych trafia ostatecznie w błoto. Konserwowane pomniki po zabiegach niszczeją, pozbawione opieki i ochrony. Trzeba to zmienić!

Do tej pory, dzięki prowadzonym w Toruniu od początku stulecia kwestom cmentarnym, udało się zebrać w sumie ponad 124 tys. zł. Środki te pozwoliły dotychczas wyremontować 22 kwatery na czterech nekropoliach. Głębokim cieniem na tej szlachetnej akcji kładą się jednak dalsze losy pomników odnawianych za darowane z dobroci serca pieniądze. Na cmentarzu św. Jerzego, gdzie znajduje się większość z nich, padają one ofiarą wandali lub zapomnienia, jakie trudno sobie wytłumaczyć.<!** reklama>

Trudno wierzyć w sens kwesty oraz konserwatorskich wysiłków, patrząc na ograbiony przez poszukiwaczy złomu, odnowiony dwa lata temu pomnik Kazimiery Biuszel-Karnickiej. Wątpliwości na widok skarbonki mogą także w przyszłości ogarnąć tych, którym w gąszczu nagrobkowego chaosu na cmentarzu przy ulicy Gałczyńskiego uda się odnaleźć płytę Mariana Sydowa. Kamień nagrobny patrona Oddziału Miejskiego PTTK przeszedł renowację po jednej z pierwszych kwest i od tego czasu tak pokrył się zielonym nalotem, że trzeba się nieźle naszukać, aby zobaczyć, kto tu jest pochowany. Ten kamień z pewnością zapomniał już o tym, że istnieją odpowiednie środki czyszczące oraz ludzie, którzy potrafią posługiwać się szczotką.

Kilka dni po Wszystkich Świętych śladów ich użycia nie widać także na pomnikach Johanna Ephraima Wessela, profesora Limanowskiego, Magdaleny Jacobi-Pawłowicz (pomnik odnawiany dzięki kweście sprzed dwóch lat dziś wygląda na zupełnie zapomniany), księdza Grzymały-Łaszewskiego (kwesta w 2008 roku) czy kolejnego na tej liście wielkiego profesora toruńskiej Alma Mater, Bronisława Jamontta.

- W miarę naszych możliwości staramy się o groby profesorów dbać, choć zdajemy sobie sprawę z tego, że nie wszystko pod tym względem wygląda najlepiej - mówi Marcin Czyżniewski, rzecznik toruńskiego uniwersytetu.

Rzeczywiście, te pomniki nie prezentują się dobrze. Inne wypadają znacznie gorzej. Nagrobek Jana Chryzostoma Ornasa otoczony jest pięknym metalowym ogrodzeniem. Pomnik został odnowiony dzięki zbiórce z 2007 roku, zardzewiały płot najwyraźniej jednak z dobrodziejstwa renowacji nie skorzystał. Kolejnej renowacji wymaga pochylony krzyż na grobie Łodzińskich i Rodziewiczów. Wcześniej jednak znajdującą się przy śmietniku mogiłę warto by było posprzątać, ponieważ napisem „Nie śmiecić” wywieszonym na cmentarnym ogrodzeniu nikt się nie przejmuje.

Stan odnowionych nagrobków sprawdzaliśmy również latem. Na lepsze zmieniło się tylko otoczenie grobu Zofii i Mariana Doerfferów. Jeszcze kilka miesięcy temu nagrobek jednego z pierwszych prezesów współorganizującego obecne kwesty cmentarne Towarzystwa Miłośników Torunia był niemal całkowicie zasłonięty przez chwasty.

- To jest problem - mówi profesor Krzysztof Mikulski, który dziś stoi na czele ToMiTo. - Szukamy jakiegoś sposobu, by przynajmniej tymi remontowanymi za ciężkie pieniądze nagrobkami ktoś się później zajmował. W grudniu mamy zamiar rozpocząć cykl debat obywatelskich. Proponuję, aby jedną z pierwszych zorganizować właśnie na ten temat.

Zgoda, „Nowości” tam na pewno nie zabraknie!

Re**kord na dwóch cmentarzach**

• Podczas tegorocznej kwesty udało się zebrać 15.259 złotych. W ten sposób o ponad 200 zł pobity został dotychczasowy rekord z 2010 roku.
• Dochód z kwesty pozwoli zakończyć renowację grobowca familii Raapke na cmentarzu św. Jerzego oraz uratować pomnik profesora Czeżowskiego na cmentarzu św. Jakuba.