Mieszkanie na start zamiast bezpiecznego kredytu! Zasady nowego programu rządowego! Jakie warunki kredytu mieszkanie na start?

Przyjęty został projekt nowego programu mieszkanie na start, który ma na celu sprawienie, że program dopłat jednocześnie ułatwi zakup mieszkania osobom potrzebującym, a jednocześnie nie wpłynie negatywnie na rynek mieszkaniowy. To jest bowiem zarzut, który wcześniej był stawiany wobec BK2% - w zasadzie wzrosły ceny mieszkań, a z samego programu i tak nie mogli skorzystać ci, których teoretycznie miał przede wszystkim objąć. Należy pamiętać o tym, że ustawa mieszkanie na start jeszcze nie została przyjęta - gdy zostanie wprowadzone nowe rozwiązanie, poznamy dokładne wymogi, jakie ostatecznie zostały ustalone. Pewne zapisy są jednak znane już teraz!

W ramach programu kredytu na start obowiązują konkretne główne założenia. Wsparcie przy zakupie mieszkania na start dotyczy tego, że państwo będzie dopłacać do rat kredytu mieszkaniowego przez okres 10 lat. Wysokość dopłat MNS ma być uzależniona od tego, jaka będzie wielkość gospodarstwa domowego. Co więcej. Dopłaty do rat będą naliczane do konkretnej wysokości kapitału.

W założeniu kredytu na start jest to, że ma on umożliwić pokrycie kosztów:

• zakupu mieszkania (pierwszego) bądź też domu jednorodzinnego. Co istotne ma to dotyczyć zarówno kupna na rynku pierwotnym, jak i wtórnym.

• Zmiany mieszkania na większe - gdy rodzina jest z co najmniej trójką dzieci i wniosek o dopłaty w zasadzie ma na celu poprawę ich sytuacji bytowej.

• uczestniczenia w SIM, czyli w Społecznej Inicjatywie Mieszkaniowej lub też w TBS, czyli w towarzystwie budownictwa społecznego.

Jak to ma wyglądać w praktyce? Jeśli hipoteczny kredyt jest brany przez dwie osoby, każdy członek gospodarstwa domowego nabywa nieruchomość na zasadzie współwłasności. Ubieganie się o kredyt jest wtedy prostsze, ale jednocześnie w razie odstąpienia od umowy przez jednego z kredytobiorców (np. w związku z rozstaniem, rozwodem itp) wysokość dopłaty MNS jest ponownie przeliczana oraz dopasowana do aktualnej wielkości gospodarstwa domowego. Wtedy też pozostały kredytobiorca musi spełnić wymogi formalne np. w postaci posiadania odpowiednio wysokiej zdolności kredytowej.

Projekt dopłaty do rat jest przemyślany w taki sposób, aby uniknąć nadużyć wywołanych m.in. przez sztuczne powiększanie grona osób dopisywanych do umowy kredytowej. Dopłaty do kredytu mają być powiązane z konkretnymi osobami, które rzeczywiście tworzą wspólne gospodarstwo domowe.

Nie ma wątpliwości, że przy mniej oprocentowanym kredycie mieszkanie staje się automatycznie bardziej opłacalne do zakupienia. Wynika to z prostego faktu: wysokość rat będzie zdecydowanie niższa. Takie więc oprocentowanie kredytu preferencyjnego ułatwi postaranie się o własne lokum, gdy średni miesięczny dochód uzyskany w gospodarstwie domowym (np. przez małżeństwo, ale i singla) nie pozwalałby na zaciągnięcie zobowiązania w normalnej sytuacji.

Rozwiązanie zapowiedziane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii ma obowiązywać od drugiej połowy 2024 roku aż do końca 2025 roku. Program dopłat oczywiście będzie mógł być przedłużony w zależności od tego, jak przebiegnie jego ewaluacja.

Najważniejsze założenie programu mieszkanie na start mówi o tym, że dopłata do rat ma obniżyć oprocentowanie kredytu mieszkaniowego do określonego poziomu. W jakich przypadkach będzie to kredyt 0 procent? To zależy od tego, jak duże gospodarstwa domowe zaciągają kredyt. Oprocentowanie ma być obniżone do poziomu:

• 1,5% - takie obniżenie przy kredycie mieszkanie ma, gdy zaciąga go jedna osoba lub dwie.

• 1% - jest to opcja dostępna gospodarstwom domowym trzyosobowym.

• 0,5% - z takiego rozwiązania na rynku kredytowym skorzystają czteroosobowe gospodarstwa domowe.

• 0% - wniosek o dopłaty obniżające oprocentowanie kredytu do 0 procent jest dedykowany osobom tworzącym co najmniej pięcioosobowe gospodarstwa domowe.

Jak widać, oprocentowanie części kredytu mieszkaniowego jest obniżone w zależności od tego, jak duża jest rodzina. Najkorzystniejsza decyzja w sprawie dopłat będzie w przypadku większych rodzin.

Kto może złożyć wniosek o dopłaty? W zasadzie każdy, kto spełni określone wymogi. Jakie są najważniejsze warunki sprawiające, że dopłaty do rat będą dostępne? Kredyt z dopłatami jest zależny od:

• kryterium wieku - te kryterium dotyczy wyłącznie singli i zakłada, że z programu skorzystają osoby samotne do 35 roku życia.

• kryterium dochodowego - konkretne stawki są zależne od wielkości gospodarstwa domowego. Szerzej omawiamy to w dalszej części artykułu

• Stanu posiadania mieszkań - poza kilkoma wyjątkami decyzja w sprawie dopłat będzie odmowna, jeśli kredytobiorca miał lub ma prawa do domu, lub mieszkania.

Miesięczna wysokość dopłaty do kredytu na start jest zależna od wielkości gospodarstwa domowego. Kryterium dochodowe określa, ile maksymalnie brutto może wynosić łączny zarobek w gospodarstwie domowym. Kwoty te to:

• 10 tys. złotych w przypadku singli;

• 18 tys. złotych w przypadku dwuosobowych gospodarstw domowych;

• 23 tys. złotych w przypadku trzyosobowych gospodarstw domowych;

• 28 tys. złotych w przypadku czteroosobowych gospodarstw domowych;

• 33 tys. złotych w przypadku co najmniej pięcioosobowych gospodarstw domowych.

Ważne! Jeśli przekraczasz próg, nie tracisz możliwości udziału w programie. Za każdą złotówkę ponad progiem środki są pomniejszane o 50 groszy w przypadku singli lub 25 groszy w przypadku gospodarstw domowych wieloosobowych.

Istotne jest to, że limity mieszkania na start nie zakładają maksymalnej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. Po prostu jest wskazywana kwota kredytu preferencyjna objęta dopłatą. Inaczej mówiąc, dopłata jest do określonej kwoty kapitału. Pozostała kwota kredytu jest już niezależna od tego. W każdym razie jest to wciąż spore wsparcie dla kredytobiorcy. Dlatego też niezależnie od tego, jaka będzie wysokość kredytu mieszkaniowego.

Rządowy program przewiduje następujące limity mieszkania na start, jeśli chodzi o wysokość dopłaty do kredytu na start.

• 200 tys. złotych - to łączna kwota kredytu objęta dopłatą w przypadku singli.

• 400 tys. złotych - jest to limit dla dwuosobowego gospodarstwa domowego.

• 450 tys. złotych - na tyle można liczyć, składając wniosek mieszkanie na start w przypadku trzyosobowego gospodarstwa domowego.

• 500 tys. złotych - taką kwotę przewidują warunki programu dla czteroosobowego gospodarstwa domowego.

• 600 tys. złotych - dopłata wyniesie tyle, jeśli wniosek o dopłaty złoży co najmniej pięcioosobowe gospodarstwo domowe.

Jak widać, im większe gospodarstwa domowe zaciągają kredyt, tym większa jest miesięczna wysokość dopłaty do kredytu na start, podobnie jak zwiększa się limit wielkości zarobków w gospodarstwie domowym.

W nich wniosek o dopłaty będzie uwzględniał to, że ceny mieszkań w miastach wojewódzkich są wyższe. Jeśli wartość odtworzeniowa metra kwadratowego mieszkalnego jest w danym mieście wyższa niż w całym kraju, wzrosną limity dopłat.

Jeśli wartość będzie wyższa o 15 procent, limity będą zwiększone o co najmniej 10 procent. Z kolei, jeśli wartość metra kwadratowego będzie wyższa o 30%, limity będą podwyższone o nawet 20 procent!

Gdy zakończy się okres obowiązywania dopłat do rat, kwota kredytu preferencyjna się zmieni i miesięczna rata będzie zgodna z oryginalnym zapisem umowy zawartej z bankiem.

Na ten moment wciąż trwają prace szczegółowe nad projektem mieszkanie na start. Dlatego też jeszcze nie można wnioskować o otrzymanie dopłaty, gdyż trwają w tym zakresie ustalenia.

W ramach programu na start wiele mówi się o pomyśle dopłat do czynszu, a nie tylko do zakupu nowego mieszkania. Dlaczego w ogóle jest to rozważane? Zdaniem analityków projekt dopłat do czynszu miałby zrealizować cele społeczne i inwestycyjne ważne dla gospodarki. Dopłata do wysokości czynszu miałaby być dostępna, gdy:

• średni dochód gospodarstwa netto w przypadku singla nie przekracza przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej (ta w styczniu 2024 roku wynosiła 7768,35 zł brutto).

• średni dochód gospodarstwa wieloosobowego netto nie przekracza powyższego limitu podwyższonego o dodatkowe 40 punkty procentowe za każdą osobę.

Przykładowo, rodzina 4-osobowa mogłaby liczyć na możliwość dopłat do czynszu, gdy łączne zarobki wynosiłyby do 17 090,37 zł.