Szybsza diagnostyka w opiece koordynowanej

15 września na antenie Radia PiK, z audycji „Dyżur eksperta” słuchacze mogli dowiedzieć się na czym polega i jak funkcjonuje opieka koordynowana w POZ. O nowych przepisach i stojących przed nami wyzwaniach opowiadali słuchaczom, reprezentująca Oddział Wojewódzki NFZ w Bydgoszczy, rzecznik prasowy, Barbara Nawrocka oraz Monika Iwaszko, lekarz rodzinny i geriatra.

1 października upłynie rok od wprowadzenia do systemu podstawowej opieki zdrowotnej tzw. opieki koordynowanej. Wciąż jednak nie wszyscy pacjenci wiedzą o możliwości korzystania z takie formy opieki. - Między innymi dlatego dzisiaj chcemy porozmawiać ze słuchaczami na ten temat, aby wiedzieli na co w ramach opieki koordynowanej mogą liczyć, jak z niej mogą skorzystać – podkreślała Barbara Nawrocka. - Ale chcemy również zachęcać kolejne przychodnie do zawierania umów na oferowanie opieki koordynowanej.

- Obecnie mamy na terenie województwa kujawsko-pomorskiego 86 placówek, które realizują tę formę opieki. Nie ma terminu, do którego kolejne placówki mogą dołączać do systemu. To jest proces ciągły, cały czas mogą to uczynić. Program ten jest korzystny zarówno dla pacjenta, jak i dla placówek oraz lekarzy. My, jako NFZ patrzymy na udzielanie świadczeń przede wszystkim z perspektywy pacjenta : interesuje nas jakość i dostępność do udzielanych świadczeń i w opiece koordynowanej wygląda to naprawdę dobrze, pacjent zyskuje – usłyszeliśmy od pani rzecznik.

Jak sprawdzić czy poradnia, do której przynależymy oferuje opiekę koordynowaną? - Najprościej zapytać w tej poradni. Zadzwonić lub zapytać podczas wizyty. Co ważne poradnie mogą podpisywać umowy na oferowanie opieki w różnym zakresie. Mogą to być wszystkie cztery wcześniej wspomniane dziedziny, część z nich lub np. tylko jedna – podkreślała dr Monika Iwaszko.

Mapę placówek biorących udział w opiece koordynowanej można też znaleźć na stronie internetowej www.koordynowana.pl.

- Zgodnie z założeniem systemu opieki koordynowanej lekarz dostał dodatkowe narzędzia do opieki nad pacjentami, którzy już mają rozpoznane choroby przewlekłe lub u których są one podejrzewane – wyjaśniała Monika Iwaszko. - Lekarz uzyskał ważne narzędzia diagnostyczne. Przykładem może być częsty przypadek pacjenta z wieloletnim nadciśnieniem tętniczym. Wymaga on od czasu do czasu wykonania badań diagnostycznych np. echo serca. Wcześniej taki pacjent musiał być konsultowany w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej: w poradni kardiologicznej. Co oczywiście wiązało się z koniecznością skierowania i oczekiwania w kolejce. Teraz lekarz rodzinny może sam zlecić takie badanie. W ramach opieki koordynowanej jako lekarze POZ dostaliśmy wiele takich narzędzi, np. wspomniane echo serca czy badanie Holtera ciśnieniowego, Holtera ekg, usg Doppler naczyń krwionośnych. To pozwala znacznie skrócić czas diagnostyki pacjenta.

- Jeśli z wyników przeprowadzonych badań wynika potrzeba konsultacji z lekarzem specjalistą, na razie z czterech dziedzin - kardiologia, diabetologia, endokrynologia i pulmonologia, pacjent taki może być skonsultowany we własnej przychodni jeśli tylko ta ma podpisane odpowiednie umowy. Także program ten naprawdę skraca czas dostępu pacjenta do lekarza specjalisty, a nam usprawnia opiekę nad pacjentem – wyjaśniała pani doktor.

Opieka koordynowana jest przełomem w sposobie organizacji diagnostyki i leczeniu pacjentów, szczególnie w małych miejscowościach, gdzie dostęp do lekarza specjalisty bywa utrudniony. Program poszerza kompetencje lekarza rodzinnego, który sprawuje opiekę nad pacjentem również przewlekle chorym, czy też zmagającym się z wieloma problemami zdrowotnymi.
Powołanie instytucji koordynatora ma za zadanie usprawnić realizację wytyczonego przez lekarza POZ Indywidualnego Planu Opieki Medycznej (IPOM), pozwalać w pełni wykorzystać istniejące zasoby lekarzy specjalistów w segmencie ambulatoryjnej opieki specjalistycznej i leczenia szpitalnego.

Jak zatem w systemie opieki koordynowanej powinna wyglądać ta ścieżka pacjenta?
Pacjent zgłasza problem zdrowotny swojemu lekarzowi POZ, następnie lekarz POZ ustala badania diagnostyczne niezbędne do postawienia właściwego rozpoznania. Terminy badań ustala koordynator z pacjentem. Z wynikami pacjent jest umawiany do lekarza POZ który ustala Indywidualny Plan Opieki Medycznej dla pacjenta. W IPOM-ie są zapisane leki, docelowe parametry wyrównania choroby, niezbędne konsultacje, porady edukacyjne i dietetyczne. Koordynator planuje z pacjentem realizację IPOM w ciągu najbliższych 12 miesięcy, po czym pacjent wraca do lekarza POZ.
Koordynator w tym przypadku to swoisty przewodnik pacjenta po systemie - podkreślała Barbara Nawrocka.

Do zadań koordynatora należy: monitorowanie obiegu dokumentacji medycznej pacjenta, w tym nadzór nad jej kompletnością, nawiązywanie i utrzymywanie kontaktu z pacjentem i jego rodziną podczas procesu leczenia, ustalanie terminów realizacji poszczególnych etapów opieki zdrowotnej, zapewnienie komunikacji pomiędzy personelem administracyjnym a personelem medycznym podmiotu leczniczego, w którym jest zatrudniony, oraz innych świadczeniodawców zaangażowanych w proces udzielania świadczeń, udzielanie informacji związanych z procesem koordynacji i funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej, monitorowanie realizacji IPOM pacjenta. Bardzo ważnym zadaniem koordynatora jest także promowanie profilaktyki zdrowia i korzystaniem w tym zakresie z oferty zbudowanym przez NFZ i MZ. Prowadzenie opieki koordynowanej przynosi też czasami niespodziewane rezultaty.

- Dzięki wprowadzeniu stanowiska koordynatora udało się nam np. wychwycić pacjentów, którzy od lat przychodzą tylko po receptę na swoje leki i od dawna nie mieli kontaktu z lekarzem. W takim przypadku proponujemy wizytę aby skontrolować aktualny stan zdrowia pacjenta. Zdarzało się też, że lekarz na takiej wizycie wychwycił podwójnie brany przez pacjenta lek, bo dwóch różnych specjalistów mu go przypisało – opowiadała pani doktor.

- Opieka koordynowana jest oferowana pacjentom ze schorzeniami z zakresu: kardiologii, diabetologii, chorób płuc, endokrynologii.
- W przypadku pacjentów, u których zdiagnozowano choroby z tych dziedzin, lekarz POZ przeprowadza kompleksową poradę i ustala Indywidualny Plan Opieki Medycznej.
- Wprowadzenie opieki koordynowanej w POZ poszerzyło listę badań diagnostycznych, które może zlecić lekarz rodzinny. Chodzi m.in. o: pakiet badań tarczycowych: antyTPO, antyTSHR, antyTG, EKG wysiłkowe, Holter EKG (24, 48, 72 godz.), USG Doppler naczyń kończyn dolnych, ECHO serca, diagnostykę niedoczynności tarczycy i pojedynczych i mnogich guzków tarczycy. Wcześniej na te badania kierował lekarz specjalista.
- Ponadto lekarz POZ może zlecić pacjentowi (w sytuacji medycznie uzasadnionej) konsultacje z dietetykiem (przy rozpoznaniu np. cukrzycy) oraz konsultacje z lekarzem specjalistą z zakresu diabetologii, endokrynologii, kardiologii, pulmonologii lub alergologii.