Za kilka dni do Grudziądza na jubileuszowy XX zjazd przyjadą wychowankowie Centrum Wyszkolenia Kawalerii.
W dzisiejszym odcinku przedstawiamy początki tej słynnej szkoły, która rodziła się w czasie wojny z bolszewikami. 15 sierpnia 1920 roku rozkazem Ministerstwa Spraw Wojskowych powołano do życia w Grudziądzu Centralną Szkołę Kawalerii. Nie był to czas sprzyjający organizowaniu uczelni nawet jeśli miała by to być uczelnia wojskowa.
Wojna z Rosją
W tym dniu 15 sierpnia 1920 r. pod Warszawą trwały krwawe walki polsko – sowieckie, stolica Polski była w śmiertelnym niebezpieczeństwie, decydowały się losy państwa.
<!** reklama>Na całym froncie wojska radzieckie dowodzone przez Michała Tuchaczewskiego prowadziły zmasowany atak.
Tysiące uchodźców
Obrona polska na linii między Brodnicą a Jabłonowem Pomorskim goniła resztkami sił. Gdyby ją przerwano Grudziądz znalazłby się w zasięgu najeźdźcy. Prawie całe wojsko z grudziądzkiego garnizonu, a także dowódca garnizonu generał Roja znajdowali się na froncie pod Ostrołęką.
W mieście został jego zastępca generał Mokrzycki, przygotowując Grudziądz do obrony. Pomagali mu w tym dowódca artylerii major Przedrzymirski, dowódca cytadeli pułkownik książę von Habsburg z Żywca i prezydent Grudziądza Józef Włodek. Działała „Zachodnia Straż Obywatelska”, złożona z ochotników pragnących bronić miasta.
Grudziądz był przepełniony. Znajdowało się tu tysiące rannych i tysiące uchodźców z ziem zajętych przez bolszewików.
Napływających wciąż uciekinierów kierowano na drugą stronę Wisły. Nie obyło się też bez paniki. Na odgłos jakiegoś przypadkowego wystrzału doszło do popłochu wśród przybywających do miasta uchodźców. Sądzili, że to Sowieci atakują już miasto. Na szczęście major Przedrzymirski opanował sytuację. Kazał żołnierzom zamknąć szosę zasiekami a uciekinierów ewakuował za Wisłę.
Odwołana ewakuacja
16 sierpnia 1920 roku znad Wieprza ruszyła polska kontrofensywa. 4 Armia odrzuciła wroga spod Warszawy. Dokonał się „Cud nad Wisłą”. Marszałek Józef Piłsudski rozbił i gonił Rosjan na wschód. Bezpośrednie zagrożenie dla Grudziądza też przestało istnieć. Prezydent Włodek odwołał planowaną ewakuację miasta. Wkrótce wojska polskie zajęły Brodnicę i ruszyły dalej za wrogiem.
Bohaterowie na katedrze
Kiedy na jesieni działania wojenne ustały można było spokojnie przystąpić do organizowania w Grudziądzu Centralnej Szkoły Kawalerii. W wojnie polsko-radzieckiej z 1920 roku konnica odgrywała jeszcze duża rolę. Wystarczy wspomnieć rozgromienie przez polską kawalerię słynnej z czasów rewolucji dywizji konnej Budionnego. Wielu bohaterów tej bitwy było zapewne później wykładowcami w CSK.
W 1925 roku zmieniono tej uczelni nazwę na Obóz Szkolny Kawalerii, a w 1928 roku - na Centrum Wyszkolenia Kawalerii.
Lecz to już inne zdarzenia i inne rocznice.
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Dołącz do nas na X!
Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
