Żeby kultura poszła w las

Chronimy bogactwo naszych lasów. Mamy do tego stosowne prawo. Ale czy czynimy to skutecznie? I czy wszyscy, solidarnie?

- Najcenniejsze tereny siedlisk przyrodniczych w kraju objęte są różnymi formami ochrony. Regionalny dyrektor ochrony środowiska sprawuje nadzór nad wybranymi spośród nich - rezerwatami przyrody i obszarami „Natura 2000”. Są to miejsca specjalnej ochrony ptaków, ochrony siedlisk i te mające znaczenie dla Wspólnoty Europejskiej. Poza tym w województwie kujawsko-pomorskim zlokalizowane są parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo-krajobrazowe, stanowiska dokumentacyjne i pomniki przyrody, które nadzorowane są przez właściwe władze samorządowe - wyjaśnia Michał Dąbrowski, naczelnik Wydziału Ochrony Przyrody i Obszarów „Natura 2000” w Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Bydgoszczy. <!** reklama>

Powszechną formą ochrony przyrody jest też ochrona gatunkowa zwierząt, roślin i grzybów, a objęte nią gatunki podlegają jej niezależnie od tego, gdzie występują. W lasach mamy cenne siedliska przyrodnicze, miejsca występowania rzadkich i chronionych gatunków i - równie ważne - korytarze migracyjne, umożliwiające wędrówki zwierzętom. Prawo to chroni. A my, na co dzień?

Z miłości do przyrody

Co najbardziej zagraża lasom? Przede wszystkim zanieczyszczenie powietrza, związane z codzienną aktywnością każdego z nas, również pożary, często powodowane beztroską ludzi, i śmieci. Na przykład pozostawiona w lesie butelka może być śmiertelną pułapką dla drobnych zwierząt, które zwabione zapachem wchodzą do niej, lecz nie udaje im się już wyjść.

Lasom grożą też ich pseudomiłośnicy, którzy „muszą” budować domy i obiekty turystyczne na leśnych polanach. Ci „miłośnicy przyrody” stają się tym samym jej wrogami.

- Ludzie zachęceni atrakcyjną okolicą często nie zdają sobie sprawy, że nowa zabudowa prowadzi do stopniowej degradacji siedlisk i zaniku najcenniejszych gatunków - mówi Michał Dąbrowski.

Lasy naszego województwa są w dobrej kondycji. Jednak czyha na nie wiele niebezpieczeństw. Niestety, do bardzo wielu z nich przyczyniają się ludzka głupota, egoizm i zła wola.

Bardziej zagrożone

- Zagrożenia, takie jak choroby grzybowe drzew czy nadmierne mnożenie się szkodliwych owadów liściożernych, na przykład brudnicy mniszki i boreczników, są stale monitorowane przez służby leśne i z wyprzedzeniem ograniczane. Na bieżąco usuwane są także skutki klęsk - silnego wiatru czy śniegu. Dla lasów prawdziwie niebezpieczne są natomiast pożary. Nieostrożne obchodzenie się z ogniem czy wręcz świadome podpalenia mogą skończyć się ogromną tragedią dla przyrody i dla samych ludzi. Takich pożarów lasu notujemy w naszym regionie średnio około trzystu w roku. Dysponujemy w Lasach Państwowych nowoczesnym systemem wykrywania i ochrony przeciwpożarowej. Świetna jest też współpraca ze strażą pożarną - twierdzi Janusz Kaczmarek, dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu. - Podmiejski charakter wielu obszarów podlegających pieczy naszego nadleśnictwa sprawia, że bardziej niż lasy położone z dala od miasta te są zagrożone pożarami.

- Prawdziwą zmorą lasów w całej Polsce, zwłaszcza tych otaczających miasta i osiedla ludzkie, są tony śmieci, często niebezpiecznych dla człowieka i przyrody, które trafiają tam zamiast na wysypisko. Potrzebna jest szersza działalność edukacyjna i informacyjna, ale także tworzenie udogodnień i zachęt dla mieszkańców, by wywozili śmieci w wyznaczone do tego celu miejsca - uważa dyr. Kaczmarek.

Na oczyszczanie lasów państwo wydaje ogromne pieniądze.

- Nadleśnictwo Bydgoszcz przeznacza rocznie dziesiątki tysięcy złotych na sprzątanie lasu z odpadków. Gdyby świadomość ekologiczna społeczeństwa była wyższa i śmieci lądowały w pojemnikach a nie w młodnikach, pieniądze wydane na sprzątanie można by przeznaczyć na zagospodarowanie turystyczne lasu, wytyczenie szlaków, przygotowanie infrastruktury - wiat, ławek, miejsc odpoczynku - uważa leśnik z Bydgoszczy.

Lasy to skarbnica ekologiczna. Z ich zasobów korzysta gospodarka i my, każdy z osobna. Warto pamiętać o tym podczas spaceru.