Armia Czerwona idzie na Toruń [RETRO]

Niedawno wspominaliśmy o wielkich manewrach, jakie zostały przeprowadzone w Toruniu i okolicach latem 1896 roku. To wtedy właśnie saperzy z toruńskiej załogi szkolili się w budowaniu mostów pontonowych przez Wisłę. Teraz z przyjemnością przeniesiemy się w polskie czasy, przyglądając się pierwszym manewrom, jakie w 1925 roku zorganizowało Wojsko Polskie na Pomorzu.

91 lat temu rozpoczęła się gra wojenna

Gra wojenna rozpoczęła się dokładnie 91 lat temu, została przygotowana z ogromnym rozmachem. Zmaganiom przyglądał się ówczesny minister spraw wojskowych gen. Władysław Sikorski, wspierany przez gen. Józefa Hallera, Leonarda Skierskiego, Kazimierza Sosnkowskiego oraz 20 zagranicznych obserwatorów z Francji, Włoch, Hiszpanii, Portugalii, Japonii, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Turcji, Czechosłowacji, Jugosławii oraz Łotwy i Estonii. Niemców nikt nie zaprosił, ale oczy wszystkich zwrócone były w stronę niemieckiej granicy. Stąd właśnie, z kierunku Iława - Prabuty, miał przyjść nieprzyjaciel.

Zobacz także:Lubicz. Wielki pożar w młynie [RETRO]

„Silna armja czerwona idzie z północnego wschodu na Toruń - opisywał manewry na łamach „Tygodnika Ilustrowanego major sztabu generalnego Marian Porwit. - Jej główne siły po obu stronach linji kolejowej Iława - Toruń (4. dywizja piechoty na południu, 6. dywizja piechoty na północy) opierają się o Drwęcę. Na południe od tej rzeki działa kawalerja”. Co ciekawe, w warunkach pokojowych sztab 4. dywizji znajdował się w Toruniu, w skład tej jednostki wchodził m.in. słynny toruński 63. pułk piechoty.

Zobacz galerię: Armia czerwona idzie na Toruń [ZDJĘCIA]

Silna armia czerwona idzie na Toruń

Miasta i węzła komunikacyjnego broniła armia niebieska. Jej dowódcy planowali stawić opór na linii jezior, pozycje obronne były jednak dopiero przygotowywane, miały być gotowe dopiero 21 sierpnia. W tej sytuacji obrońcy musieli podjąć działania osłonowe. Postępy atakujących miał opóźnić jeden pułk z 15. dywizji piechoty, wsparty batalionem ciężkich karabinów maszynowych oraz sześcioma bateriami artylerii. Mimo tego już 17 sierpnia czerwoni zajęli Kowalewo Pomorskie, do którego kilka godzin wcześniej specjalnymi pociągami przybyli obserwujący manewry generałowie.

Wobec zagrożenia, armia niebieska przeszła do kontrofensywy. Dwa pułki kawalerii wzmocnione dwoma plutonami samochodów pancernych i baterią artylerii, uderzyły na słabsze lewe skrzydło czerwonych. Udało im się zatrzymać atak czerwonych, ale do zakończenia gry wojennej Kowalewa nie odbili.

Podczas tych pozorowanych zapasów, żołnierze strzelali ostrą amunicją. Sięgnęli po nią również ostatniego dnia manewrów, kiedy na toruńskim poligonie piechurom przyszło zdobywać dwa wzgórza. „Założenie dzisiejszego dnia wymagało zdobycia góry Marechala i góry Królewskiej, na której znajdowały się pozycje nieprzyjacielskie - relacjonowało „Słowo Pomorskie 21 sierpnia 1925 roku. - Zadanie to otrzymał 63. pułk piechoty pod dowództwem pułkownika Krynickiego. Dowództwo pułku wysunęło dwa bataljony do ataku trzeci zostawiając w odwodzie. Po przygotowaniu artyleryjskiem, podczas którego trzy dywizjony artylerii biły na wzgórze Marechala przez kilkadziesiąt minut rozpoczęły bataljony piechoty atak. Wzgórze zostało zdobyte”. Górę Królewską piechota wzięła szturmem chwilę później. Biorące udział w ataku jednostki, prosto z pola ruszyły na kończącą manewry defiladę, która przeszła ulicami Torunia. Świadkowie wspominali, że strudzeni żołnierze 63. p.p prezentowali się na niej jakby właśnie opuścili koszary.