Druzgocący raport NIK o dziecięcej psychiatrii w Polsce. A gdzie u nas dzieci i młodzież mogą liczyć na pomoc?

- Brakuje ok. 300 lekarzy psychiatrów dzieci i młodzieży. Taką liczbę wskazuje konsultant krajowy. Pod koniec marca 2019 zawód ten wykonywało 419 lekarzy, a 169 było w trakcie specjalizacji. Dodatkowo niekorzystna była struktura wiekowa kadry lekarskiej. 32 procent specjalistów miało powyżej 55 lat. W najbliższych latach problem może się pogłębić, gdyż specjalizację z psychiatrii dziecięcej wybiera niewielka część lekarzy. Na 160 wolnych miejsc zajętych jest tylko 39 - informuje Anna Matusiak-Rześniowiecka, p.o. Kierownika Wydziału Prasowego Najwyższej Izby Kontroli.

Najnowszy raport NIK

Najnowszy raport NIK dotyczący psychiatrii dziecięcej w Polsce jest druzgocący. Brakuje nie tylko lekarzy, ale problemem jest też brak wolnych miejsc dla młodych pacjentów na oddziałach szpitalnych i w poradniach. Z roku na rok rośnie liczba pacjentów oczekujących na leczenie. W 2017 r. były to, w skontrolowanych poradniach średnio 564 osoby, w 2018 r. 661 osób, a w 2019 r. - 1036. Wydłużył się średni czas oczekiwania na wizytę z ponad 44 dni w 2017 r. do 56 dni w 2019 r. W jednej z poradni średni czas oczekiwania wynosił aż 120 dni.

Z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynika, że w nasze województwo jest na trzecim miejscu województw, które mają najwięcej lekarzy psychiatrów przypadających na 10 tys. osób małoletnich. Najwięcej - w województwie łódzkim (0,79). U nas 0, 59, ale ilość psychiatrów przypadających na tysiąc małoletnich pacjentów nie jest już zadowalająca. Jesteśmy drugim województwem, gdzie lekarzy jest najmniej, bo na tysiąc pacjentów nie przypada nawet dwóch lekarzy.

NIK zwraca uwagę, iż w dwóch skontrolowanych szpitalach z uwagi na brak miejsc małoletni pacjenci hospitalizowani byli także na oddziałach dla dorosłych. W województwie kujawsko-pomorskim mamy 4 oddziały psychiatryczne dla dzieci i młodzieży. To 101 łóżek dla pacjentów. Pod tym względem jesteśmy na piątym miejscu, jeśli chodzi o największą liczbę łóżek.

Ministerstwo Zdrowia zdaje sobie sprawę, że sytuacja jest poważna, jeśli chodzi o psychiatrię dziecięcą. Lekarzy jest mało i będzie coraz mniej. Nie jest dobrze, jeśli chodzi o leczenie w szpitalach, dlatego jednym z działań, na które trzeba postawić jest profilaktyka.

Wsparcie dla dzieci i młodzieży

Celem reformy Ministerstwa Zdrowia jest zapewnienie dzieciom i młodzieży doświadczającej zaburzeń psychicznych, a także ich rodzinom kompleksowego wsparcia poprzez dostęp do skoordynowanej opieki psychologiczno-psychiatrycznej dostępnej w ramach trzech poziomów referencyjnych. Pierwszy to ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Drugi poziom to Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży, a trzeci to ośrodki wysokospecjalistycznej całodobowej opieki psychiatrycznej.

Od 22 kwietnia niepełnoletni pacjenci borykający się z problemami mogą skorzystać z wyspecjalizowanej opieki dostępnej w ramach I poziomu referencyjnego. Dostępne w ramach oferowanej pomocy świadczenia to m.in.: porada psychologiczna, sesje indywidualne/rodzinne/grupowe, wizyta/porada domowa lub środowiskowa. W województwie kujawsko-pomorskim taką pomoc miały oferować cztery ośrodki - jeden w Bydgoszczy, jeden we Włocławku i dwa w Toruniu. W naszym mieście poradnie dla dzieci i młodzieży jednak wciąż czekają na otwarcie. To poradnia psychologiczna dla dzieci w Revital Medic Centrum przy Szosie Chełmińskiej 146 B i poradnia psychologiczna w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej „Remedis” przy ul. Plac 18 Stycznia 4.

- Zaczniemy działać najprawdopodobniej w listopadzie. COVID-19 nie ułatwił nam sytuacji, ponieważ trudno wyobrazić sobie początek pracy z dziećmi w systemie online. To karkołomne zadanie - tłumaczy Tomasz Jarmuż

.

Dyrektor ośrodka „Remedis” pozytywnie ocenia powstanie ośrodków dla dzieci i młodzieży, które oferują pomoc psychologiczną, ponieważ w bardzo wielu przypadkach będzie można pomóc małoletnim pacjentom dużo wcześniej niż na oddziale psychiatrycznym.

- Działanie profilaktyczne ma wielki sens. Wdrożenie takiego modelu leczenia dzieci jest niezbędnym warunkiem leczenia psychiatrycznego, choć przy brakach kadrowych i tak będziemy się z pewnymi rzeczami borykać - dodaje Tomasz Jarmuż.

Przypomnijmy, że w naszym regionie miało powstać kilkanaście ośrodków opieki w ramach pierwszego poziomu referencyjnego. Powstały cztery, a działają dwa.