Emerytury pomostowe z podpisem prezydenta! Co zmienia się w przepisach? Kiedy zmiany wchodzą w życie?

Podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych ma sprawić, że będą one przysługiwać również osobom, które nie pracowały w szczególnych warunkach przed 1 stycznia 1999 r. Dzięki najnowszej nowelizacji emerytury pomostowe stracą swój wygasający charakter. Dodatkowo mają wejść w życie regulacje wzmacniające ochronę związkowców oraz np. kobiet w ciąży.

Nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych stanowi pokłosie porozumienia zawartego pomiędzy rządem a NSZZ "Solidarność". Kluczowe było uchylenie wygasającego charakteru świadczeń:

- Oznacza to, że prawo do emerytury pomostowej uzyska znacznie większa grupa osób. Prawo to bowiem będzie przysługiwać wszystkim pracownikom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r., którzy wykonują prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, a nie tylko tym, którzy wykonywali ją przed 1 stycznia 1999 r. – tłumaczy minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.

Według szefowej resortu ma to dać możliwość uzyskania prawa do skorzystania z emerytury pomostowej młodszym pracownikom w tych pracach, które mają szczególny charakter i szczególne warunki. Perspektywą jest to, że wraz z przechodzeniem osób starszych na emeryturę pomostową, osoby młode, wykwalifikowane będą dynamicznie wchodzić na rynek pracy.

Jest to rodzaj specyficznego świadczenia okresowego, jakie przysługuje do czasu osiągnięcia powszechnego wieku emerytalnego. Przysługuje ono osobom pracującym w szczególnych warunkach lub wykonujących pracę o szczególnym charakterze. Tu charakterystyczne jest to, że emerytury te mają przejściowy charakter np. pomiędzy świadczeniami uzyskanymi przed osiągnięciem odpowiedniego wieku emerytalnego a prawem do otrzymania emerytury wynikającej z zasady systemu powszechnego.

Są to prace związane z czynnikami ryzyka mogącymi powodować trwałe uszkodzenie zdrowia, które są wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy - to zaś może wynikać z sił natury lub też specyficznych procesów technologicznych. Mowa tu o takich pracach, które pomimo zastosowania odpowiednich środków profilaktyki organizacyjnej, technicznej oraz medycznej mogą przekraczać poziom możliwości pracowników - zwłaszcza w kontekście trwającego procesu starzenia się. Innymi słowy, są to prace, w przypadku których człowiek z zasady nie jest w stanie skutecznie i bezpiecznie wykonywać swoich obowiązków, a jednocześnie nie osiągnął jeszcze wieku emerytalnego.

Przedłużające się pracowanie, pomimo starzenia się, może być niebezpieczne w przypadku niektórych prac. Dlatego są one określane jako prace w szczególnych warunkach. Mowa tu o:

• Pracach na morskich platformach wiertniczych;
• Pracach przy obsłudze dźwignic bezpośrednio przy wytapianiu surówki, stopów żelaza lub metali nieżelaznych;
• Pracach wykonywanych bezpośrednio przy obsłudze wielkich pieców oraz pieców stalowniczych lub odlewniczych;
• Pracach w powietrzu wykonywanych na statkach powietrznych przez personel pokładowy;
• Pracach wewnątrz cystern, kotłów, a także zbiorników o bardzo małej kubaturze po substancjach niebezpiecznych.

Te prace wymagają szczególnej odpowiedzialności oraz sprawności nie tylko fizycznej, ale i psychicznej. Wykonywanie tych zawodów w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu (zdrowiu i życiu innych osób) wyraźnie zmniejsza się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego. Pogorszenie się tego wynika z gorszej sprawności psychofizycznej, co jest powiązane ze starzeniem się.

Mowa tu o pracy:

• Członków zespołów ratownictwa medycznego;
• Pilotów statków powietrznych (pilot, instruktor);
• Kierowców autobusów, trolejbusów oraz motorniczych tramwajów w transporcie publicznym;
• Kontrolerów ruchu lotniczego;
• Operatorów reaktorów jądrowych.