Idzie mała zima

Rozmowa z RAFAŁEM MASZEWSKIM, klimatologiem z Zakładu Klimatologii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, autorem prognoz pogody dla Torunia i okolic.

<!** Image 3 align=none alt="Image 200839" sub="Rafał Maszewski (z lewej): Dziś prognozy pogody na święta Bożego Narodzenia to tylko andrzejkowe wróżby [Fot.: Jacek Smarz]">Ekipa pracująca na budowie mostu modli się o deszcz, by podniósł się poziom rzeki, co umożliwiłoby rozpoczęcie montażu kolejnych elementów konstrukcji. Jest szansa, że ich modły się ziszczą?

Może być trudno. Opady rzeczywiście wczoraj były, ale występowały one w zachodniej i północnej części Polski. Niestety, tak się składa, że aby poziom rzeki podniósł się u nas, opady musiałyby wystąpić na południe od Warszawy, w dopływach karpackich Wisły. Wtedy można by było liczyć na to, że te modlitwy się ziszczą. Lokalne opady mają niewielki wpływ na to, jaki będzie poziom rzeki. Jeśli wystąpią one na południu, to w ciągu kilku dni woda mogłaby się podnieść. Problem w tym, że zaczyna się tak zwana słaba zima i nawet jak będzie padać, to w górach - a więc na południu Polski i będzie to opad w postaci śniegu. Jeśli się on nie roztopi, to nie zasili Wisły. Musielibyśmy wówczas czekać na odwilż. W najbliższych dniach będzie jednak raczej chłodno i nie przewiduję zbyt dużego zasilenia w wodę.<!** reklama>

Tegoroczna jesień jest sucha?

Listopad faktycznie zapisałby się jako suchy, ale opady sprzed dwóch dni sprawiły, że powinien być w granicach norm opadowych. Powiedziałbym, że tegoroczna jesień mieści się jednak w normach. Trudno powiedzieć, jak będzie dalej. W ostatnich latach przeważały miesiące ciepłe. Jeśli ta tendencja się utrzyma, jesień w następnych latach powinna być podobna, a więc cieplejsza.

A czy jednocześnie bardziej mglista? To zjawisko wydaje się być w tym roku wyjątkowo intensywne.

Rzeczywiście, w październiku i listopadzie występowanie mgieł było powyżej normy. Zjawisko pojawia się najczęściej właśnie w tym okresie, późną jesienią, a także zimą, jeżeli jest ona cieplejsza. Mgły powstają z uwagi na to, że mamy już dosyć długie noce, a to przekłada się na stosunkowo duże wychłodzenie. W takich warunkach w przyziemnej warstwie powietrza wytwarza się mgła.

Skrapla się para wodna i pojawiają się drobne kropelki wody, które obserwujemy pod postacią mgiełki. Zwykle dzieje się tak przy wyżu, kiedy nie ma wiatru i chmur. Najpierw mgły zaczynają się tworzyć w najniższych miejscach, później zaczynają obejmować dalsze tereny. Często zdarza się zjawisko tzw. „zgniłego wyżu”. W wyżu tworzą się mgły, a następnie z tego powstają nisko zawieszone chmury, z którymi mieliśmy do czynienia w listopadzie. To one zakrywały nam słońce.

... wprawiając nas w senny, mglisty nastrój.

Przy gęstych mgłach i ograniczonej ilości słońca, warunki biometeo są na pewno mniej korzystne. Brak światła wywołuje depresje jesienne. Mgły powodują też zaburzenia w pracy na lotniskach czy też w ogóle w transporcie. Miejscami widoczność spadała do 50 metrów, co dało się we znaki podróżującym samolotami. Najwięcej dni z mgłami występuje w okolicach Borów Tucholskich, niedaleko największego w regionie portu lotniczego.

Wspominał Pan o małej zimie - czy i kiedy przyjdzie ta duża?

Możemy się w najbliższym czasie spodziewać łagodnej zimy. Temperatury będą balansować w okolicach zera. Jeżeli chmury ustąpią, można się spodziewać temperatury minus 4 do minus 6 stopni Celsjusza. Najchłodniej będzie właśnie w najbliższym czasie, do wtorku. Opadów będzie na razie niewiele. Potem można się spodziewać śniegu. Taka sytuacja może potrwać nawet do połowy grudnia. Jeśli jego początek jest mroźny, to często w okolicach świąt przychodzi odwilż. Jest nawet takie przysłowie: „Święta Barbara po lodzie, Boże Narodzenie po wodzie”. Pewniejsze informacje będą jednak znane na około dwa tygodnie przed świętami. Dziś takie prognozy to tylko andrzejkowe wróżby.

Co to mgła i gdzie szukać prognoz?

Mgła to krople wody zawieszone w powietrzu. Różni się od chmur tym, że ich dolna podstawa styka się z ziemią. Może przekształcić się w mżawkę.

Prognozę pogody dla Torunia i okolic przygotowaną przez Rafała Maszewskiego można znaleźć na stronie www.zklim.umk.pl/pl/prognoza-pogody.