Kiedy jest możliwe zniesienie przez sąd małżeńskiej wspólności majątkowej?

Zgodnie z art. 52 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego każdy z małżonków może z ważnych powodów żądać ustanowienia rozdzielności majątkowej małżeńskiej - wyjaśnia adwokat Aleksandra Chołub z Izby Adwokackiej w Toruniu. - Praktyka, idąc za wykładnią tego przepisu wielokrotnie dokonywaną przez Sąd Najwyższy, do ważnych powodów zalicza m.in. długotrwałą separację uniemożliwiającą zarząd majątkiem wspólnym, alkoholizm, trwonienie wspólnego majątku, zadłużanie go i wszelkie działania małżonka o charakterze finansowym niekorzystne z punktu widzenia rodziny. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, w szczególności jeśli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Zobacz także: ZŁOTY STETOSKOP 2017 | Głosowanie rozpoczęte!

Ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej między małżonkami, którzy pozostawali we wspólności ustawowej lub umownej z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, jest dopuszczalne, gdy z powodu separacji faktycznej (życia w rozłączeniu) niemożliwe było już w tym dniu działanie w zarządzie majątkiem wspólnym.

Przez ważne powody, dające podstawę do zniesienia tej wspólności, przyjęło się rozumieć wytworzenie się takiej sytuacji, która w konkretnych okolicznościach faktycznych wywołuje stan pociągający za sobą naruszenie lub poważne zagrożenie interesu majątkowego jednego z małżonków i z reguły także dobra rodziny.

Zobacz także: Jakie prezenty dostają toruńscy nauczyciele?

W sprawie o roszczenie określone w art. 52 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego decydujące znaczenie mają kwestie czysto majątkowe i możliwość porozumienia małżonków w sprawach związanych z zarządem ich majątkiem. Ocena wystąpienia ważnych powodów w rozumieniu art. 52 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wymaga ustaleń w odniesieniu do: wielkości majątku wspólnego, istnienia zadłużenia, jego rozmiarów i okoliczności jego powstania, a także kwestii dotyczących utrzymania i wychowania małoletnich dzieci stron.

Orzeczeniu o zniesieniu małżeńskiej wspólności ustawowej skutek wsteczny winien być nadawany w sytuacjach rzadkich i wyjątkowych. Przy rozważeniu „ważnych powodów” i daty ich wystąpienia jest wręcz obowiązkiem sądu rozważenie nie tylko interesu rodziny, ale także i ewentualności pokrzywdzenia wierzycieli każdego z małżonków, których wierzytelności powstały w okresie objętym wstecznym działaniem orzeczenia.

Z żądaniem zniesienia wspólności może wystąpić również małżonek, który jest wyłącznie winny separacji. Wina jego, jak też wzgląd na dobro rodziny lub pozwanego małżonka, powinny być brane pod uwagę jedynie przy ocenie żądania zniesienia wspólności z punktu widzenia zasad współżycia społecznego.