Nie płacą na czas albo za mało - główne grzechy pracodawców

W wyniku wydanych przez inspektorów pracy w roku 2013 decyzji, poleceń i wniosków pracodawcy na terenie województwa kujawsko-pomorskiego wypłacili pracownikom 6 milionów 240 tysięcy 88 złotych. Wypłacili, bo pogrożono im palcem.
[break]

Jak wynika z analizy sytuacji w skontrolowanych firmach, przyczyną niewypłacania wynagrodzeń i świadczeń ze stosunku pracy jest trudna sytuacja ekonomiczna pracodawców, zachwianie lub utrata płynności finansowej przedsiębiorstwa. - Powoduje to przerzucanie na pracowników ryzyka prowadzonej działalności gospodarczej, a takie działanie jest niedopuszczalne i nieakceptowalne. Nadal znaczącym problemem jest nierzetelność prowadzonej ewidencji czasu pracy, co nierzadko uniemożliwiało inspektorom pracy ustalenie wysokości należnych pracownikom świadczeń, zwłaszcza za pracę w godzinach nadliczbowych - podkreślają w raporcie inspektorzy.
Porównując rok 2013 do roku 2012, odnotowują jednak przynajmniej jeden pozytywny sygnał: odsetek skontrolowanych pracodawców nierzetelnie ewidencjonujących czas pracy spadł z 35 proc. do 27 proc..
Skarg dotyczących pieniędzy w 2013 roku było najwięcej - stanowiły 36,3 proc. ogółu. Pracownicy zgłaszali niewypłacanie i nieterminowe płacenie pensji, omijanie zapłaty za nadgodziny oraz ekwiwalentów na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe. „Lekceważący stosunek do podstawowych gwarancji pracowniczych” - tak określają postawę niewypłacalnych pracodawców autorzy raportu.

Prawie co piąty skarżący się PIP w ubiegłym roku (18,8 proc.) miał problem z potwierdzeniem na piśmie zawartej z nim umowy o pracę lub wydobyciem od firmy świadectwa pracy.
Na kolejnym miejscu w rankingu skarg (8,9 proc.) uplasowały się te dotyczące czasu pracy. Mieszkańcy regionu skarżyli się, że szef albo wcale nie prowadzi, albo prowadzi nierzetelnie ewidencję tego czasu; każe pracować powyżej 5 dni w tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym, odmawia należnego odpoczynku.
7,2 proc. skarg dotyczyło legalności zatrudnienia (np. niezgłaszania pracowników do ZUS), ponad 5 procent - złych warunków pracy (bez odzieży roboczej, bez przepisowego badania wypadków przy pracy etc.), a 4,4 procent - dyskryminacji i mobbingu. Ten ostatni temat coraz częściej pojawia się w pracy inspektorów pracy, choć możliwości samego zbadania go mają ograniczone. W ub.r. do PIP wpłynęło 18 skarg dotyczących dyskryminacji w pracy i aż 115 wskazujących na mobbing. Tylko 21 spośród tej ponad setki inspektorzy uznali za zasadne. - Stosowane przez nas anonimowe ankiety nie mogą stanowić dowodu w sprawie. Mogą jedynie wskazywać na brak właściwych stosunków międzyludzkich panujących w zakładzie - przyznają autorzy raportu.
Ogółem PIP w ub.r. ujawniła 4178 wykroczeń. W 887 przypadkach wlepiła mandaty, w 201 skierowała sprawy do sądu, a w 513 zastosowała tzw. środki wychowawcze. Do prokuratury złożyła 49 doniesień.

FAKTY
Walka z umowami śmieciowymi
W wyniku kontroli legalności zatrudnienia w ubiegłym roku Państwowa Inspekcja Pracy skierowała do pracodawców wystąpienia o ustalenie istnienia stosunku pracy wobec 500 pracowników. Chodziło o przypadki, gdy ci de facto świadczyli pracę, a zatrudnienie byli na umowach o dzieło lub zleceniach. W br. kontrole tego typu mają być intensywniejsze.