Nigdy nie miała się ukazać

Książka wybitnego historyka z Torunia prof. Karola Górskiego „Zarys dziejów katolicyzmu polskiego” ukazała się po 60 latach od wstrzymania jej druku przez cenzurę.

<!** Image 2 align=right alt="Image 116863" sub="Profesor Karol Górski przy pracy, zdjęcie z około 1980 roku / Fot. Nadesłana">Karol Górski (1903-1988) to wybitny historyk epoki średniowiecza, po II wojnie światowej pracujący na UMK w Toruniu. Walczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. kampanii wrześniowej w 1939 roku. Do 1945 roku był więźniem niemieckich obozów jenieckich. W okresie stalinowskim z powodów politycznych nie mógł prowadzić wykładów z historii średniowiecza. Po tzw. odwilży w 1956 roku założył w Toruniu Klub Inteligencji Katolickiej i był jego długoletnim prezesem. Za zasługi dla Kościoła w Polsce w 1984 roku papież Jan Paweł II odznaczył prof. Górskiego Krzyżem Komandorskim Orderu św. Grzegorza Wielkiego.

Książka „Zarys dziejów katolicyzmu polskiego” została wydana z inicjatywy Wydziału Nauk Historycznych UMK w Toruniu. Weszła w skład wielotomowej serii wydawniczej „Homines et historia”.

<!** reklama>- Badania nad dziejami katolicyzmu polskiego Karol Górski podjął jeszcze w latach 30. XX wieku, gdy rozpoczął wydawanie edycji źródłowej „Pisarze ascetyczno-mistyczni Polski” - mówi Michał Białkowski, historyk z UMK. - Najprawdopodobniej jeszcze podczas pobytu w niemieckim obozie jenieckim zrodził się pomysł napisania syntezy - „Zarysu dziejów katolicyzmu polskiego”. Jego wydanie planowano na rok 1948. Tekst książki wzbudził zdecydowany sprzeciw cenzorów. Temat badawczy prezentowany w publikacji prof. Karola Górskiego, w rzeczywistości Polski Ludowej, rozpoczynającej frontalny atak na Kościół katolicki, był zakazany. Stąd nigdy nie wydano zgody na druk. Synteza Karola Górskiego, zrodzona w warsztacie historyka krytykującego marksistowskie metody badawcze, nie miała prawa ukazać się na rynku wydawniczym.

- Autor w kolejnych latach nie starał się o druk dzieła, ale też nie zaniechał prac nad samym tekstem. W latach 1952-1957 dokonał wielu uzupełnień. Po jego śmierci, w grudniu 1988 roku, znalazły się one w materiałach wchodzących w skład ogromnej spuścizny toruńskiego historyka.

Karol Górski wybrał klasyczną formę struktury książki. Synteza zbudowana jest z trzech części, obejmujących chronologicznie okres od początków państwowości polskiej do wybuchu pierwszej wojny światowej w roku 1914. Biorąc do ręki „Zarys dziejów katolicyzmu polskiego” pamiętajmy, że książka ta, to nie tylko cenna praca naukowa, to także symbol zwycięskich zmagań wielkiego uczonego o prawdę w nauce. Prawdzie tej Karol Górski poświęcił całe swoje życie - dodaje Michał Białkowski.

Promocja i prezentacja

Prezentację i promocję „Zarysu dziejów katolicyzmu polskiego” zaplanowano na środę 22 kwietnia o godzinie 17 w Centrum Dialogu Społecznego w Toruniu mieszczącym się przy ulicy Łaziennej 22.