Pozbawienie władzy rodzicielskiej [PORADY PRAWNE]

- Ojciec nie uczestniczył w jej wychowaniu, a nawet małej nigdy nie widział. Po urodzeniu dziecka złożyłam pozew o alimenty, których i tak nie płacił. Chciałabym pozbawić ojca biologicznego władzy rodzicielskiej. Czy jest to możliwe? - pyta matka.

Opisana przez Panią sytuacja nie jest niestety przypadkiem odosobnionym - odpowiada adwokat Piotr Domański. - Do pozbawienia władzy rodzicielskiej może dojść w wyniku złożenia wniosku o pozbawienie władzy rodzicielskiej do Sądu Rejonowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich. Sądem właściwym miejscowo jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania dziecka, a w braku miejsca zamieszkania - sąd miejsca pobytu dziecka.

Czytaj też: Bunt kablówek przeciw ustawie

Kodeks rodzinny i opiekuńczy w art. 111§1 przewiduje możliwość pozbawienia władzy rodzicielskiej. Stanowi on, iż w sytuacji jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi władzy rodzicielskiej. Pozbawienie władzy rodzicielskiej może być orzeczone także w stosunku do jednego z rodziców. Wystąpienie jednej z tych trzech przesłanek stanowi podstawę pozbawienia rodziców lub też jednego z rodziców władzy rodzicielskiej. Brzmienie art. 111§1 k.r.o. wskazuje, że sąd opiekuńczy „z urzędu” pozbawia rodziców władzy rodzicielskiej w razie wystąpienia jednej ze wskazanych przesłanek.

Wydaje się, iż w pokrótce opisanej przez Panią sytuacji występują dwie przesłanki tj. trwała przeszkoda w wykonywaniu władzy rodzicielskiej (przebywanie za granicą z zamiarem stałego pobytu) a także zaniedbywanie obowiązków względem dziecka w sposób rażący (uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka i brak zainteresowania dzieckiem od momentu urodzenia, nieuczestniczenie w procesie wychowawczym). Rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej nie ma prawa uczestniczyć w wychowaniu dziecka, zarządzać jego majątkiem, występować w jego imieniu, decydować, np. o miejscu zamieszkania dziecka, wyborze szkoły, wyjazdach itp.

Przeczytaj również: Kobieta zmarła w szpitalu po cesarskim cięciu

Co niezmiernie istotne, pozbawienie władzy rodzicielskiej nie powoduje zerwania wszelkich więzów między rodzicami a dziećmi, w szczególności rodzice nie tracą prawa do osobistej styczności z dzieckiem, ponieważ prawo to nie jest elementem władzy rodzicielskiej, chyba że sąd opiekuńczy na podstawie art. 1133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zakaże osobistej styczności z dzieckiem Ponadto w dalszym ciągu istnieje obowiązek alimentacyjny rodziców względem dzieci, a także nie zmieniają się reguły dziedziczenia i nie ustają więzy wynikające ze stosunku pokrewieństwa.