Sędzia niepokorny z Torunia: "Za chwilę publiczne będzie nasze WC"

Nowelizacja ustawy o ustroju sądów powszechnych, która zyskała miano „kagańcowej”, weszła w życie 13 lutego 2020 roku. Znalazło się w niej wiele kontrowersyjnych zapisów, wciąż budzących żywe dyskusje. Na przykład zapis o rozszerzonej odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów za stosowanie się do orzeczeń europejskich. W znowelizowanej ustawie pojawił się też artykuł 88a, który obecnie elektryzuje środowisko sędziowskie w całym kraju, również w Toruniu. Dlaczego?
Zgodnie z nim sędzia jest zobowiązany do złożenia m.in. oświadczenia o członkostwie w zrzeszeniu (w tym w stowarzyszeniu), ze wskazaniem nazwy i siedziby oraz pełnionych funkcji i okresu członkostwa. Ponadto nakłada się na sędziów powinność ujawnienia funkcji pełnionej w organie fundacji nieprowadzącej działalności gospodarczej, członkostwa w partii politycznej przed powołaniem na stanowisko sędziego, a także w okresie sprawowania urzędu przed 29 grudnia 1989 roku.

Zobacz także:

- Dostaliśmy 30 dni na złożenie tych oświadczeń. Termin zatem minie 13 marca. Wielu sędziów rozważa, co robić. Jest całkiem prawdopodobne, że część sędziów oświadczeń nie złoży. Przepisy wprowadzające obowiązek złożenia oświadczeń to po prostu intencjonalne uprzykrzanie życia sędziemu, szukanie sposobu na upokorzenie. Za chwilę publiczna będzie nasza sypialnia, a może i toaleta - mówi sędzia Jędrzej Czerwiński, rzecznik prasowy stowarzyszenia Iustitia w Toruniu.

Nie jest tajemnicą, że sędziowie odbierają nakaz składania opisywanych oświadczeń po pierwsze jako tropienie tych, którzy przynależą do stowarzyszeń typu Iustitia, Themis i Lex Super Omnia.

"To szukanie sposobu na upokorzenie sędziego"

Rozmowa z Jędrzejem Czerwińskim, sędzią Sądu Rejonowego w Toruniu i rzecznikiem prasowym oddziału stowarzyszenia Iustitia w Toruniu.

Czy wątpliwości sędziów budzi sama idea składania takich oświadczeń, czy też nieprecyzyjność przepisów? A może ich absurdalność wręcz, jak chcą niektórzy?

Idea kojarzy mi się czymś wzniosłym, a nowela Ustawy o ustroju sądów powszechnych ma charakter represyjny i chyba nikt nie ma co do tego wątpliwości. Po co władzy politycznej informacje o aktywności społecznej sędziego? Czy to, że sędzia jest wędkarzem ma świadczyć, że popiera znęcanie się nad zwierzętami? Czy członkostwo w radzie rodziców katolickiej szkoły ma skłonić sędziego do uniewinniania katolików? Władza sądownicza opiera się na zaufaniu obywateli. Nie składa obietnic wyborczych, nie rozdaje pieniędzy z cudzych podatków. Upublicznienie tego typu wiadomości ma chyba budzić niezdrowe emocje podsądnych lub dać politykom asumpt do kontestowania wyroków i to nie z powodów merytorycznych. Proszę mi wierzyć: łysy sędzia nie orzeknie z tego powodu na niekorzyść długowłosego. To chore myślenie.

Pojawiły się głosy, że wymóg składania owych oświadczeń kłóci się z innymi przepisami, np. artykułem 9 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady Europy o ochronie danych osobowych. Słusznie?

Konstytucyjna wolność zrzeszania się obywateli dotyczy także sędziów, tylko do partii nie możemy należeć. A poza tym czy fakt, że sędzia był na studiach w młodzieżówce, dajmy na to, Porozumienia Centrum świadczy, że wydaje sprawiedliwe wyroki lub odwrotnie? Przepisy, o które pani pyta łączą wyjątki przetwarzania danych osobowych z proporcjonalnością celów. Tu nie ma żadnych proporcji. To po prostu intencjonalne uprzykrzanie życia sędziemu, szukanie sposobu na upokorzenie. Za chwilę publiczna będzie nasza sypialnia, a może i toaleta.

Czy istnieją jakieś wzory formularzy z ministerstwa sprawiedliwości, na których sędziowie mają złożyć oświadczenia?

Pojawiły się. Mówiąc na marginesie to uwłaczające, że urzędnicy sugerują sędziom jak mają rozumieć ustawę. Że niby sami nie umiemy. Inżynierowie znają się na budowie mostów, a my m.in. na rozumieniu ustaw. Art. 88a USP nie zawiera żadnych ograniczeń przedmiotowych czy czasowych w zakresie członkostwa w zrzeszeniach. To grupy ludzi realizujących wspólnie jakiś cel. Druki te nie przystają do treści przepisu, który każe się pamięcią cofnąć wręcz do dzieciństwa. A jak sędzia czegoś zapomni? Może to próba ręcznego sterowania sędziami i „naprawy” uchwalonej z poparciem MS absurdalnej ustawy? Nie tędy droga. Wszak nie powołamy się na druk z ministerstwa gdy ktoś nam zarzuci złamanie prawa. Wspólnota mieszkaniowa to adres, członkostwo w „klubie” amazonek to sędzia bez piersi, wspólnota w ramach kościoła – wyznanie. To wszystko co najmniej zrzeszenia, podobnie jak Iustitia. Czy jak się z niej wypiszę będę sprawiedliwszy dla obywatela? Dramat. Muszę rozważyć czy w ramach słusznego nieposłuszeństwa obywatelskiego nie odmówię złożenia takiego oświadczenia.