Trwa Welconomy Forum in Toruń 2023. Gość honorowy: premier Mateusz Morawiecki

Welconomy Forum in Toruń to jedna z największych konferencji ekonomicznych w kraju organizowana przez Stowarzyszenie „Integracja i Współpraca”.

W tym roku jest to już 30., jubileuszowe spotkanie, na które przyjechali znakomici specjaliści nie z tylko z dziedziny ekonomii i gospodarki, ale też z wielu innych. Obok dyskutowanych tak ważnych dla współczesnej Polski problemów, nie mogło zabraknąć rolnictwa i dlatego poświęca się tej branży - już po raz drugi - niejako równolegle i uzupełniająco dla forum ekonomicznego „AgroWelconomy”.

Prezydent Torunia Michał Zaleski powiedział: - Toruń to miasto rozwijające się, dbające o tradycję, w którą wpisuje się 550. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika. Niech Toruń zostanie w państwa myślach i sercach.

Marszałek województwa kujawsko-pomorskiego Piotr Całbecki mówił, że Welconomy to nie tylko dyskusja o gospodarce, ale też o tym, co gospodarka daje społeczeństwu: - Zastanawiamy się, jak budować bogactwo państwa, regionu. Zastanawiamy się, jak zagospodarować nadwyżki, które mogą trafić na działalność charytatywną, na rzecz społeczeństwa solidarnościowego. Niech forum będzie dyskusją o przyszłości kraju. Niech wzorem do naśladowania będzie Mikołaj Kopernik.

Gościej honorowym Welconomy był premier Mateusz Morawiecki. Stwierdził podczas rozpoczęcia forum m.in.: - Żyjemy w czasach przełomu geopolitycznego. Ma to duży związek z wojną na Ukrainie, ale nie tylko. Dawne paradygmaty przestają być aktualne. Na przykład kwestia kapitału który nie miał mieć narodowości, krążyć od kraju do kraju. Ale wraz z kapitałem może przyjść rozchwianie gospodarcze. Państwo nie może być postrzegane przez przedsiębiorców jako wróg, może interweniować, eliminować problemy. Dlatego Welconomy jest tak istotne. To forum, podczas którego mogą dyskutować ludzie z różnych stron sceny politycznej.

Premier posłużył się przykładem z zza oceanu: - Firma Kodak powstała w 1888 roku i przez cały XX wiek była dominującą firmą branży fotograficznej. Kierownictwo nie posłuchało jednak głosów o konieczności zmian na rynku i ostatecznie musiało ogłosić bankructwo. Nasza I RP też opierała model gospodarczy o tanią siłę roboczą, o eksportu zboża, ale ten model okazał się błędny, bo nie inwestowano w nowe sektory gospodarcze i I RP musiała ogłosić upadłość. Oczywiście, przysłużyli się do tego też nasi sąsiedzi. Dziś również zmiany zachodzą szybko i trzeba je dostrzec.

- Musimy ten przełomowy czas rozpoznać i kształtować politykę gospodarczą, aby właściwie odpowiedzieć na wyzwania. Upadek gospodarczy wielu państw jest często dowodem krótkowzroczności. Często nie zwraca się też uwagi na finanse publiczne. Zdrowy system finansów może wspierać ekonomię państwa. Pandemia, wieli kryzys energetyczny, wojna na Ukrainie, nie spowodowały kryzysu, bowiem równo 3 lata temu doszło do interwencji państwa i pomocy dla firm. Interwencja państwa była bardzo zdecydowana, to był zastrzyk dla przedsiębiorców, około 200 mld złotych na przetrwanie działalności i na zachowanie miejsc pracy - dodał szef polskiego rządu.

Mówił też o skuteczności pozyskiwania podatków. Jego zdaniem w przeszłości to była pięta achillesowa. Ważne, aby polityka gospodarcza państwa była stabilna i przewidywalna. System podatkowy wymaga wciąż uproszczenia.

- Wierzę, że z dyskusji na forum wyłonią się pomysły co do modelu gospodarczego na przyszłość. Wierzę, że poziom temperatury politycznej przed wyborami nie przeszkodzi w tym – uważa premier.

Prowadzący tę sesję, drugą po inauguracyjnej Andrzej Jonas, redaktor naczelny The Warsaw Voice, zaproponował prelegentom zaprezentowanie zbioru kilku refleksji o tym, co wydarzyło się 30 lat temu i jak wpłynęło to na naszą rzeczywistość.

- Wtedy uwiodła nas nasza tęsknota, zakotwiczona może już od odrodzenia Polski w roku 1918. 30 lat temu byliśmy gotowi mieć Polskę - zagaił dyskusję...

- Przez 30 lat na Welconomy rozmawiamy o najtrudniejszych dla Polski sprawach. Mamy wojnę, covid, dramatyczną inflację i tylko Węgrzy mają większą. Mamy dramatyczny kryzys demograficzny i najbardziej podzieloną w historii Polskę. Nawet w czasach komunizmu zdecydowana większość nas była po jednej stronie – powiedział prof. Jerzy Buzek, premier w latach 1997-2001, przewodniczący Parlamentu Europejskiego w latach 2009-2012. - Mamy też potrzebę wsparcia Ukrainy, ale jest problem ze zbożem z tego kraju. Mamy zdemolowany system podatkowy i musimy wrócić na właściwą ścieżkę. Potrzeba nam też pieniędzy. Wszyscy korzystają już z funduszu odbudowy. Nie chcę nikogo krytykować, ale to są fakty. Nam potrzeba szybkich działań, uruchomienia funduszy, by przezwyciężyć trudności.

Były premier nawiązał o rozmowach w roku 1981 na zjeździe Solidarności w Gdańsku - Oliwie, gdy wskazywano na konieczność decentralizacji państwa i budowię silnych samorządów. - W tym kierunku i dziś powinniśmy iść - uważa Buzek.

Bronisław Komorowski, prezydent RP w latach 2010-2015, komentował, że na początku była mieszanina postaw, a do niewielu działaczy dołączało coraz więcej osób: - Na początku ta walka wydawała się beznadziejna, ale wtedy odwaga była niezbędna w konfrontacji z komunizmem. Niestety, odwaga staniała, a na wartości zyskiwała mądrość, rozsądek. To było potrzebne w budowie nowego państwa. To były nasze marzenia o wolności, przy założeniu, że będziemy brać się za bary z ówczesnymi problemami. To było państwo postkomunistyczne, po bankructwie. Były prezydent zauważył także, iż jednym z błędów państwa demokratycznego to przekonanie każdej ekipy, że zaczyna od zera.

- Zaczynałem w Sejmie kontraktowym w czasach Tadeusza Mazowieckiego. Nam, dawnym posłom, nie marzyło się, abyśmy mogli żyć w takiej Polsce jaką mamy dziś. To najlepszy okres od kilkuset lat, bowiem wszystkie wskaźniki makroekonomiczne stawiają nas w czołówce. Polska jest teraz zupełnie innym krajem – stwierdził Janusz Steinhoff, wicepremier w latach 2000-2001. -

Janusz Steinhoff skrytykował monopolizację wielkich firm. Jego zdaniem, teraz kontestuje się wszystkie poprzednie reformy.

Artur Balazs, minister rolnictwa w latach 1999-2001, nawiązał do sytuacji na polskiej wsi. - Mamy wielką satysfakcję z ostatniego 30-lecia. Rolnicy są największym beneficjentem wejścia do UE. Byli najbardziej sceptyczni, ale teraz są za Unią. Mam jednak poczucie, że teraz tracimy wspólnotę narodową, bo są ogromne podziały. Wszystko stało się elementem gry politycznej. Życzyłbym dobie takiej nadziei, jaka była 30 lat temu. Dziś rolnicy protestują, bo to co 30 lat temu było dobre, zostało zagrożone. I nie chodzi tu o wojnę na Ukrainie. Otwierając granicę dla ukraińskiego zboża, spowodowaliśmy istotne naruszenie zasad rządzących rolnictwem. Zagrożone są małe gospodarstwa i one powinny być wspierane przez państwo.

Balazs zwrócił też uwagę na zagrożenia, które wprowadza europejski Zielony Ład jako powodujący wiele ograniczeń w produkcji rolnej.

Piotr Całbecki, marszałek województwa kujawsko-pomorskiego, powiedział że powinnością samorządu jest budowa wspólnoty: - Czujemy się jako ważny składnik państwa polskiego, a także Europy. Nasze województwo będzie obchodzić w przyszłym roku 25-lecie powstania. Chciałbym abyśmy wrócili do tej dyskusji z 1989 roku o wizji dla przyszłego pokolenia, aby nawet pracując za granicą, młodzież wracała do kraju. Na naszych fotelach powinni siedzieć młodzi ludzie i oni powinni rozmawiać o przyszłości.

Józef Wancer, honorowy przewodniczący Rady Nadzorczej BNP Paribas Bank Polski SA, wyjechał z Polski do USA mając 18 lat. Zmiany w 1989 r. w Polsce dały mu impuls, by wrócić do kraju i uczestniczyć w transformacji. Wszyscy odradzali mi powrót, ale zdecydował się. W Polsce był zszokowany stanem bankowości, bardzo złym stanem. Najważniejsze było, aby zmienić mentalność pracowników sektora bankowego. Ale zauważył też duży zapał społeczeństwa, wszyscy mieli marzenia i chcieli zmienić Polskę.

W sesji uczestniczyli także Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich i Artur Martyniuk, prezes zarządu, dyrektor generalny Polregio SA.

Artur Martyniuk powiedział, że kolej regionalna jest trzecim elementem solidarności społecznej, obok ochrony zdrowia i szkolnictwa. - Naszym zadaniem jest zapewnienie komunikacji, dowozów mieszkańców. Po raz pierwszy z każdym marszałkiem województwa podpisaliśmy 10-letnie umowy na przewozy, plus porozumieliśmy się z Komisją Europejską. Postawiliśmy też na zaplecze techniczne - zapewnił prezes Polregio.

To tytuł drugiej po sesji inauguracyjnej dyskusji podczas rozpoczętego w toruńskich Jordankach Welconomy 2023, która w oczywisty sposób nawiązuje do dokonań wielkiego astronoma Mikołaja Kopernika, w 550. rocznicę jego urodzin w Toruniu (dla przypomnienia – stało się to 19 lutego 1473 r.).

prof. n. med. Henryk Skarżyński, dyrektor Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu oraz Światowego Centrum Słuchu w Kajetanach, przedstawił drogę Kopernika jaką ten musiał przebyć, aby zdobyć dobre wykształcenie i tytuły prawnika oraz lekarza. Kopernik pisał m.in. o głuchocie: - Jest wiele zapisów o jego dobrych praktykach, sprawdzał się w zawodzie i odnoszono się do niego z szacunkiem. Odnosił się też do zarazy, o tym jak należy się w takiej sytuacji zachować, aby ratować zdrowie i życie. Pisał o tym, jak ważna jest izolacja społeczna. W zbiorach Polskiej Akademii nauk pozostały po nim recepty, z dopiskami „Jeśli Bóg zechce i pomoże".

Prof. dr hab. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, przypomniała, że Mikołaj Kopernik był znakomitym znawcą kwestii zarządzania i unowocześniania państwa, uczył jak dążyć do eliminowania ubóstwa, eliminowania chorób.

- To co wtedy mówił było kreatywne, ale cywilizacja poszła dalej i ówczesne problemy zostały rozwiązane, by wspomnieć o systemach emerytalnych czy ochronie zdrowia. Na te zadania przeznaczamy ogromne pieniądze. Kopernik był też ekonomistą i wyjaśniał skąd wziąć pieniądze. Teraz myślimy o optymalizacji kosztów. Myślimy o pandemii, w czasie której nauczyliśmy się obsługi obywateli w systemie elektronicznym. Rozwiązania przyjęte w ciężkich czasach, także podczas wojny na Ukrainie, sprawdzają się - przekonywała pani prezes.

Dr hab. Agnieszka Słowikowska, prof. UMK, dyrektor Joint Institute for VLBI ERIC, Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, wskazała na komentarze Kopernika, na 7 zasad układu heliocentrycznego, w tym na tę, że Ziemia nie jest centrum wszechświata: - Astronom napisał, że Ziemia krąży wokół Słońca jak każda inna planeta. Zdawał sobie sprawę ze skali odległości w kosmosie, do odległości do Słońca - przekonywała.

Dr Aleksandra Hadzik, prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, nawiązała do pracy Kopernika we Fromborku od roku 1510. Został wtedy wizytatorem kapituły, pełnił nadzór nad piekarnią, browarem, został zarządcą dóbr ziemskich, a zatem opiekunem instytucji rolniczych. Sprawował też sądownictwo nad poddanymi. Zaproponował renty dla starszych ludzi, które mieli płacić ludzie młodzi, w pełni wieku produkcyjnego.

* We wtorek drugi i jednocześnie ostatni dzień Welconomy 2023. Będziemy relacjonować ciekawsze fragmenty forum.